Neergestorte vliegtuigen in Asten 1940-1945

De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd).

In Asten zijn tijdens de oorlog maar liefst zestien vliegtuigen neergestort dan wel vernield bij een noodlanding. Over de meeste daarvan is veel bekend. Ze zijn deels beschreven in een boek dat Heemkundekring De Vonder in 1989 heeft uitgegeven, Gevels zonder vlag : Asten-Heusden-Ommel-1940-1945 door Toon Hoefnagels en Toine Maas. Helaas kloppen de gegevens die in dit boek staan opgenomen op p. 227-242 niet altijd. Waar na bijna 25 jaar nieuwe informatie beschikbaar is, zal dat hier aangegeven worden.

De eerste crash die Gevels zonder vlag beschrijft, roept al wat vraagtekens op. Het gaat om een Armstrong Whitley die op 27 maart 1941 bij Behelp zou zijn neergestort.

De tweede crash die Gevels zonder vlag beschrijft, zou plaats gevonden hebben “in de zomer van 1941”. Het zou kunnen gaan om opnieuw een Armstrong Whitley, die tussen Someren-Eind en Moost, vlakbij de grens met Limburg is neergekomen.

In de nacht van 31 augustus op 1 september 1941, om 00.18 uur, stortte een Engelse bommenwerper, een Hampden I (AD912) van 83 squadron neer. De piloot, F/Lt. Eric Peter Willcox (27), kwam daarbij als enige bemanningslid om het leven. Hij was onderscheiden met het Distinguished Flying Cross en ligt nu begraven op de erebegraafplaats Jonkerbos in Nijmegen, graf 12 G 9. De overige drie bemanningsleden zijn door de Duitsers krijgsgevangen gemaakt.

Huub Timmermans noemde deze crash al in zijn boek Vliegtuigen boven De Hutten, maar nam aan dat het om een jachtvliegtuig was gegaan. Nader onderzoek van Joop Hendrix wees uit dat het een bommenwerper betreft (op basis van gevonden onderdelen). Over de precieze locatie geeft het Verliesregister (2012) aan dat het toestel “langs de weg Asten-Meyel” was neergekomen. In 2019 is dat veranderd in "in de zuidoostelijke hoek van de Dennendijkse Bossen tussen Asten en Niftrik". Joop Hendrix vond uit dat het bij de Kleine Heitrak moet zijn geweest. Zie het commentaar bij het verhaal Halifaxes bij Griendtsveen en Hutten.

Op 13 mei 1943 kwam rond 03.00 uur ’s nachts bij Den Drossert een Wellington X neer, waarbij de gehele bemanning omkwam.

Op 22 juni 1943 crashte op De Veluwe bij Heusden een Avro Lancaster bommenwerper. Het was een van de vijftien bommenwerpers die die nacht in Noord-Brabant naar beneden kwamen.

Op 14 juli 1943 crashte opnieuw een bommenwerper. Dit keer ging het om een Handley Page Halifax bij Willemsveen. Vijf bemanningsleden verloren het leven, twee wisten zich te redden.

Op 23 augustus 1943 was het opnieuw raak in de buurt van Heusden. Alle zeven bemanningsleden van de Avro Lancaster die hier bij het kasteel neerstortte, kwamen om.

Op 29 februari 1944 heeft volgens Gevels zonder vlag, p. 238 een Duitse bommenwerper een noodlanding gemaakt bij Behelp, vlakbij de splitsing Waardjesweg-Antoniusstraat. Het vliegtuig ging daarbij volledig verloren, de bemanning bracht het er levend vanaf, zij het dat de piloot zijn been brak. Als ooggetuige komt Marinus Slegers aan het woord.

Op 23 april 1944 kwamen vlak na elkaar twee Halifax bommenwerpers neer in Asten. De eerste stortte neer bij Griendtsveen, de tweede bij Hutten.

Op 27 april 1944 stortte rond 02.00 uur bij De Berken een Avro Lancaster III van het 12 Squadron neer. De volledige bemanning kwam hierbij om.

Bijna een maand later, op 23 mei 1944 kwam om 01.15 uur in Asten opnieuw een Lancaster III neer, dit keer in Het Ven bij Half 12.

Op 22 september 1944 maakte rond 16.00 uur F/Sgt. J.A.D. Meechan met zijn Typhoon IB (registratienummer JR208, call sign ZY- ) van 247 Squadron een noodlanding in Asten. De piloot overleefde de crash. Gevels zonder vlag noemt deze crash niet. Ook de exacte locatie is onduidelijk.

Op 1 januari 1945 crashte bij Ommel een Messerschmitt Me 109, gevlogen door Uffz Werner Anetzhuber van 13/JG 4, gestationeerd in Frankfurt. Hij had in het kader van Operatie Bodenplatte een aanval moeten uitvoeren op het vliegveld Le Culot, even ten zuiden van Beauchevain in België, maar dat schijnt niet gebeurd te zijn. Op de terugweg via Zuid-Nederland crashte Anetzhuber in Asten, wat hij niet heeft overleefd. Hij ligt begraven op de militaire begraafplaats Ysselsteyn.

De laatste twee crashes op Astens grondgebied vormden een echte dubbelcrash: op 7 februari 1945 werd een geallieerde Halifax neergeschoten. Een tweede toestel uit de formatie werd door het eerste, exploderende toestel zodanig beschadigd, dat het eveneens neerstortte.