Van oudsher lagen er in Middelrode twee bruggen over de rivier de Aa. Bij Seldensate was een doorwaadbare plek (het Gewat), waar later een (tol)voetbrug kwam te liggen en tegenwoordig een betonnen voet- en fietsbrug ligt.
Beeld van de brug en omgeving circa 1935
De tweede brug was de grote Aa-brug in de Brugstraat, waar feitelijk de oorspronkelijke dorpskern van Middelrode is ontstaan. Al in de 14e eeuw werd bij deze doorwaadbare plaats in de rivier de Aa een houten brug gebouwd. Houten bruggen hebben maar een beperkte levensduur: na enkele decennia moeten ze ingrijpend worden gerepareerd of vervangen. De brug maakte ooit deel uit van de oude handelsroute tussen de stad Luik en het Land van Ravenstein.
Bron: collectie Noordbrabants Museum
Bij deze rivierovergang ontstonden al in de 13e en 14e eeuw enkele herbergen met brouwerijen. Een bekende herberg- en brouwerijnaam is de “Drie Swaantjes” van de familie Godschalx. Rond 1800 sierde een stuk houtsnijwerk het bovenlicht boven de voordeur van de brouwerij. Tegenwoordig bevindt zich dat in de collectie van het Noordbrabants Museum. De oorspronkelijke achtergrond, met een draperie, twee zwanen en het opschrift “BIER...BROUWER” ontbreekt helaas. Het stelt twee mannen voor met uniformpet, die over een ronde brug lopen. Op hun schouders dragen ze een juk met twee kettingen waaraan een biervat bevestigd kon worden.
In de 15e eeuw bouwde men bij de brug ook een kapel gewijd aan de H. Cornelius en aan Onze Lieve Vrouw. Niet ver hier vandaan lag de watermolen Ten Steen. Rond 1850 verschoof deze oude dorpskern naar de rechterzijde van de rivier de Aa. Bij de aanleg van de Zuid-Willemsvaart kwam er in Middelrode geen brug over het kanaal. Daardoor verviel het belang van de oude doorgaande route. In 1924 werd de houten brug vervangen door een betonnen exemplaar.
De brug in aanbouw, 1924. De steunconstructie voor de gemetselde boog is goed te zien.
Op 21 of 22 oktober 1944, tijdens de bevrijding, hebben de Duitsers de Aa-brug opgeblazen. Ondanks de 1.500 kilo dynamiet die er zou zijn gebruikt, lukte dat niet helemaal. Op de gespaard gebleven pijlers kon een noodbrug worden aangelegd, die nog vijf jaar lang dienst heeft gedaan. In de loop van 1950 werd een nieuwe betonnen brug gelegd.
De opgeblazen brug en het noodbrugdek dat over de puinhopen is aangelegd.
Wat in 1826 achterwege was gebleven, werd in de jaren 1995-1996 alsnog gerealiseerd: een brug over de Zuid-Willemsvaart bij Middelrode. Die werd op 17 december 1996 opengesteld.
