Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er boven Nederland zo’n 6.000 militaire vliegtuigen neergestort. Ruim 1.000 daarvan zijn er in Noord-Brabant terecht gekomen. Dan gaat het zowel om geallieerde (Britse, Amerikaanse en Canadese vliegtuigen met bemanningen die uit nog veel meer nationaliteiten bestonden) als Duitse vliegtuigen.
De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd).
Wij gaan proberen de verhalen achter al deze crashes te achterhalen met behulp van iedereen die ofwel zélf nog herinneringen heeft of de verhalen gehoord heeft van eerdere generaties. Soms is er al veel bekend, soms wat minder.
Dankzij het werk van Jaap Woortman is over het neerstorten van een Britse bommenwerper in Bergeyk, de HZ520, op 22 juni 1943 heel veel bekend. Op weg naar Krefeld om daar in het kader van The Battle of the Ruhr de stad plat te bombarderen, werd het vliegtuig door een Duitse nachtjager en/of door Duits afweergeschut getroffen en stortte rond 01.20 uur brandend neer. Het was een van de 44 ongelukkige vliegtuigen die die nacht niet zouden terugkeren. Ze kwamen behalve in Bergeyk onder andere neer in Berlicum, Sint Anthonis, Maarheeze, Uden, Dinther, Schijndel, Oudenbosch en Boxtel (2).
De HZ520 kwam terecht aan de Borkelsedijk, maar drie van de vijf bemanningsleden brachten het er levend vanaf. Zij wisten aanvankelijk te ontkomen met hulp van mensen uit Bergeyk, maar uiteindelijk werden zij toch gearresteerd op weg naar Frankrijk. Het drietal overleefde de oorlog in krijgsgevangenschap.
De totale bemanning bestond uit piloot F/Sgt. E.A. Eames; navigator F/O E.F. Lapham; bommenrichter F/Sgt. H.V. Holmes; staartschutter F/O D.S. Milne (een Canadees) en radiotelegrafist W/O W.H. Wright. Het lijk van de bommenrichter Holmes werd op enige afstand van het ontplofte vliegtuig gevonden met een granaatscherf in de borst.
Het stoffelijk overschot van de staartschutter Milne werd pas weken na de crash gevonden door een Duitse militair die de wacht hield bij het wrak. Milne bleek een eind verderop in een korenveld terechtgekomen te zijn aan het zandpad van de Borkelsedijk naar de Burgemeester Aartslaan. Beiden werden begraven in Woensel.
Het hele verhaal van deze crash en de ontsnapte vliegers staat uitgebreid beschreven in een artikel van Jaap Woortman, “De laatste vlucht van de Wellington HZ 520”.
Ik heb al een aantal verhalen gelezen van de neergestorten vliegtuigen. Wat ik me afvroeg is waar het duitse afweergeschut stond in de regio bergeijk. Gr Tim
Rien Wols
bhiczei op 21 november 2014 om 11:21
Dag Tim, de gegevens die ons ter beschikking staan over Flak zijn nogal beperkt. Veel over het afweergeschut rond Eindhoven, met name het vliegveld en het Philipscomplex (tot bij Tongelre en Acht). Ik vond één vermelding van de opstelling van luchtafweerbatterijen van 3 88mm-kanonnen bij Bergeijk en Maarheeze. Maar dat is dus nog redelijk vaag, helaas. Ik ben bang dat dit een vraag is voor de échte spcialisten.
Vriendelijke groet
Tim
zei op 21 november 2014 om 18:21
Beste Rien wols, deze vraag heeft eigenlijk niet veel te maken met het onderwerp van deze pagina. Maar weet u misschien waar is gevochten in regio bergeijk,Valkenswaard,eersel.
Bedankt trouwens voor het zo snel reageren.
Gr Tim
Annemarie van Geloven
bhiczei op 26 november 2014 om 11:53
Beste Tim, in de studiezaal in Den Bosch zou je het boek kunnen raadplegen:
De oorlog in en om Valkenswaard / J. van den Bosch
Uitgever: Van Leeuwen-Baken, Valkenswaard, 1944 (61 pag.)
Toegangsnummer:1142, inv.nr. B830
Misschien kun je dit boekwerk ook inzien bij onze collega's van het Regionaal Historisch Centrum Eindhoven. Daar zullen zij meer titels in hun bibliotheek hebben over de oorlogsgeschiedenis in de regio.
Ook kunt u uw licht opsteken bij het Oorlogsmuseum Hoogeloon www.oorlogsmuseum.nl
Henk van Sambeeck
zei op 7 maart 2015 om 23:08
Hallo Tim
ik heb van mijn ouders wel eens gehoord dat er in Eersel luchtafweer geschut gestaan heeft, op de punt van de Volvo garage "van Keeken"als je Eersel binnenkomt vanaf Steensel (aan de linkse kant) is zelfs gebombardeerd en beschoten door een geallieerd vliegtuig, veel mensen zijn toen daar de bossen in gevlucht omdat deze dachten dat dit op hen bedoelt was...... volgens vertelling van mijn ouders
Ik heb dit geprobeerd op te zoeken maar helaas geen resultaat!
Jan Smeets
zei op 22 april 2016 om 20:24
Hallo Tim
Van mijn grootvader, die woonde op de plek waar nu de dierenkliniek staat aan de Mr. Pankenstraat, hoorde ik dat het afweergeschut op het platte dak van het patersklooster stond. Hij had daar zicht op vanuit de tuin, die liep tot aan de Bucht. Die bewuste nacht schijnt er wel wat activiteit geweest te zijn, want het was wakker. Zij zagen vanuit de woning het als een fakkel brandende vliegtuig overkomen, uit de richting van de Eerselsedijk. Zijn dochter, een overleden tante van mij, riep angstig naar mijn grootvader: "Vader, ik denk dat het vliegtuig in de notenboom gevlogen is". Achter het huis, in de tuin, stond een kolossale walnoten-boom.
Frits van Montfort.
zei op 27 april 2016 om 19:54
Hallo Tim.
Het neer gestorte toestel is vlak langs onze boerderij gevlogen, de 2 bemanningsleden heb ik zelf nog zien liggen op de boerderij langs ons ze waren afgedekt door een parachutedoek ik ben toen met mijn vader daar geweest.
De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd). 
De HZ520 kwam terecht aan de Borkelsedijk, maar drie van de vijf bemanningsleden brachten het er levend vanaf. Zij wisten aanvankelijk te ontkomen met hulp van mensen uit Bergeyk, maar uiteindelijk werden zij toch gearresteerd op weg naar Frankrijk. Het drietal overleefde de oorlog in krijgsgevangenschap. 
