In 1860 riep Paus Pius IX de katholieke jongeren in de wereld op hem te hulp te komen, omdat de Kerkelijke Staat bedreigd werd door Victor Emmanuel II, koning van Sardinië en diens bondgenoot Giuseppe Garibaldi. Deze beiden streefden naar een verenigd koninkrijk Italië en daar paste geen onafhankelijk pauselijk grondgebied in.
Voor zijn verdediging was de Paus afhankelijk van de steun van de Franse Keizer en vrijwilligers. Die vrijwilligers kwamen uit heel Europa om deel uit te gaan maken van het "Regiment der Pauselijke Zouaven" dat nieuw werd opgericht, onder leiding van een Franse generaal.
Naam en uniformen van de zouaven waren geïnspireerd op een Frans keurkorps in Algerije dat oorspronkelijk uit Berbers bestond. De pauselijke zouaven bestonden vooral uit Nederlanders (met ruim 3.000 man het grootste contingent), Fransen (bijna 3.000) Belgen (ruim 1.600, voornamelijk Vlamingen), Italianen (700) en Canadezen (500).
Tussen 1861 en 1867 streden de Zouaven met wisselend succes tegen het Italiaanse leger. Bij de slag van Mentana op 5 november 1867 versloegen de zouaven, samen met Franse troepen, Garibaldi verpletterend, waarna de situatie tot 1870 vrij stabiel bleef.
Maar in augustus van dat jaar trok het Franse leger zich terug uit Italië, en volgde een massale aanval op Rome. De 5.000 zouaven waren geen partij voor de ruim 60.000 Italianen en de Paus capituleerde. Zijn zouaven werden op de trein naar huis gezet.
Twan van Duijnhoven heeft bij het Zouavenmuseum in Oudenbosch de registers geraadpleegd en de namen en geboortedata van de Udense jongemannen genoteerd. Dit waren de Udense strijders voor de paus:
Naam
Geboortedatum
Martinus van den Berg
25-03-1850
Theodorus van den Bogaard
16-07-1843
Jan van Bokhoven
07-03-1845
Marinus Vincentius van Duuren
19-07-1849
Lambertus Goossens
08-05-1839
Franciscus van Lankveld
11-11-1835
Gerardus van de Leijgraaf
03-06-1850
Johannes Lendy
04-09-1851
Adrianus van Lijssel
15-05-1847
Petrus van der Linden
09-04-1850
Martinus Lukassen
12-03-1847
Marianus Petrus van der Meulen
03-03-1843
Piet van Osch
11-10-1849
Henri Pauels
13-12-1845
Martinus van de Rijt
08-04-1832
Martinus van Rixtel
05-08-1841
Godefricus van Sambeek
22-03-1850
Theodorus Sanders
13-08-1848
Johannes Hendricus van den Wijnboom
19-02-1843
Petrus de Wit
11-01-1838
Het zou best leuk zijn, meer over deze mannen te weten te komen. Wie herinnert zich nog iets van ze (liepen ze bijvoorbeeld voor de oorlog mee in processies, zoals elders vaak gebeurde?)
Luciën Bressers en Jan Versantvoort hebben in 1998 een boekje uitgegeven met gegevens over al deze, en nog meer "Udense" zouaven. Je kunt het hier lezen en/of downloaden (PDF, 1 MB). Met dank aan de auteurs voor het ter beschikking stellen!
Blijft nog als vraag waar de "spook"zouaaf Henri Pauels vandaan komt (zie hieronder bij de reacties).
Jan Versantvoort , Uden
zei op 13 november 2009 om 14:09
Naar aanleiding van de bijeenkomst op 12 november in Market Place te Uden wil ik reageren op deze foto.
Voor het Genealogisch-Historisch weekend in Uden in 1998 hebben Lucien Bressers en ondergetekende een onderzoek gedaan naar Udense zouaven, met het volgende resultaat.
Zouaven geboren in Uden en in Uden of Rome overleden:
M. Lucassen * Uden + Uden
M. v.d. Meulen * Uden + Rome
P. van Osch * Uden + Uden
M. v.d. Rijt * Uden + Uden
G. v. Sambeek * Uden + Uden
Th. Sanders * Uden + Uden
Zouaven geboren in Uden en elders overleden:
M. v.d. Berg * Uden + Nistelrode
Th. v.d. Bogaard * Uden + St. Oedenrode
J. v. Bokhoven * Uden + ?
M. v. Duuren * Uden + Beek en Donk
L. Goossens * Uden + Leeuwarden
F. v. Lankveld * Uden + Deest
G. v.d. Leijgraaf* Uden + ?
J. Lendi * Uden + ?
A. v. Lijssel * Uden + Mill
P. v.d. Linden * Uden + Malden
M. v. Rixtel * Uden + Heeswijk
J. v.d. Wijnboom * Uden + Boxtel
P. de Wit * Uden + Veghel
Zouaven die elders geboren zijn maar in Uden overleden:
W. v. Boxtel * Veghel + Uden
M. v. Dooren * Veghel + Volkel
A. Glaudemans * Berlicum + Uden
G. Happe * Wormerveer + Volkel
M. Schepens * Veghel + Uden
Zouaven die alleen langere of kortere tijd in Uden hebben gewoond:
P. v. Denken * Zeeland + ?
P. v. Lieshout * Veghel + Oss
P. Quix * Helmond + Wate
W. Schellings * Veghel + Rotterdam
J. Tonijs * Heesch + ?
N. Vermeulen * Waalwijk + Veghel
Zoals te zien is ontbreekt in onze lijst de naam Pauels. Wij zijn deze persoon in ons onderzoek niet tegengekomen. Zijn naam komt wel voor in "Onze Pauselijke Zouaven" uitgegeven bij de herdenkingstentoonstelling in Beek en Donk in 1985. Naar deze persoon zal dus nog onderzoek moeten worden verricht. Wie kan ons op het spoor zetten.
Groeten
Luciën Bressers
zei op 15 november 2009 om 18:44
In de lijst zijn de geboortedata steeds een regel verschoven.
Annemarie van Geloven, namens BHIC
bhiczei op 16 november 2009 om 12:29
Beste Jan, ik heb de burgerlijke stand van Uden geraadpleegd en geconstateerd dat Henri Pauels niet op 13-12-1845 in Uden geboren is (volgens het register van het Zouavenmuseum), noch op 11-10-1949 volgens de lijst hierboven (zie reactie Lucien Bressers). In de tienjarentafels van Uden komt er in die periode geen Henri Pauels voor, dus is hij niet in Uden geboren. Dit even ter bevestiging van uw conclusie.
Annemarie van Geloven
zei op 16 november 2009 om 14:26
Beste Lucien, alleen de geboortedata van Martin van de Berg, Theo van de Bogaard en Piet de Wit komen overeen met het zouavenregister op de website van het Zouavenmuseum in Oudenbosch.
De overige zijn of een regel verschoven of wijken op andere wijze af.
Heel hartelijk dank voor de alerte melding, waar naar intern gekeken zal worden.
Rien Wols, namens BHIC
bhiczei op 17 november 2009 om 13:47
We hebben de geboortedatums weer op de goede regel gezet en waar nodig gecorrigeerd.
Stephanie van Duuren
zei op 7 april 2010 om 00:33
Die Marinus Vincentius van Duuren is volgens mij familie van mij.
Er hangt een zelfportret in zo'n uniform bij mijn vader in het kantoor.
Hij verteld hier altijd verhalen over.
Rien Wols, namens BHIC
bhiczei op 28 april 2010 om 08:54
Dat is een interessante mededeling, Stephanie! Zou het mogelijk zijn voor ons een foto van dat portret te maken? We zouden dat zeer op prijs stellen.
Vriendelijke groet,
Luciën Bressers
zei op 19 oktober 2012 om 10:39
Antonius Gloudemans is een verhaal apart.
Hij komt in 1867 samen met zijn zus Geertruda vanuit Zeeland in Uden wonen en geeft als geboortedatum op 11-03-1826 te Berlicum. Dit blijkt onjuist. In BS Berlicum wordt op 25-04-1827 de geboorte ingeschreven van Antonia dochter van Lambertus Gloudemans en Adriana van der Zanden. In de doopregisters wordt vermeld Antonius, zoon van dit ouderpaar. We nemen aan dat het laatste correct is, want ook bij de inschrijving van zijn overlijden in de BS Uden op 23-10-1905 wordt dit ouderpaar vermeldt.
Zus Geertruda Gloudemans wordt in 1867 in het BR Uden ingeschreven met de geboortedatum 26-02-1825 te Berlicum. Dit moet zijn 06-02-1826.
Mocht iemand een andere verklaring hebben dan hoor ik dat graag. Meer info hierover vind je <a href="http://www.bhic.nl/data/docs/uden/28%20gloudemans%20antonius.pdf" target="_blank">hier</a>.
Voor zijn verdediging was de Paus afhankelijk van de steun van de Franse Keizer en vrijwilligers. Die vrijwilligers kwamen uit heel Europa om deel uit te gaan maken van het "Regiment der Pauselijke Zouaven" dat nieuw werd opgericht, onder leiding van een Franse generaal.
Twan van Duijnhoven heeft bij het 
