In de bange dagen van de oorlog hadden wij een schuilkelder.
Vughtse familie bij een soortgelijke schuilkelder (foto: Th. van Laarhoven. Bron: BHIC)
Ik ben Piet Sanders, geboren in Nederwetten in 1937. Ons gezin bestond uit vader en moeder, drie broers en twee zussen. Toen het zover was dat de Duitsers binnengevallen waren, ook in Nederwetten, stonden mijn vader, mijn oom Sjef en ik in onze huiskamer en mijn vader had toen snel het plan om een schuilkelder te maken voor ons gezin.
Moeder in den hof waar de schuilkelder later lag. De deuren en planken van het huis en loods die daarop te zien zijn, zijn later gebruikt om de schuilkelder af te dekken.
De schuilkelder bestond uit een vierkant gat, dan een gang en dan weer een vierkant gat. Ongeveer 1,70 meter diep. Alle deuren uit het huis en de loods werden over het gat gelegd en hierover een dikke laag zand. Een Duitse soldaat zei tegen mijn vader dat de hoeveelheid zand voldoende was, maar als de Tommy's zouden bombarderen, dan zou het er dwars doorheen gaan. Bovendien had mijn vader enkele kuilen gegraven onder de perenboom, waar wij meteen in moesten gaan liggen als we aan het spelen waren, het alarm afging en we geen tijd meer hadden om in de schuilkelder te komen.
Mijn vader in de jaren vijftig
Op een dag had mijn vader enkele tabaksplanten die achter in den hof stonden, bovenop de schuilkelder gezet voor camouflage. Door watergebrek hingen die 's avonds nogal slap. Het was erg donker toen hij onze knijpkat (een zaklamp met een dynamo) moest ophalen uit de schuilkelder. Schijnbaar was hij vergeten dat hij die planten erop gezet had en hij verschoot ervan dat daar iemand stond. Hij dacht dat het een persoon was, dus hij pakte iets van de grond en sloeg er op los. Toen bleek dat het de tabaksplanten waren en hij had zo geslagen dat heel z'n hand kapot was. Zo heeft hij mij dat later verteld.
We hebben wel veel in de schuilkelder gezeten, ook de buren, ook al vonden die het in het begin maar onzin, zo'n schuilkelder. Er zijn vlak bij ons wel drie tanks gebombardeerd, één zelfs op +/- 200 meter van onze schuilkelder.
We zijn de oorlog goed doorgekomen en waren heel blij dat we bevrijd waren. We reden met onze versierde fietsjes naar Son om naar de parachutisten te gaan kijken.
Een zus en haar vriendin achter het huis, jaren vijftig
Na de oorlog, als ik in bed lag en het onweerde, kon ik dikwijls niet goed slapen (door de ervaringen van de oorlog) en kwam mijn moeder vaak bij mij aan het bedje zitten totdat ik sliep. Dan kwam ze 's morgens wanneer ik in slaap gevallen was en zong ze:
Word wakker, het zonnetje is al op de bloempjes kijken uit de knop de vlugge leeuwerik zingt al lang de zwaluw tjilpt zijn morgenzang Word wakker, wordt wakker wordt wàààkker.
Marilou Nillesen
bhiczei op 8 november 2021 om 09:46
Dag Piet, bedankt voor je indrukwekkende bijdrage. Je proeft als lezer de angst en onzekerheid die je ouders moeten hebben gehad in die onzekere dagen. Maar ook zeker het leed dat je daarna als kind met je hebt meegenomen. Wat een troostrijk idee dat je moeder daar zo serieus mee omging en je dan 's ochtends wekte met dat mooie liedje. Dat geeft het dan toch weer een andere draai.
Rini de Groot.
zei op 9 november 2021 om 23:14
Piet. Ook ik van 1937, wij hadden een luxe schuilkelder de voorraad kelder in het woonhuis. Herinner dat ik erin geslapen heb bij een verwacht bombardement.
Keek tegen het plafond bij de stort in 1935 van het bovendek waren kranten gebruikt. Ga door met verhalen schrijven, het eerste over een schuilkelder.
Piet Sanders
zei op 6 oktober 2022 om 16:16
Even terugkomen op "Schuilkelder in den hof".
Later kwam ik er achter dat er toch drie Duitse tanks aangeschoten waren. De ene stond op ongeveer 150 meter van ons woonhuis en de andere twee nog veel korter bij. Net na de oorlog ben ik daar op geklommen met een hamer en een oude schroevendraaier uit de werkplaats van mijn vader, om het glas er uit te halen. Dat glas was heel dik en gepanserd, zo groot als een mobieltje nu en had een zodanige structuur dat de bestuurder van de tank niet alleen recht vooruit kon kijken, maar ook kon zien wat er zich vlak voor de tank bevond. Het was natuurlijk onmogelijk en het is mij dan ook niet gelukt. Een andere jongen vond toen een horloge boven op de tank. Waarschijnlijk van één van de bemanningsleden. Hierbij een klein schetsje van de situatie toen. In het midden onze schuilkelder met drie aangeschoten tanks er omheen.
Enkele tanks zijn er nog wel door gekomen richting Eindhoven, maar die zijn niet verder gekomen dan het houten bruggetje over de Dommel. Toen ze daar stonden liep de tuinman van kasteel Soeterbeek daar naar toe en vroegen de soldaten of ze met de tank over het bruggetje konden. De tuinman had gezegd dat dat beslist niet ging. Daarop zijn ze terug getrokken en ik weet niet waar ze toen gebleven zijn.
Op de betreffende brug heeft altijd een plaatje gehangen met de tekst "Willem Hikspoorsbrug - ter herinnering aan 9 september 1944 - spaar ons ongedacht - voor deze zwakke brug - de zwakheid was haar kracht - moest de mof terug". Toen ze later het bruggetje vervangen hadden voor een betonnen exemplaar, hebben ze toch ingezien dat dat lelijke scheldwoord niet kon en vervangen door "vijand". Hieronder twee foto's van de huidige Willem Hikspoorsbrug met het betreffende plaatje met tekst.
Later kwam ik er achter dat er toch drie Duitse tanks aangeschoten waren. De ene stond op ongeveer 150 meter van ons woonhuis en de andere twee nog veel korter bij. Net na de oorlog ben ik daar op geklommen met een hamer en een oude schroevendraaier uit de werkplaats van mijn vader, om het glas er uit te halen. Dat glas was heel dik en gepanserd, zo groot als een mobieltje nu en had een zodanige structuur dat de bestuurder van de tank niet alleen recht vooruit kon kijken, maar ook kon zien wat er zich vlak voor de tank bevond. Het was natuurlijk onmogelijk en het is mij dan ook niet gelukt. Een andere jongen vond toen een horloge boven op de tank. Waarschijnlijk van één van de bemanningsleden. Hierbij een klein schetsje van de situatie toen. In het midden onze schuilkelder met drie aangeschoten tanks er omheen.
Enkele tanks zijn er nog wel door gekomen richting Eindhoven, maar die zijn niet verder gekomen dan het houten bruggetje over de Dommel. Toen ze daar stonden liep de tuinman van kasteel Soeterbeek daar naar toe en vroegen de soldaten of ze met de tank over het bruggetje konden. De tuinman had gezegd dat dat beslist niet ging. Daarop zijn ze terug getrokken en ik weet niet waar ze toen gebleven zijn. 
