Overmatig drankgebruik en losse handjes, over die combinatie las u al eerder in deze rubriek en ook dit keer blijkt het geen gezond samenspel. We komen Jan of Hans Peters tegen op de avond van 11 juli 1876. De dan 25-jarige kleermaker ligt op straat, ergens in het centrum van Cuijk. ‘Razend en worstelend’, zo lezen we in het later opgemaakte proces-verbaal. De woedende Peters ligt te vechten met een man van over de Maas. Het is Gijsbertus Driessen (26) , een arbeider uit Middelaar. Waar de ruzie precies over gaat, is niet bekend, maar beide mannen hebben hun meningsverschil duidelijk niet met een goed gesprek kunnen beslechten. De vele glaasjes alcohol die beiden al hebben genuttigd, hebben ongetwijfeld de keuze om met de vuist hun gelijk te halen beïnvloed.
Vier mannen der wet, op patrouille door Cuijk, komen dichterbij en halen de vechtenden uit elkaar. Het zijn de marechaussees Simon Mackaaij en Dirk Schuit, rijksveldwachter Rijk van ’t Leur en gemeenteveldwachter Lambert Gerrits.
Omdat Driessen weigert zijn naam op te geven aan de ambtenaren, wordt hij aangehouden. Ze nemen hem mee om hem zolang op te sluiten in het raadhuisje van Cuijk. Dat stond toen aan de Maasstraat. Als ze bijna bij het gemeentehuis zijn, begint Driessen zich hevig te verzetten. Hij slaat in het rond en schopt waar hij maar kan en dat moet de rijksveldwachter bezuren: die loopt een bloedende wond aan zijn been op. De politiemannen hebben al het nodige te stellen met hun arrestant, maar dan komt ineens de Cuijkse kleermaker aangerend. Peters roept: "Straks was ik zijn vijand, thans ben ik zijn kameraad.”
Zo gaan die dingen. Het ene moment lig je vreselijk met iemand overhoop, maar als dan anderen zich gezamenlijk tegen hem keren, gaat de knop om en is het slachtoffer ineens je beste vriend. Peters stort zich op marechaussee Schuit en slaagt er bijna in diens karabijn af te pakken. Om dat te voorkomen, moet Schuit Driessen loslaten. Die ziet zijn kans schoon en geeft Schuit een flinke mep in diens gezicht.
De dienders zijn met zijn vieren en slagen er dan ook in beide ruziezoekers achter slot en grendel te krijgen in het raadhuis. Maar voor het zover is, slagen de aangehouden dronkenlappen er nog in om een ruit van het gemeentehuis aan diggelen te slaan.
Op 16 augustus staan beide mannen voor hun rechters in Den Bosch. De vier ambtenaren verklaren onder ede wat er gebeurd is en de twee verdachten… hebben geen idee. Ze kunnen zich niks herinneren van die bewuste dag. Met dank aan koning Alcohol. Dat is voor de rechters geen reden om coulant te zijn. De mannen krijgen vijftien dagen eenzame opsluiting opgelegd en moeten de kosten van de rechtszitting betalen: ruim 18 gulden.
Driessen heeft zijn les geleerd. Die zien ze niet meer terug op de rechtbank. De Cuijkse kleermaker heeft echter nog een paar vonnissen, elk gevolgd door een aantal dagen celstraf, nodig voordat hij beseft dat het rechte pad het juiste is.
Dit verhaal is geschreven door journalist/schrijver Geurt Franzen (www.geurtfranzen.com) en verscheen eerder in dagblad De Gelderlander (www.dg.nl/maasland).
