(foto uit Limburgsch Dagblad, 31-12-1968)
Hub. J. van Doorne
Kleine Hub was nog maar 11 toen zijn vader overleed en moest noodgedwongen al op die leeftijd voor zijn eigen onderhoud gaan zorgen. Hij deed dat aanvankelijk bij Machinefabriek Mandigers in Eindhoven: werken voor kost, inwoning en een kwartje zakgeld per week. Na dat eerste baantje vervulde hij nog diverse andere functies, zoals die van privé-chauffeur en -monteur voor dokter Wiegersma in Deurne. Later was hij samen met broer Wim de eigenaar van de “Grof- Fijn- en Kachelsmederij, reparatie-inrichting voor Rijwielen en Motoren”. Tenslotte wordt Hub in 1925 aangezocht om bedrijfsleider te worden bij Jos Mandigers, ooit zijn eerste werkgever. Hij accepteert het aanbod en weet in 3 jaar tijd het personeelsbestand daar op te krikken van 8 tot 65 personen.
Tijd dus voor een volgende stap: Hub begon in 1928 samen met broer Wim, met geleend geld, een piepklein bedrijfje onder de weidse naam “Hub. Van Doorne’s Machinefabriek”. Ook dit bedrijfje groeide explosief: van 16 vierkante meter werkvloer in 1928 tot 1600 meter in 1930. Maakten de Van Doorne’s aanvankelijk nog producten als stalen kasten en trappen, vanaf 1930 waren het al aanhangwagens en opleggers. Hub. maakte in die wereld meteen naam met vernieuwende eigen ontwerpen. Zijn aanhangers waren bijvoorbeeld voorzien van een unieke koppeling en paarden een minimaal eigengewicht aan een maximaal draagvermogen. Bij hetzelfde totaalgewicht kon zo in één klap 50% meer nuttige vracht geladen worden, waardoor de transportkosten per kilo spectaculair daalden en de vraag naar aanhangers spectaculair steeg!
Pientere Pookje
Van Doorne verwierf met deze vindingen de eerste twee van uiteindelijk ongeveer 130 octrooien: Hub was een technisch zeer begaafde man, die zijn leven lang nieuwe producten en vindingen bleef ontwikkelen. Die vindingen zijn vaak alleen bekend bij insiders, maar er is er ook eentje die “iedereen” kent: begin jaren 1950 vond hij de Variomatic, bijgenaamd “Het Pientere Pookje”, uit, waarmee later alle DAF-personenwagens werden uitgerust. In 1953 werd “Mijnheer Hub” voor zijn uitzonderlijke inventiviteit door de TU Delft bedacht met een ere-doctoraat. Vanaf dat moment mocht het kereltje met slechts 4 jaar Lagere School zich “Doctor Van Doorne” noemen. Zijn creativiteit heeft hem overigens nooit in de steek gelaten: Zijn laatste uitvinding ontwikkelde hij vanaf 1965, toen hij na zijn pensioen nog een sterk verbeterde versie van die Variomatic ontwierp: de nog steeds geproduceerde Transmatic.
Privé was Van Doorne een sociaal bewogen man, die zich bijzonder ingezet heeft voor de Deurnese gemeenschap en verenigingsleven. Hij had bijvoorbeeld de hand in de stichting van het Willibrordusziekenhuis, het gemeenschapshuis en de oprichting van de LTS , HBS én het gymnasium. Hij was betrokken bij het ontstaan van het Nederlands Hippisch Centrum, het Jorisgilde, de harmonie van Deurne, de zangvereniging, het Wit-Gele Kruis, de heemkundekring, Circus Het Hoefke en de theatergroep. Van Doorne steunde de regionale industrie en haalde Philips naar Deurne; het begin van het plaatselijke industrieterrein. Tijdens de oorlogsjaren leidde hij de migratie-afdeling van het arbeidsbureau in Eindhoven, waardoor hij veel arbeiders kon behoeden voor tewerkstelling in Duitsland.
Schouderklopjes en sigaretten
Ook het eigen personeel werd niet vergeten: er was bijvoorbeeld al heel vroeg een DAF-pensioenfonds, de DAF-medewerkers konden desgewenst op de steun van een sociaal werkster rekenen, persoonlijke schouderklopjes en sigaretten van de baas waren een normaal verschijnsel op de werkvloer en er waren wekelijkse rondleidingen door het bedrijf voor echtgenoten en partners van personeelsleden. Zijn koninklijke onderscheiding en de ereburgerschappen van Deurne en Eindhoven heeft mijnheer Hub niet zo maar cadeau gekregen….
Doctor Hub. J. van Doorne overleed in zijn geliefde Deurne op 23 mei 1979.
