skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic

Max van Praag op de grammofoon

Rini de Groot
vertelde op 29 november 2011
bijgewerkt op 18 november 2013
Bij de 25-jarige bruiloft van onze ouders (op 19 mei 1952) werd een platenspeler gehuurd voor achtergrondmuziek. "Over 25 jaar" , gezongen door Max van Praag. Dat lied was toen pas uit. De regie van het feest was in handen van Antoon. Voor de regiekamer was de "goeikamer" gekozen.

Van daaruit liep bedrading via de schoorsteen (van de huiskamer) naar het werkhuis; daar was de ingerichte feestzaal. Plaat voor plaat en na iedere gedraaide grammofoonplaat moest de naald vernieuwd worden.

De bedrading was er niet alleen voor het verzenden van de muziek, maar ook voor versturen van signalen. Die konden worden gegeven vanuit het werkhuis naar de "regiekamer". Via een drukschakelaar was het mogelijk een elektrische bel te bedienen. Daarmee kon de volgende signalwn worden gegeven: een keer bellen betekende muziek harder, twee keer bellen de muziek zachter en drie keer bellen uitzetten. 

Een week later kocht mijn broer Antoon een defecte antieke grammofoon en bouwde dit apparaat om. Als aandrijfmotor nam hij een fietsdynamo, voor de aandrijfsnaar de slang van het fietsventiel. De voeding voor de dynamo kwam van de ingebouwde beltrafo. De verhouding van de diameter van dynamo en platenschijf - met het toerental - kwam overeen met het 78-toerental, de snelheid voor de bakelieten muziekplaat. De radio was al voorzien van een grammofoonaansluiting. Onze eerste gedraaide platen was een assortiment uit een café, afgedankte muziekschlagers van de muziekbox. 

De tekening komt uit het schetsboek van mijn zus Truus. Zij maakte die tijdens haar dienstbetrekking in Hillegersberg. Je ziet op de tekening de kast (door Martien gemaakt) van kersenbomenhout. Links op de kast staat een geel koperen asbak, gemaakt van een granaathuls met in het midden een geweerkogel (overblijfselen uit de oorlog). Ernaast staat onze eerste radio uit 1947 waarmee de pick-up verbonden was. Met de er boven uitstekende glasplaat; dit is de zenderschaal. Rechts op een tafeltje de pick-up, ingebouwd in een koffer. De dynamo, het snaartje, en de draad leidden naar de radio.

In dezelfde tijd had Antoon dansles in Odiliapeel. Dansleraar Arnold Verhoeven uit Uden toog op zaterdagavond met een grammofoon achter op de pakkendrager naar de Peel, voor het geven van een danscursus. Het dorp was twee jaar eerder op het elektriciteitnet aangesloten.

Reacties (5)

Leon van Rooij. zei op 29 november 2011 om 20:46
Hallo ome Rini,

Mooi om zien wat ons moeder vroeger allemaal uitspookte en de vernuttigheid van het maken van dingen met de spullen die op dat moment alleen voorhanden zijn.

Groetjes van Leon, Karin, Lisa en Karlijn
Rini de Groot. zei op 1 december 2011 om 11:01
Beste lezer.
Genoten van mijn verhalen?
Reageer, niet alleen BHIC , maar ook ik, zou dat op prijs stellen.
Mij geeft het een stimulans om ermee door te gaan,geef een aanvulling, kritiek mag ook,of schrijf zelf ook een verhaal.
Ik zou ook graag, jullie levenservaringen lezen !
Na de lagere school heb ik maar 2 jaar LTS gedaan.
Mijn vak was handenarbeid, en zit pas 3 jaar achter de Pc. en ben 74 jaar.
Dit na aanleiding van gespreken, dat mijn verhalen gelezen worden.
Henk Buijks, namens BHIC bhic zei op 1 december 2011 om 12:59
@Rini, wij hier in het BHIC genieten steeds van jouw verhalen. Ga er vooral mee door! Er zijn er gelukkig meer die in hun vertelstoel zitten, maar je hebt gelijk: meer kan altijd! In elk geval staat deze site ervoor open.
Rini de Groot zei op 10 december 2011 om 20:23
Bij eerdere feestjes bracht een neef, Martien Verwijst uit de Vijfhuis, op de fiets, zijn trekmonica mee en speelde zonder bladmuziek, genoot privéles van de bekende accordeonist Addy Kleijngeld uit Helmond.
Het drumwerk werd verzorgd door een andere neef Jan van Franccissen, met de lepel en de verkèt (vork), uit Moeke,s keukenla, de trom was een leeg biskwie blik uit de oorlog, de pauzes werden opgevuld door de kennissenkring, met voordrachten en schetsjes en het samen zingen van Volksliedjes, zeker niet te vergeten: ,,We wonen de grond in" het Ujese Volkslied.
De avond begon met koffie en voor deze gelegenheid een luxe koekje, er kwam nog geen taart op tafel.
Ook werd er geen ,,Oorlogstaart” geserveerd, dit was voor behouden bij een Communiefeest. (Eerste of Plechtige H. Communie)
De ,,Oorlogstaart” de naam ervoor hoorde we vele jaren later, en bestond uit: vanillepudding, aardbeienjam en beschuit en werd daags te voren gemaakt.
Hier het recept: Men nam een grote schaal, daarop legde men een laag beschuit die met aardbeienjam besmeerd waren. (Er werd een potje jam voor deze gelegenheid gekocht)
Over de laag beschuit werd de warme vanillepudding gegoten, en daarop kwam een volgende laag beschuit.
En ging men door tot de rol (len) opwaren, en werd daarna op de keldervloer gezet.
Ik vind dit ,,gebak”nog altijd lekkerder dan het huidige slagroom gebak !
En wat er verder op tafel kwam, geen bier wat limonade gazeuse of water limonadesiroop aangemaakt met water, en een borrel.
Gedanst werd er nog niet ofschoon er genoeg ruimte in het werkhuis was.

En na de Zilveren Bruiloft waren onze eerste gedraaide platen een assortiment uit een café, het waren afgedankte muziekschlagers van de muziekbox.
Toon maakte ze schoon met wasbenzine en legde ze te drogen in de zon op de zinken deksel van de regenput, waarna ze krom trokken.

Rini de Groot. zei op 25 januari 2012 om 15:19
Oorlogstaart, wat wij dan aten was in een luxe uitvoering, genoemd in mijn verhaal, in tegenstelling wat mij verteld werd.
“Bij ons was het een schaal met sneën Roggebrood die gesmeerd waren met Rabarberjam .”
Rabarberjam , gemaakt van groenten uit, “Den Hof”

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.