skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Stef Uijens
Stef Uijens RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Stef Uijens
Stef Uijens RA Tilburg

Neergestorte vliegtuigen in Dongen 1940-1945

Rien Wols
Rien Wols Bhic
vertelde op 19 april 2012
bijgewerkt op 23 juni 2020
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er boven Nederland zo’n 6.000 militaire vliegtuigen neergestort. Ruim 1.000 daarvan zijn er in Noord-Brabant terecht gekomen. Dan gaat het zowel om geallieerde (Britse, Amerikaanse en Canadese vliegtuigen met bemanningen die uit nog veel meer nationaliteiten bestonden) als Duitse vliegtuigen.

De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd).

Wij gaan proberen de verhalen achter al deze crashes te achterhalen met behulp van iedereen die ofwel zélf nog herinneringen heeft of de verhalen gehoord heeft van eerdere generaties. Soms is er al veel bekend, soms wat minder.

In Dongen zijn in de oorlogsjaren vooral Duitse vliegtuigen neergestort. Op 18 april 1941 kwam om 02.20 uur een Junkers Ju 88C-2 (werknummer 0732) van 3./NJG 2 naar beneden, vlak nadat het toestel was opgestegen vanaf vliegveld Gilze-Rijen. De piloot, Uffz. Willi Keller (23), de radiotelegrafist Gfr. Gerhard Wawra (21) en de boordwerktuigkundige Uffz. Helmut Heese (21) kwamen om bij deze crash. Ze liggen begraven op het Duitse militaire kerkhof Ysselsteyn in Venray, graven AZ-4-95 tot en met AZ-4-97.

Op 17 september 1942 was het om 00.52 opnieuw een Junkers Ju 88C-6 (werknummer 360027) dit keer van het 9./NJG 2 die bij Haansche Hoef neerkwam, geraakt door vijandelijk vuur. Piloot Oblt. Willi Dimter (35), radiotelegrafist Uffz. Erhard Hübner (22) en boordschutter Ogfr. Hans-Georg Franke (23) kwamen alle drie om bij deze crash. Zij liggen begraven op Ysselsteyn, graven AZ-7-162 tot en met 164.

In 1943 crashten twee Duitse Messerschmitts in Dongen. Op 24 februari, om 22.45, stortte een Bf 110G-4 (werknummer 4876) bij café Holland aan de Vennen-Breedstraat neer. Piloot was Oblt. Paul Gildner (29) van het 2./NJG 1. Zijn radiotelegrafist Uffz. Heinz Huhn wist het toestel op tijd te verlaten.

In het tijdschrift De Mulder van heemkundekring Molenheide 33 (2012), aflevering 3, p. 27 e.v. beschrijft Vic Haagh het neerstorten van Gildner. Het toestel kwam brandend neer bij het kruispunt Vennen, Breedstraat, Eindstraat en Monnendijk, vlakbij het café Hof van Holland. De piloot leefde nog en probeerde uit het toestel te komen, maar vergeefs. Ooggetuigen konden evenmin in de buurt komen door rondvliegende munitie.

Gildner en Huhn waren gestationeerd op de Fliegerhorst Gilze-Rijen, vanwaar ze die avond een opdracht boven Zeeland moesten uitvoeren. Motorproblemen dwongen hen terug te keren naar de basis, die echter in dikke mist was gehuld. Daardoor mislukte de eerste landingspoging. Bij de tweede ging het mis: de linker motor viel uit en Gildner gaf Huhn opdracht het toestel te verlaten. Zelf was hem dat niet meer gegeven.

Gildner ligt begraven op de Duitse militaire begraafplaats Ysselsteyn bij Venray, graf M-4-81.

Op 12 juni 1943 was het opnieuw een Bf 110G-4 (werknummer 5343) die om 03.50 uur bij de Bolkensteeg neerstortte. Dit toestel werd gevlogen door Oblt. E. Gardiewski van het 12./NJG 1. Hij en zijn radiotelegrafist Uffz. H. Bärwolf raakten gewond bij de crash.

Het enige geallieerde vliegtuig dat in Dongen neerstortte was een Halifax III bommenwerper van het 158 Squadron (serienummer LW653, call sign NP-T), die op 25 mei 1944 om 02.00 neerstortte op De Hei, richting Tilburg. Hij zou zijn neergehaald door een Duitse jager, gevlogen door Maj. Heinz-Wolfgang Schnaufer van Stab IV/NJG 1.

Zoals Stephen Gould hieronder aangaf: de gehele bemanning van het toestel kwam om bij de crash. Piloot P/O John Seymour Macleod Clarke (25); boordwerktuigkundige Sgt. Raymond Dennis Gould (22); navigator F/Sgt. Thomas Arthur Colman (23); bommenrichter F/O John Williamson Oakley (22); radiotelegrafist Sgt. Edward Oldroyd (24); en de boordschutters Sgt. Reginald Cecil Carvell (20) en Sgt. William Austin Hughes (20) liggen begraven op het rk kerkhof van Dongen, graven 1-7.

Zijn er aan de grond nog slachtoffers gevallen of gebouwen beschadigd? We hopen dat er in Dongen mensen zijn die hier meer van weten!

Ten slotte crashte op 1 januari 1945 een Duitse Messerschmitt Bf 109G-14 (werknummer 512426) op zo’n vijf kilometer ten oosten van Oosterhout. De piloot was de 19-jarige Gfr. Erwin Mannweiler van 4./JG 77. Na een aanval op het vliegveld Antwerpen / Deurne, raakte hij op de terugweg een boom aan de 'Kleine weg' bij Klein Dongen. Mannweiler wist zich zelf uit het wrak te bevrijden en  werd tijdens zijn vluchtpoging door Engelse militairen beschoten. Hij raakte gewond en werd vervolgens krijgsgevangen gemaakt. Waarschijnlijk is hij toen in het Ignatiusziekenhuis te Breda geholpen aan zijn verwondingen. De afdeling U.S. Air Interregation verhoorde hem op 11 januari 1945. Met dank aan Jan Jolie voor deze gegevens.

Reacties (28)

ad pieterse zei op 12 oktober 2016 om 18:51
er was toch ook een vliegtuig neergestort in de kanaaldijk ter hoogte van de haanse hoef? bij de kanaalverbreding begin jaren tachtig zijn nog restanten opgegraven
Rien Wols
Rien Wols bhic zei op 13 oktober 2016 om 09:32
Klopt Ad, maar meer dan wat er hierboven staat onder 17 September 1942 weten we daar niet van (tot nu toe)
Rob zei op 9 oktober 2017 om 16:09
Is er meer bekend over waar in de Bolkensteeg het betreffende vliegtuig neergestort is?
ad pieterse zei op 10 oktober 2017 om 10:31
toch interesant. zo dichtbij het vliegveld zijn er nauurlijk 2in de regio heel wat meer neergestort/
Stephen Gould zei op 5 maart 2018 om 02:25
There are more details of the flight and the aircrew of the plane on the 158 Squadron web site.
My Uncle was Flight Engineer on the plane, all six members of the crew were killed by the crash, which was claimed to have been shot down by Schnaufer Heinz-Wolfgang the plane crashed 2km NNW Tilburg and was a Halifax III (LW653) “NP-T” of 158 Sqn, RAF
I am hoping to determine the exact location of the crash,
Annemarie van Geloven
Annemarie van Geloven bhic zei op 5 maart 2018 om 10:26
Thank you very much for your additional information and your reference to http://www.158squadron.co.uk/
When I look there to the oversees cemeteries, I see the crew is buried at the RK Cemetery.
Please contact heemkundekring De Heerlyckheit Dongen to try to get more information about the location of the crash http://website.heemkundedongen.nl/
Mark de Weerd zei op 4 mei 2019 om 08:38
Ik ben al zo'n twee jaar bezig met het onderzoek naar de crash van de LW653 op de Hei in Dongen Vaart. Op 1 november dit jaar gaan wij een herdenkingsplaquette onthullen op de crashlocatie met in het bijzijn van diverse familieleden uit Engeland.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 5 mei 2019 om 17:33
Wat bijzonder om te horen, Mark. Als je hier meer over willen vertellen, dan kan dat hier altijd hoor! En hou je ons op de hoogte wat betreft de herdenkingsplaquette?

Alvast veel dank!
Johan Pieterse zei op 5 mei 2019 om 20:58
Hoi Mark,is het ook bekend of de LW653 geborgen en geruimd is?
Mark zei op 5 mei 2019 om 21:18
Johan: de lichamen van de bemanningsleden zijn begraven op de Bolkensteeg op 27 mei 1944. Het wrak is enkele dagen naderhand al opgeruimd door de Duitsers.
Johan Pieterse zei op 6 mei 2019 om 00:34
Dank je voor de informatie.
Corrie zei op 12 augustus 2019 om 20:21
Hier ben ik weer (even visite) maar ik heb nog steeds geen mail gekregen wat gaat er toch mis
Corrie van Gorkum zei op 12 augustus 2019 om 23:29
De Halifax was kortbij het huis van mijn schoonouders gevallen, mijn man mocht met zijn vader gaan kijken , mijn schoonvader Jan van Gorkum zag ‘n voorwerp op de grond liggen maar durfde het niet op te rapen met zijn hakken in het zand heeft hij het voorwerp naar achteren geschoven en heeft het meegenomen en altijd bewaard .
Mark de Weert weet wat het is en mag het gebruiken voor de tentoonstelling.
Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman bhic zei op 14 augustus 2019 om 09:42
Bedankt voor je reactie Corrie. Ik weet niet precies wat je bedoelt met je eerste reactie, maar als het nog steeds niet werkt zoals het zou moeten werken, dan hoor ik het graag van je.
Mark zal vast reageren op jouw aanbod, maar mocht het te lang duren, dan laat het maar even weten. Dan kan ik hem altijd nog achter de schermen even van jouw aanbod op de hoogte brengen.
Mark zei op 14 augustus 2019 om 09:58
Bedankt voor je reactie Corrie. Het voorwerp wat door uw man gevonden is na de crash is een brandblusser uit het wrak van de Halifax. Het mooie eraan is dat er nog gedeeltes van de stickers met de gebruiksaanwijzing op zitten. Een erg leuk verhaal en super dat we hem mogen lenen voor de tentoonstelling.
Corrie zei op 14 augustus 2019 om 13:39
Ja hoor ik kan weer mailen dankjewel en Mark heeft al gereageerd zoals je ziet!
Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman bhic zei op 15 augustus 2019 om 09:27
Goed om te horen Corrie !
Mark zei op 22 oktober 2019 om 20:55
Beste mensen, op 1 november wordt aan de Gemeentenweg een plaquette onthuld ter nagedachtenis aan de omgekomen crew van de Halifax LW653 met in het bijzijn van een aantal familieleden van de bemanning. De onthulling begint stipt om 14:30. Kom op tijd, want de Gemeentenweg is vanaf 14:15 afgesloten.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 23 oktober 2019 om 15:52
Dank voor dit berichtje, Mark. Een mooie gelegenheid voor belangstellenden, lijkt me. Als je zelf gaat, stuur je ons dan een foto? Dan plaatsen we die er hier graag bij!
Mark zei op 23 oktober 2019 om 16:06
Ik stuur zeker een foto, want het initiatief komt van mij.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 24 oktober 2019 om 16:04
Haha, vandaar ;) Alvast dank en veel genoegen bij deze bijzondere bijeenkomst, Mark.
Corrie zei op 1 november 2019 om 23:43
Mark het was geweldig om mee te maken maar ook heel aandoenlijk om de familieleden van de omgekomen vliegeniers hun verhaal aan te horen.
Je hebt veel goed werk verricht voor deze familieleden maar ook voor de Dongense gemeenschap om deze gebeurtenis zo groots te herdenken want we mogen het nooit vergeten !
Johan Pieterse zei op 3 november 2019 om 00:23
Hoi Mark,prachtige onthulling en herdenking op de Gemeentenweg! Ook de expositie in de Hubertuskerk was goed verzorgd. Bedankt voor het vele werk wat je hierin hebt gestopt!
Mark zei op 24 november 2019 om 19:44
Ik wil graag wat foto's van de onthulling aanleveren. Waar moet ik deze naar toe mailen?
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 25 november 2019 om 09:05
Dat zou mooi zijn, Mark. Je kunt ze mailen naar info@bhic.nl ovv Neergestorte vliegtuigen in Dongen 1940-1945

Alvast dank!
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 26 november 2019 om 14:15
Mark stuurde ons een foto van de plaquette ter nagedachtenis aan de bemanning en de crash van de Halifax LW653 in Dongen Vaart, gemaakt door Djamilla Breuer. Je vindt de foto onder het verhaal.
Verder wees Mark ons op de link waarop je veel mooie en aangrijpende foto's vindt van de viering van de bevrijding. Klik maar eens hier:

https://www.4en5meidongen.nl/dongen-75-jaar-bevrijd-crashsite-gemeenteweg/

(Met veel dank aan Mark!)
Mark zei op 18 juni 2020 om 10:59
Op 1 november 2019 werd er, nabij de crashplaats, aan de Gemeentenweg in Dongen-Vaart een plaquette onthuld ter nagedachtenis aan de bemanning en de crash van de Halifax LW653 op 25 mei 1944. Na zo’n 3 jaar aan onderzoek, waarbij vele archieven werden geraadpleegd, ooggetuigen werden gesproken en familieleden van de bemanning werden gevonden verschijnt op 1 juni 2020 het verhaal van de crash ook in een boekwerk. Het boek, bestaande uit 138 bladzijden , vertelt over de crash en wat daaraan vooraf ging, korte biografieën van de bemanningsleden en algemene kennis over de Halifax bommenwerpers. Het boek wordt door Dongenaar Mark de Weerd in eigen beheer uitgegeven en gaat 8 euro (excl. verzending) kosten. De prachtige voorkant is door illustratrice Anne de Swart gemaakt. Voor een exemplaar van het boek kunt u contact opnemen via het email-adres: crashopdehei@outlook.com.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 18 juni 2020 om 16:58
Mooie aanvulling, Mark, en voor alle belangstellenden voor dit boek: reageren kan via crashopdehei@outlook.com

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.