Neergestorte vliegtuigen in De Haarsteeg 1940-1945

De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd).

Wij gaan proberen de verhalen achter al deze crashes te achterhalen met behulp van iedereen die ofwel zélf nog herinneringen heeft of de verhalen gehoord heeft van eerdere generaties. Soms is er al veel bekend, soms wat minder.

Op 17 juni 1944 stortte rond 02.00 uur in De Haarsteeg (bij De Hoeven) een Lancaster I-bommenwerper (registratienummer LL747, call sign BQ-P) brandend neer. Dit vliegtuig van het 550 Squadron werd gevlogen door F/O G.H. Packham. Op weg naar Duitsland op een bombardementsmissie, is het toestel waarschijnlijk door een Duitse jager neergeschoten, waarbij de bemanning blijkbaar nog wel de tijd heeft gehad om te springen. Twee van hen landden in de Bokhovense polder, anderen zouden in Ammerzoden en Well terecht zijn gekomen. Ze zijn allemaal krijgsgevangen gemaakt door de Duitsers.

In augustus 1945 schreef Henk van Engelen uit Haarsteeg een brief aan familieleden in het buitenland, die in 1995 in het heemkundetijdschrift Met Gansen Trou is gepubliceerd. Deze crash, en de desastreuze gevolgen die de ontploffende bommen hadden, beschrijft Van Engelen uitvoerig. Hier een citaat uit die brief:

“In juni 1944 was er ’s nachts weer een groep van honderden Engelse bommenwerpers op weg naar Duitsland. (…) door een Duitse jager werd een van deze bommenwerpers aangeschoten, zodat hij de koers niet meer kon houden en in brand geraakte. In een wijde boog is hij toen brandend over Haarsteeg gevlogen en is toen met al zijn bommen eronder in de Hoeven gevallen.

Het vliegtuig dat in de Hoeven viel was geladen met 17 bommen, waaronder er zelfs een van 1.000 kg; de andere waren kleiner. Hij kwam terecht op de huiswerf (die weet je toch nog wel) een honderd meter van de straat. De verwoesting die toen werd aangericht was ontzettend. Hierbij werden acht Haarsteegse mensen gedood.

Brandende benzine werd honderden meters weggeslagen, acht boerderijen brandden toen af (waaronder ook uw stamhuis); de overige huizen in de Hoeven waren van de luchtdruk totaal in elkaar gedrukt. Er bleef niets over. De ganse Hoeven vanaf Marien van den Brand (weet je die nog te staan?) is weg op de laatste huizen na van Nort van Baardwijk en nog een.

Bij je overkomst zul je dit kunnen zien en dan pas zal het tot je doordringen wat er is verwoest. Het gat waar het vliegtuig was gevallen, was 5-6 meter diep en 20-30 meter breed. Iedereen stond er verstomd van dat er maar zo weinig doden waren. Honderden mensen zijn naar deze ramp komen kijken. Van zoiets kwam geen letter in de krant.”

Een dergelijke ramp moet in de herinnering van meer mensen zijn gebleven, ook al is er nooit iets over in de krant verschenen. In 1952 is er trouwens wel over de Hoevenramp geschreven, namelijk in het heemkundetijdschrift Met Gansen Trou.