De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd).
Wij gaan proberen de verhalen achter al deze crashes te achterhalen met behulp van iedereen die ofwel zélf nog herinneringen heeft of de verhalen gehoord heeft van eerdere generaties. Soms is er al veel bekend, soms wat minder.
Op 30 juli 1943 stortte de Amerikaanse piloot 2nd Lt. Jack W. Horton (23) met zijn P-47C Thunderbolt (41-6265) van 56FG/61FS rond 10.38 uur in Hank neer in de Hoge Polder, aangeschoten tijdens een luchtgevecht.
In de buurt werkende landarbeiders probeerden de piloot uit het brandende vliegtuig te redden, maar die was al dood. Jack Horton ligt begraven op de Amerikaanse erebegraafplaats in Margraten, graf Pl O R 21 G 2. De crash eiste echter nóg een slachtoffer: de 44-jarige boer Willem Groenenberg raakte zwaargewond door een vuurpijl die afging en overleed een paar dagen later, op 3 augustus, in het ziekenhuis van Gorinchem aan zijn verwondingen.
Op 22 september 1943 crashte om 01.15 een Dornier Do 217M-1 (werknummer 56049) van het 9./KG 2 in Dussen, vlak nadat het toestel was opgestegen vanaf Gilze Rijen. De hele bemanning kwam bij deze crash om. Piloot Uffz. Rudolf Sachs (23), waarnemer Gfr. Rüdiger Kass (20), radiotelegrafist Ogfr. Willy Arnold (22) en boordschutter Ogfr. Harald Hilpmann (20) liggen begraven op Ysselsteyn, graven CQ-7-165 tot en met 168. Ook deze crash eiste een leven aan de grond. Bij de botsing van de bommenwerper tegen de kanaaldijk in het Rommegat kwam ook Antonius van der Pluijm, een inwoner van Dussen, om het leven.
Op 11 november 1943 stortte ’s middags om 14:40 uur een Amerikaanse B-17F Flying fortress bommenwerper neer ten zuiden van de Dorpsstraat in de Zijlmanspolder in Dussen. Het vliegtuig was The Wild Hare gedoopt en droeg het registratienummer 42-30795. 
Het was boven Heusden door vier Duitse jagers (Messerschmitts Bf-109 van Stab I./JG1) aangeschoten. De tienkoppige bemanning onder gezag van 1st Lt. John P. McGowan kon bijtijds springen, waarbij één bemanningslid dodelijk werd getroffen.
Dat was radiotelegrafist Sgt. James French, die hangend aan zijn parachute, vermoedelijk door een Duitse jager werd beschoten. French kwam neer op de grens van Heusden en Nederhemert. Hij werd nog wel naar een ziekenhuis in Den Bosch gebracht, maar bleek bij aankomst daar al overleden. Zijn lichaam is na de oorlog overgebracht naar Beverley, New Yersey
Zeven bemanningsleden werden aan de grond door de Duitsers gevangen genomen: piloot 1st Lt. J.P. McGowan, co-piloot 2nd Lt. J.C. Bufkin, navigator 2nd Lt. E. Shorb en de boordschutters S/Sgt. W.J. Bloeser, S/Sgt. A.T. Barckett, S/Sgt. V.L. Mulvaney en S/Sgt. R.D.F. Johnson. Bommenrichter 2nd Lt. T. Applewhite kwam in Hedikhuizen terecht, wist aan Duitse gevangenschap te ontkomen en via een pilotenvluchtroute veilig in Engeland te komen. Ook boordwerktuigkundige T/Sgt. N. Malavasi ontsnapte aan gevangenschap.
Er is een ooggetuigeverslag van mevrouw Riet de Graaf-Van Rijswijk (geb. 1934). Het vliegtuig kwam vanuit noordelijke richting laag over hun school en het dorp gevlogen om uiteindelijk achter de slagerij van Frans Pennings te crashen. Bij het horen van het angstaanjagende geluid van het neerstortende vliegtuig kregen de leerlingen van de school in de Muilkerk opdracht om snel onder de banken te duiken. Daarbij kwam de regelmatige oefening van deze handeling uitstekend van pas. Maar nu was het menens. Persoonlijke ongelukken deden zich verder gelukkig niet voor.
Deze informatie, aangeleverd door Ad van Rijswijk uit Esbeek (10-11-2012) uit zijn dossier over Tom Applewhite, de studenten en de ondergang van de vluchtlijn, is ons vriendelijk ter beschikking gesteld door Ton Lensvelt (zie hieronder).
Op 29 maart 1944 crashte rond 13.00 uur in Hank 1st Lt. James H. McDonnell met zijn P-51B Mustang (43-6317) van het 355FG/358FS. Zijn toestel stortte neer op een griendplaat in de directe omgeving van Pauluszand. De piloot zelf landde met zijn parachute in een boomgaard nabij een boerderij aan de Oudestraat in Dussen.
De inwoners verborgen hem in een schuurtje aan de Nieuwesteeg, waarna hij door Janus de Veth, zoon van de slager aan de Buitendijk 39, en Willy van Balkom op de fiets naar de Oranjepolder werd gebracht en vandaar naar de hoeve van de polder Steen van Kloosteroord.
Een uitgebreid verslag hierover is te vinden in J. Buitkamp, Verzet in West-Brabant, deel 1 Biesbosch en Land van Heusden en Altena, p. 11-13 (met dank aan Ton Lensvelt voor de tip).
Op 25 mei 1944 stortte om half twee 's nachts een Britse Halifax MK III met registratienummer LV905 neer in de Oranjepolder bij Hank. Deze bommenwerper van 78 squadron RCAF maakte onderdeel uit van een armada van 432 vliegtuigen, die op de terugweg waren van een bombardement op een spoorwegemplacement bij de Duitse stad Aken.
De zevenkoppige bemanning die omkwam bij de crash bestond uit: piloot P/O Eric B. Wilson; navigator F/O Sidney Glen Peterson (21), onderscheiden met het Distinghuished Flying Cross; bommenrichter F/O Norman Allan Marston (24), eveneens onderscheiden met het DFC; radiotelegrafist F/Sgt. Joseph Henderson (33); boordwerktuigkundige Sgt. William John White (22); boordschutter F/Sgt. Joseph Thomas Lloyd Le Blanc (29) en boordschutter Sgt. George Herbert Butler (21). Van deze zeven kon alleen Butler worden geïdentificeerd. Op 27 mei 1944 is de hele bemanning in twee kisten begraven op het r.k. kerkhof in Oosterhout. In 1956 zijn ze overgebracht naar de erebegraaplaats Jonkerbos in Nijmegen. De overblijfselen van de eerste zes mannen liggen in een collectief graf 24 J 2-4, Butler in graf 24 J 5.
In september 2005 is het deel van het vliegtuig dat buitendijks in de Kromme Holle lag, geborgen. Opnieuw werden botfragmenten gevonden. Op deze plek werd op 27 september 2006 een oorlogsmonument opgericht. Op die dag werden ook de gevonden botfragmenten naar Jonkerbos overgebracht.
En op 6 juni 1944 ten slotte, om 02.32 uur, belandden piloot S/Ldr. John Leslie Shaw 927) en navigator Sgt. Philip Standley Smith (34) met hun Mosquito FB.VI (NS950) van het 515 Squadron tussen Hank en Dussen in de Bergse Maas. Beiden kwamen om het leven. Zij liggen begraven op de erebegraafplaats Jonkerbos in Nijmegen, graven 17 C 4 en 17 C 6.
We hopen dat er in Dussen nog mensen zijn die hier meer van weten.
