
Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.
Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)
Meer informatie over de chat-service? Klik hier
Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.
Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)
Meer informatie over de chat-service? Klik hier
Het gevolg was dat zich tussen 1283 en 1288 een strijd ontspon tussen Gelre en Brabant om het bezit van Limburg. Deze oorlog staat bekend als de Limburgse successieoorlog.
In zijn strijd werd Jan van Brabant bijgestaan door de adel die onder zijn gezag viel. Eén van hen was ridder Jan uten Houte, schout van ‘s-Hertogenbosch, bezitter van het allodiale dorp Westmeerbeek en heer van Etten.* Samen met een aantal dappere mannen, die hij uit het Land van Breda meegebracht had, vocht hij vele veldslagen in de omgeving van Tiel uit. Deze stad was sinds 1271 in handen van Brabant.
Hertog Jan I van Brabant
Jan van Brabant had de verdediging van de stad Tiel versterkt en het bevel toevertrouwd aan Jan van Kuik. Reinoud van Gelre smeedde het plan Tiel te veroveren. Daarvoor trok hij zijn troepen samen bij Senne in de Tielerwaard. Hier werd hij door Van Kuik, de heren Van Heusden, Hesbeen, Van der Sluis en andere ridders aangevallen en na een bloedig en hardnekkig gevecht werd hem een zware slag toegebracht.
Ondertussen had hertog Jan van Brabant in Oisterwijk, drie uur van Den Bosch, een leger op de been gebracht om de Bommelerwaard in te trekken. De overtocht over de Maas werd hem echter door Gerard van Rossum, hoofd van een bende huislieden (gewone boeren en plattelandsbewoners) verhinderd. Reinoud wist zich met zijn bondgenoten staande te houden in de Tielerwaard, in de hoop Jan te verdrijven. Jan stelde hem voor de keuze om naar de Bommelerwaard te komen of hem toe te staan de Waal over te trekken en in een beslissende slag deze vernielende oorlog te beëindigen. Reinoud wees beide plannen af.
Reinoud I van Gelre (met veren) in 1288 bij de overgave na de slag bij Woeringen.
Op 3 juli 1286 werd Tiel stormenderhand door Reinoud ingenomen. Zij die aan de woede van het zwaard en de vlammen wisten te ontsnappen, werden gevangengenomen en weggesleept. Frank van Wanghe, Jan de Coc en Jan uten Houte, drie dappere ridders, stierven in de kerker. Enige anderen werden later tegen borgstelling en beroofd van hun bezittingen vrijgelaten.
De verovering van Tiel door Reinoud was echter een Pyrrusoverwinning. Op 5 juni 1288 vond de beslissende slag in deze vijfjarige oorlog plaats bij Woeringen, nu een wijk van de stad Keulen. Hier werden de troepen van Reinoud en zijn bondgenoten door Jan van Brabant in de pan gehakt. Vanaf die tijd hoorden Limburg en de stad Tiel definitief tot het hertogdom Brabant.
De slag bij Woeringen in 1288 uit een handschrift van de Brabantsche Yeesten in de Koninklijke Bibliotheek in Brussel (ms. IV 684, ca. 1440/1450).
Noot *: Het is niet zeker of Jan uten Houte de titel ‘heer van Etten’ wel mocht voeren. De familie Uten Houte was vanaf 1287 of eerder gegoed in Etten. In zijn Rymkronyk schrijft Jan van Heelu over “Her Jan uten Houte uten Lande van Breda”. Leenders schrijft in Etten en de Turf: “Na de dood van Jan uten Houte gaf Arnoud van Leuven aan zijn natuurlijke dochter, weduwe van Jan, inkomsten ter waarde van 35 Leuvense kIeine ponden en de rechtsmacht tot een boetebedrag van 3 ponden, alles te Etten”.
Bronnen:
Jan van Heelu, Rymkronyk van Jan van Heelu betreffende den slag van Woeringen van het jaer 1288 (ed. J.F. Willems). M. Hayez, Brussel 1836.
J.P. Arend, Algemeene geschiedenis des vaderlands van de vroege tijden tot op heden, tweede deel, J.F. Scheijer, Amsterdam 1841.