Op de lagere school lazen we het boeiende verhaal van Hakendover in België zoals: ‘op de dertiende dag na Driekoningen gaf een onbesneeuwd gebied tenslotte, de plaats aan voor de kerk. Op een bloeiende Spikdoorn (sleedoorn) zat een vogel in zijn rechter klauwken een briefje met de tekst, ‘dit is de plaats voor de kerk.’ Tijdens de bouw waren er dertien, bij de maaltijden en uitbetaling maar twaalf werklieden aanwezig.
Traditiegetrouw nam vader ieder jaar deel, vergezeld van mijn broers. Op Eerste Paasdag onder de Hoogmis vertrok aan de kerk de autobus, en voor òns twee dagen ‘Vrijhof’. Moeke liet ons meer vermaken.
|
De bewijzen van Nederlanderschap werden in het douanekantoor een voor een gecontroleerd; het hierdoor ontstane oponthoud liep soms uit tot half twee in de middag. Eén jaar kwam vader dezelfde avond in gezelschap van Tonia Verwegen van buurtschap Slabroek weer thuis. Zij was niet in het bezit van het vereiste document. Tonia mocht niet verder, óók niet nadat ze stond te skrùwe, de douanier toonde geen medelijden. Samen liepen zij terug naar Valkenswaard en namen de lijnbus naar Uden. De thuiskomst was voor ons een teleurstelling.
|
Paardenprocessie 2006 (foto: AutoCCD. Wikimedia Commons, Attribution-Share Alike 2.5 Generic license
|
In Hakendover aangekomen begonnen enkele mannen al aan de ‘Grote Dertiende’, een tocht van ongeveer 42 Km. Lopend tot in de nacht door de, meestal modderige vette klei, schoenen die flink aanlaaiden en met klodders beklede broekspijpen. Toch behaalden ieder jaar enkele Ujese deze zware Calvarietocht. Ook werden andere rondjes van dertien gelopen, bijvoorbeeld binnen- of buiten het kerkfabriek. Daarom waren de kerkstoelen die dagen opgeslagen. Buiten de kerkpoort vierde het dorp zijn jaarlijkse kermis.
Cafés wezen naar aanwezige slaapgelegenheden van met stro bedekte ondergrond in het drinkcafé, de keuken (tussen de tafelpoten) of op zolder. Vader sliep eens in ‘n hooiberg.
Na de Plechtige Hoogmis op Tweede Paasdag vertrok de processie naar het buitengebied; om 12 uur de zegening over mens, dier en natuur. Hierna stormden paarden in galop drie rondjes om het Allerheiligste over de ingezaaide graanakkers, die na dertien dagen weer waren hersteld.
Zakjes gewijde aarde, bronwater en stukjes van de sleedoorn werden tegen onheil meegenomen. Thuis hing een zakje zand in de hènnekòij.
Bij de “Dertiende” bedevaart ontving vader een medaille, gestoken in een roodkleurig katoenen zakje, bevestigd aan een sluisspeld, veiligheidspeld. De drie cm grote aluminium medaille met opschrift: “Hakendover,” op de achterzijde “Goddelyke Zaligmaker Ontferm u onzer.”
Naast de tweedaagse organiseerde Willem van de Elzen de ééndaagse bedevaart.
In 1960 bezochten mijn ouders, zus èn Tonia Verwegen Hakendover. Mgr. Bekkers verrichtte de inzegening van een wegkruis langs de ‘Grote Dertiende’.
Om de sfeer te proeven nam ik met vader in 1973 deel aan de ééndaagse bedevaart. Mij spraken de galopperende paarden om het Allerheiligste èn de kleinste ‘Dertiende’ om een kerkpilaar het meeste aan. Een gebeurtenis die je méé moet maken.
Lees meer op: www.pp-h.be
