Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er boven Nederland zo’n 6.000 militaire vliegtuigen neergestort. Ruim 1.000 daarvan zijn er in Noord-Brabant terecht gekomen. Dan gaat het zowel om geallieerde (Britse, Amerikaanse en Canadese vliegtuigen met bemanningen die uit nog veel meer nationaliteiten bestonden) als Duitse vliegtuigen.
De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd).
Wij gaan proberen de verhalen achter al deze crashes te achterhalen met behulp van iedereen die ofwel zélf nog herinneringen heeft of de verhalen gehoord heeft van eerdere generaties. Soms is er al veel bekend, soms wat minder.
In Herpt zIjn twee vliegtuigen neergestort tijdens de oorlogsjaren, allebei Duitse jachtvliegtuigen. De eerste was op 14 maart 1942. Om 22.15 uur boorde zich een Messerschmitt Bf 110E-1 van 3./NJG 1 in de grond achter de boerderij van de familie De Kort aan de Achterweg in Herpt. Het toestel werd gevlogen door Oblt. Ludolf Schmitz (25), piloot, en Ogfr. Werner Vonjahr, radiotelegrafist.
Zij waren die avond van vliegveld Venlo opgestegen om een vloot geallieerde bommenwerpers op weg naar Keulen op te wachten. Hun directe doelwit werd een Wellington bommenwerper van 103 Squadron, waarvan de piloot de Duitsers zag aankomen en snel een wolkendek invloog. Schmitz maakte - ondanks de oprakende brandstof - nog een paar rondjes en plotseling kwam de Wellington weer uit de wolken tevoorschijn, recht op de Duitse jager af. De vleugel van de Messerschmitt sneed het richtingsroer van de Wellington bijna middendoor (zie foto, waarop goed het beschadigde staartstuk is te zien).
De twee Duitsers moesten hun toestel snel per parachute verlaten, terwijl de Wellington gehavend en wel doorvloog naar zijn thuisbasis Elsham Wolds (en die ook haalde). Vonjahr landde vlakbij de Maas in een sloot en brak daarbij zijn voet- en kuitbeen. Hij werd de volgende morgen gevonden en naar het ziekenhuis in Den Bosch gebracht. Het lichaam van Schmitz werd pas na een week gevonden in een sloot in Oudheusden. Hij ligt begraven op de Duitse militaire begraafplaats Ysselsteyn in Venray, graf BN-2-27.
De tweede crash was die van een Messerschmitt Bf 109G-4. Dat gebeurde op 28 juli 1943 om 12.15 uur. Het vliegtuig behoorde tot het 2./JG 3 en werd gevlogen door Uffz. Anton Schriegel (23). Hij was opgestegen van zijn basis in Mönchen-Gladbach om Amerikaanse bommenwerpers aan te vallen die Kassel hadden gebombardeerd. Het is de eerste keer dat de bommenwerpers beschermd worden door jachtvliegtuigen en Schriegel wordt door zo'n P-47 Thunderbolt verrast en neergeschoten, vermoedelijk door Lt. Duane Beeson.
Schriegel komt om bij de crash van zijn toestel, iets ten oosten van de Groenstraat, tussen Fort Hedikhuizen en het Haarsteegs Wiel. Hij ligt begraven op het Duitse militaire kerkhof Ysselsteyn in Venray, graf CQ-7-164.
Beste mensen. Mijn familie is afkomstig uit herpt en woont daar nogsteeds.
Ik ken persoonlijk verschillende mensen die in de oorlogsjaren in herpt woonden en daar nu nig wonen, ( waaronder mijn opa en oma met broers en zussen ).
Ik zal eens vragen of er bij hun of andere familie leden uit die tijd enige herinneringen zijn over het neergestorte vliegtuig.
Vriendelijke groet, Ronnie.
Marcel Hermes
zei op 14 december 2017 om 16:12
Hallo Ronnie, heb je mss nog informatie via je familie over deze crash?
Lisette Kuijper
bhiczei op 15 december 2017 om 15:39
Dag Marcel, bedankt voor je reactie! Mocht je in contact willen komen met Ronnie, dan zou ik jouw e-mailadres wel aan hem door kunnen geven als je dat wilt...
Marcel Hermes
zei op 15 december 2017 om 16:01
Hallo Lisette, als je dat zou willen doen graag!
Lisette Kuijper
bhiczei op 16 december 2017 om 18:21
Prima, ga ik komende maandag voor je regelen! Hopelijk kunnen jullie informatie met elkaar uitwisselen.
Ronnie versteeg
zei op 18 december 2017 om 09:25
Hoi marcel.
Ik heb navraag gedaan bij mijn opa en oma, bij de opa en oma van mijn beste maat ( die hebben ongeveer dezelfde leeftijd ) maar geen van beide kunnen hier iets over vertellen. Wel vertelde mijn opa op zijn manier dat niet alle duitsers ( slecht ) waren. Dit omdat hun veel hulp hebben gehad op het land en met bijvoorbeeld het hooien. Gaat natuurlijk niet over de crash maar is leuk om te weten. Groet ronnie.
Lisette Kuijper
bhiczei op 18 december 2017 om 11:11
Dat is zeker interessant om te weten, Ronnie! Ik heb je zojuist een berichtje gestuurd met het e-mailadres van Marcel. Misschien kunnen jullie op die manier meer informatie uitwisselen, maar schroom niet om het hier ook met ons te delen!
Ronnie versteeg
zei op 18 december 2017 om 12:49
Oke bedankt.
Truus Pelders -van Haren
zei op 19 maart 2018 om 15:41
Hallo. Ik ben geboren in Hedikhuizen en mijn voorouders ook. Ik heb een verhaal van mijn vader en anderen, over een Duits vliegtuig, waarvan de parachutisten zijn neergekomen op d'n Esch in Hedikhuizen en in het Herptse veld in 1943. Het toestel vloog nog even door om in Dussen neer te storten. Ik weet niet of dit hetzelfde toestel is als boven wordt genoemd.
Marcel
zei op 19 maart 2018 om 23:45
Hallo Truus, het toestel waar het over gaat heeft slechts ruimte voor een persoon. Meerder parachutisten lijkt te duiden op een ander toestel.
Annemarie van Geloven
bhiczei op 20 maart 2018 om 10:02
Beste Truus, als u een uitgebreide versie van het verhaal kunt vertellen, dan is dat altijd welkom.
Truus Pelders -van Haren
zei op 20 maart 2018 om 23:45
Dat is wel een heel uitgebreide versie. Ik me nog beraden wat ik met dit verhaal ga doen.
Theo Buijs
zei op 1 december 2018 om 19:40
Zie ook: 'vliegtuigcrashes 1940-1945 in Midden-Brababt' , een uitgave van Heemkundekring 'Onsenoort' , 2018 (www.hkkonsenoort.nl) Hierin worden ook de crashes in Herpt en Bern beschreven.
Mariët Bruggeman
bhiczei op 5 december 2018 om 10:17
Bedankt Theo voor je linkje naar de website. Voor onderzoekers die meer willen weten over de vliegtuigcrashes in Midden-Brabant is dit zeker een must. http://www.hkkonsenoort.nl/
Truus Pelders -van Haren
zei op 5 december 2018 om 10:18
Ik heb nu mijn verhaal in een boek beschreven.
En ja, ik heb ook het boek van de Heemkundekring.
Kees van Everdingen
zei op 20 januari 2022 om 21:24
Beste Truus Pelders -van Haren, is uw boek ook in te zien in een van de bibliotheken in de gemeente Heusden (of op een andere plek)?
Ik ben ZEER geïnteresseerd in uw boek. Wijlen mijn goede vriend Jan van Bommel (toen woonachtig op het Sas en later op de Schoolstraat in Hedikhuizen) heeft geholpen bij het ontsnappen van een van de vliegeniers. En Jan Bruijsters heeft een andere vliegenier achterop zijn fiets naar de Brandweerkazerne in Cromvoirt gebracht.
Vriendelijke groet, Kees van Everdingen, Heesbeen.
Kees van Everdingen
zei op 20 januari 2022 om 21:24
Beste Truus Pelders -van Haren, is uw boek ook in te zien in een van de bibliotheken in de gemeente Heusden (of op een andere plek)?
Ik ben ZEER geïnteresseerd in uw boek. Wijlen mijn goede vriend Jan van Bommel (toen woonachtig op het Sas en later op de Schoolstraat in Hedikhuizen) heeft geholpen bij het ontsnappen van een van de vliegeniers. En Jan Bruijsters heeft een andere vliegenier achterop zijn fiets naar de Brandweerkazerne in Cromvoirt gebracht.
Vriendelijke groet, Kees van Everdingen, Heesbeen.
G.H.M. Pelders -van Haren
zei op 21 januari 2022 om 13:13
Ja, mijn boek is in te zien bij Salha archief in Heusden en bij BHIC in Den Bosch.
Ook heb ik nog één exemplaar op voorraad in huis voor verkoop.
U kunt me mailen op peldersvanharen@gmail.com
G.H.M. Pelders -van Haren
zei op 21 januari 2022 om 13:17
Voor Annemarie van Geloven van BHIC:
Ik kan een word document opsturen met het uitgebreide verhaal van de crash in Hedikhuizen op den Esch. Laat even weten per mail peldersvanharen@gmail.com
Leo Swaans
zei op 21 januari 2022 om 17:43
Beste Truus,
kan ik het word-verslag per mail ontvangen? l.swaans@home.nl
In Herpt wordt algemeen aangenomen dat er maar een vliegtuig is neergestort. Waarover bovenstaand verhaal. Het tweede toestel is dus mogelijk neergestort op grondgebied van Hedikhuizen. Vandaar dat ik benieuwd ben naar je word-verlag.
Kees van Everdingen
zei op 22 januari 2022 om 11:01
Beste Truus, kijk eens op https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/neergestorte-vliegtuigen-in-dussen-1940-1945 dan zie je dat op 11 november 1943 ’s middags om 14:40 uur een Amerikaanse B-17F Flying Fortress bommenwerper neerstortte ten zuiden van de Dorpsstraat in de Zijlmanspolder in Dussen. Het vliegtuig was The Wild Hare gedoopt en droeg het registratienummer 42-30795. Deze B-17F Flying Fortress was boven Heusden door vier Duitse jagers (Messerschmitts Bf-109 van Stab I./JG1) aangeschoten. De tienkoppige bemanning kon op tijd het vliegtuig verlaten.
Pouwel Pouwels heeft in zijn zeer goed gedocumenteerde boek 'Vliegtuig crashes 1940 - 1945 in Midden-Brabant' een uitgebreid verhaal geschreven over dit incident (p. 41 t/m p. 47)!
Lees deze website ook maar eens door https://wwii-netherlands-escape-lines.com/ .
Vriendelijke groeten.
Kees van Everdingen
zei op 22 januari 2022 om 11:01
Beste Truus, kijk eens op https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/neergestorte-vliegtuigen-in-dussen-1940-1945 dan zie je dat op 11 november 1943 ’s middags om 14:40 uur een Amerikaanse B-17F Flying Fortress bommenwerper neerstortte ten zuiden van de Dorpsstraat in de Zijlmanspolder in Dussen. Het vliegtuig was The Wild Hare gedoopt en droeg het registratienummer 42-30795. Deze B-17F Flying Fortress was boven Heusden door vier Duitse jagers (Messerschmitts Bf-109 van Stab I./JG1) aangeschoten. De tienkoppige bemanning kon op tijd het vliegtuig verlaten.
Pouwel Pouwels heeft in zijn zeer goed gedocumenteerde boek 'Vliegtuig crashes 1940 - 1945 in Midden-Brabant' een uitgebreid verhaal geschreven over dit incident (p. 41 t/m p. 47)!
Lees deze website ook maar eens door https://wwii-netherlands-escape-lines.com/ .
Vriendelijke groeten.
Marilou Nillesen
bhiczei op 22 januari 2022 om 15:00
Dank allemaal voor deze reacties. En voor G.H.M. Pelders -van Haren: mijn collega Annemarie is al weer enkele jaren met pensioen maar u kunt uw verhaal mailen naar info@bhic.nl
Dan kunnen we er een linkje naar plaatsen, als u dat goed vindt.
G.H.M. Pelders -van Haren
zei op 23 januari 2022 om 13:05
Aan Kees van Everdingen: Dit is een ander vliegtuig. Het vliegtuig in Hedikhuizen op den Esch, was de Boeing B-17-F nr. 42-30795 “MIGHTY EIGHT”.
G.H.M. Pelders -van Haren
zei op 23 januari 2022 om 13:11
Aan Leo Swaans: Het is inderdaad op het grondgebied van Hedikhuizen (Luttelherpt?) en is dus de Boeing B-17-F nr. 42-30795 “MIGHTY EIGHT”. in 1943 neergestort op den Esch bij Hedikhuizen, het hele verhaal staat in mijn boek bij Salha Heusden en BHIC. Ik heb ook nog één exemplaar op voorraad voor verkoop.
Marilou Nillesen
bhiczei op 24 januari 2022 om 09:11
Bedankt voor alle reacties. G. Pelders heeft haar uitgebreide verhaal over de crash in Hedikhuizen opgestuurd, en meldt daarbij: 'het beknopte verhaal kun je ook in mijn boek Sprokkels uit de geschiedenis van Hedikhuizen lezen onder Mensen in de oorlog in 1943.'
Ik ben zeer benieuwd naar het stukje "En Jan Bruijsters heeft een andere vliegenier achterop zijn fiets naar de Brandweerkazerne in Cromvoirt gebracht." Ik zit in de werkgroep WWII in Vught en wij zijn op dit moment bezig met het in kaart brengen van het actief en passief verzet. Cromvoirt valt onder Vught.
Kan iemand van het BHIC mij met Kees van Everdingen in contact brengen?
Marilou Nillesen
bhiczei op 16 maart 2022 om 09:58
Dag Peter, ik ga achter de schermen een en ander regelen.
Wordt vervolgd.
In Herpt zIjn twee vliegtuigen neergestort tijdens de oorlogsjaren, allebei Duitse jachtvliegtuigen. De eerste was op 14 maart 1942. Om 22.15 uur boorde zich een Messerschmitt Bf 110E-1 van 3./NJG 1 in de grond achter de boerderij van de familie De Kort aan de Achterweg in Herpt. Het toestel werd gevlogen door Oblt. Ludolf Schmitz (25), piloot, en Ogfr. Werner Vonjahr, radiotelegrafist.
De twee Duitsers moesten hun toestel snel per parachute verlaten, terwijl de Wellington gehavend en wel doorvloog naar zijn thuisbasis Elsham Wolds (en die ook haalde). Vonjahr landde vlakbij de Maas in een sloot en brak daarbij zijn voet- en kuitbeen. Hij werd de volgende morgen gevonden en naar het ziekenhuis in Den Bosch gebracht. Het lichaam van Schmitz werd pas na een week gevonden in een sloot in Oudheusden. Hij ligt begraven op de Duitse militaire begraafplaats Ysselsteyn in Venray, graf BN-2-27.
De tweede crash was die van een Messerschmitt Bf 109G-4. Dat gebeurde op 28 juli 1943 om 12.15 uur. Het vliegtuig behoorde tot het 2./JG 3 en werd gevlogen door Uffz. Anton Schriegel (23). Hij was opgestegen van zijn basis in Mönchen-Gladbach om Amerikaanse bommenwerpers aan te vallen die Kassel hadden gebombardeerd. Het is de eerste keer dat de bommenwerpers beschermd worden door jachtvliegtuigen en Schriegel wordt door zo'n P-47 Thunderbolt verrast en neergeschoten, vermoedelijk door Lt. Duane Beeson.
