Het was een droom van Chriet Titulaer: het populariseren van sterrenkunde en de ruimtevaart. De stichting Cosmocenter, opgericht in 1982, moest komen tot dit 'educatief-recreatief project'. Maar ondanks de grote inspanning van Pieter van Vollenhoven en Dries van Agt mislukt het project faliekant. Het enige wat overblijft, is een omvangrijk archief. En dat ligt in onze depots.
op het gebied van de kennis van de ruimte en de betekenis van de aarde daarin.
Aanvankelijk zou het ruimtevaartpark in de Beekse Bergen te Hilvarenbeek komen. Er werden diverse haalbaarheidsonderzoeken ingesteld waarbij ondermeer aan de orde kwamen de te verwachten bezoekersaantallen, de sponsormogelijkheden en de thema's die behandeld zouden worden.
prinses Margriet, Bob Crippen, Chriet Titulaer en Pieter van Vollenhoven, juni 1981, via Delpher
Ook in andere delen van het land werden initiatieven ontwikkeld om tot een wetenschapspark te komen. Daarom nam de toenmalige Commissaris der Koningin in Brabant, mr. A.A.M. van Agt, het initiatief om de plannen te introduceren bij enkele grote bedrijven, zoals Philips en de PTT. In een wat later stadium werd gekozen voor een nauwe samenwerking met de Efteling te Kaatsheuvel. Een groot voordeel was dat men kon steun kon krijgen van het managment van een goed draaiend en internationaal bekend recreatiepark en kon profiteren van de reeds bestaande infrastructuur.
de persconferentie op Schiphol, via Delpher
Philips, de PTT, de Efteling, de gemeente Loon op Zand en de provincie Noord-Brabant lieten een haalbaarheidsstudie verrichten naar de vestiging van een wetenschapspark nabij de Efteling. Een in het leven geroepen begeleidingscommissie en de daarbij behorende projectorganisatie werkten met behulp van internationale deskundigen een inhoudelijk concept uit. Er zou een recreatief-educatief park komen, bestemd voor een breed publiek. Gerekend werd op een bezoekersaantal van circa 1,5 miljoen mensen per jaar. De begeleidingscommissie benaderde het Nederlandse bedrijfsleven via een sponsoractie. Er was een investering nodig van 125 miljoen gulden, waarvan tenminste de helft uit sponsoracties en subsidies moest voortkomen.
op zoek naar bredere steun, nu samen met minister Gijs van Aardenne en Wubbo Ockels, in 1985, via Delpher
Regeringssubsidie was niet mogelijk. Eind 1988 bleek dat de Efteling andere prioriteiten had dan deelname in het Cosmocenter. De grootschalige opzet en de hoogte van het invensteringsbedrag riep ook de nodige vraagtekens op bij de hiervoor genoemde samenwerkende partijen. Een studie naar een meer kleinschalige opzet in samenwerking met een andere partner leverde evenmin resultaat op. Begin 1989 besloot de begeleidingscommissie haar werkzaamheden te beeindigen en werd het gehele project stopgezet. Aanvullende informatie over het Cosmocenter is te vinden in het archief van de provincie Noord-Brabant over de jaren 1982-1989.
Maar hoe zou het eruit zijn gaan zien? Blader mee in de tekeningen en folders.
de plattegrond van het Cosmo Science Center
de constructie van de 'ride'
Anton en Marvin boven één van de vele tekeningen in het depot
Bron: 1126 Cosmo Science Center, 1982 - 1989
Alle ontwikkelingen op een rijtje? Hieronder een tijdlijn daarvan (klik erop voor vergroting):
Bonus: sneak preview!
Van 4 maart tot en met 21 mei 2023 is in het Noordbrabants Museum in ’s-Hertogenbosch een uitgebreide tentoonstelling over de Efteling te zien. Ben jij nu al benieuwd? Wij kregen van conservator Joris Westerink alvast een sneak preview! Luister en loop maar alvast mee...
