Het Genneperhuis, tegenover Oeffelt aan overkant van de Maas gelegen, was in oktober 1635 veroverd door de Spaanse legers. Kroatische troepen, onderdeel van deze legermacht, maakten de angstaanjagende reputatie die hen was vooruitgesneld ook in onze streken meer dan waar. Overal waar de kreet De Kroaten komen! weerklonk zocht de bevolking in doodsangst een veilig heenkomen, have en goed achterlatend, in de hoop zo het vege lijf te redden.
Niet alleen tussen Maas en Rijn hielden de Kroaten huis, maar met name in de jaren 1635 en 1636 kwamen ze ook regelmatig de Maas over om het Land van Cuijk onveilig te maken. In augustus 1636 was Oeffelt aan de beurt. Wat er precies is gebeurd? De pastoor beschrijft het in het doopboek van de parochie als volgt:
|
In den jare 1636 in den maand Augustus des avonds omtrent negen uren zijn de Cruaten door de Maas komen zwemmen en hebben hier in Oeffelt alles verwoest en verbrandt, zoo dat de Oeffelsche ingezetenen hunne huizen en goederen hebben moeten verlaten, en zijn na de Peelkant gevlucht – en drie huizen zijn in Oeffelt maar blijven staan onder de drie huizen is het huis van Martin van den Heuij maar staan gebleven.
Na het vertrek der Cruaten zijn de inwoonders wederom na Oeffelt teruggekeerd en hebben hunne huizen van schoppen strooij die zij uit de Peel medegebragt hebben, wederom opgemaakt. Daarop is in het zelfde jaar de pest gevolgd, en in gansch Oeffelt zijn maar drie paar getrouwden in het leven gebleven.
|
 |
Een Kroatische ruiter ten tijde van de Dertigjarige Oorlog (bron: Wikimedia Commons)
|
Het goede nieuws was dat er blijkbaar - in tegenstelling tot bijvoorbeeld het jaar daarvoor in Kevelaer en Volkel - geen dodelijke slachtoffers te betreuren waren. Althans, op dat moment nog niet. De Oeffeltenaren waren bijtijds hun dorp ontvlucht, weg van de rivier, richting de Peel. Maar verder was het kommer en kwel voor de dorpelingen: de Kroaten plunderden en verbrandden zowat het hele dorp, slechts drie huizen bleven min of meer overeind. Toen het soldatenvolk eenmaal was weggetrokken keerden de Oeffeltenaren terug naar wat er over was van hun dorp en begonnen met wat er maar voorhanden was – schoppen strooij die zij uit de Peel medegebragt hebben - aan de wederopbouw.
Tot overmaat van ramp werd Oeffelt later dat jaar ook nog eens door de pest getroffen, die nietsontziend huishield onder de door ontberingen toch al danig verzwakte bevolking. Het aantal dodelijke slachtoffers was groot: slechts 3 echtparen overleefden de ziekte, aldus het doopboek. En dat hoge dodental mogen we - indirect - toch zeker voor een belangrijk deel op het conto van de Kroatische plunderaars schrijven.
|
Het dorp herstelde zich mettertijd van deze ramp. Hoe snel? We weten het niet. Wel weten we dat zo’n halve eeuw later, in 1683, het dorp 64 gezinnen telde, goed voor 250 communicanten. Dezelfde bron vermeldt overigens ook dat de parochie geen oude archiefstukken meer bezat. Zouden die in 1636 ten prooi zijn gevallen aan de plunderende Kroaten?
