In 1940 werden wij bezet, net als veel andere landen, een jaar daarna werd Rusland aangevallen. Dat houdt in dat alle grenzen geblokkeerd waren. Nu heeft Europa niet veel grondstoffen en Nederland al helemaal niet. Daarbij kwam, dat vele artikelen aan de bezetter geleverd moesten worden. Voedsel en kleding zijn zo wel het voornaamste, doch er ontstond geleidelijk een tekort aan letterlijk alles, van gebruiksartikelen tot bouwmaterialen.
Hierbij geef ik een overzicht zo ver mijn herinnering reikt.
Tabak was in de oorlog - net als veel andere artikelen - op de bon. Dat hield in dat het rantsoen zeer beperkt was, hoe verder de oorlog voortsleepte des te schaarser werd alles. Nu schijnt het dat in de dertiger jaren in België op heel klein schaal tabaksplanten zijn geteeld en ook Nederland had eerder wel wat tabaksteelt gekend. Door de schaarste breidde die teelt zich uit.
Eigen teelt
De plant is ca. 1,70 meter hoog. De eerste die hier door burgers werd geteeld was het Rondblad, dat werd snel gevolgd door het Spitsblad, die was meer in trek. De onderste bladeren zaten na een regenbui meestal vol zand door de spetterende regendruppels, die werden als eerste geplukt; men noemde die zandblad en waren beter, althans dat was het verhaal. De bladeren waren enigszins vergelijkbaar met rabarberbladeren. Tussen het blad en de stengel groeide een nieuwe scheut, die werden dieven genoemd en met de hand verwijderd daar kreeg je gele vingers van. Nadat de bladeren groot genoeg waren werden ze geplukt, een ijzerdraad werd door het dikste deel van de nerf gestoken, deze bosjes bladeren werden te drogen opgehangen in de schuur. Als de tabaksbladeren rijp waren werd de nerf er met een broodmes uitgesneden, het blad iets besprenkeld met water, dan opgerold en aan fijne reepjes gesneden.
Vieux?
Er ging een verhaaltje dat als je de bladeren besprenkelde met vieux (Hollandse cognac) het een heel andere smaak kreeg. Dit is wel twijfelachtig gezien die lekkere drank spaarzaam was en uit een glaasje best smaakte.
Uit het geheugen van
Martien v. Dooren
Meer verhalen van Martien over allerlei gebruiken in de Tweede Wereldoorlog?
Martien je schrijft Martien je schrijft: ‘Als de tabaksbladeren rijp waren ‘ bedoel je hiermee de groene bladkleur geheel bruin was?
M'n ouder broers sneden voor Vader de pijptabak op een plankje opgerold tussen twee spijkers, soms laten fermenterend in Erp.
