Twee oude linden en een hemelboom (Tiglio en Ailanthus Altissima)

Op de stam zijn witte banden geschilderd, wat waarschijnlijk uit de tijd dateert dat er nog geen straatverlichting was. Vroeger duidden ze de ingang aan van Huize St. Jozefzorg, toen een klooster annex bejaardenpension.

Vanaf de Dorpsstraat liep een laan naar het verderop gelegen gebouw. Van de oude laanbeplanting staan er nog vijf, dunnere lindebomen aan één kant. Op die plek zijn mooie bomen gespaard, waaronder een hemelboom, twee eiken, wat naaldbomen en een els.

Achter het gebouw was er in het verleden een enorme grote tuin met bomen, bloemen, groente en fruit. Sommige kinderen uit het dorp mochten er frambozen of bramen en appeltjes komen plukken, maar niet alles, want de rest was bestemd voor de bewoners van het huis.

Er woonden toen zusters met een zwart habijt, die daarom ‘de zwarte zusters’ werden genoemd, in tegenstelling tot ‘de witte zusters’ van Sancta Monica aan de Gestelseweg. Eén van deze zwarte zusters was gediplomeerd ziekenverzorgster en hiermee ook de enige wijkzuster en assistent-vroedvrouw van Esch.

Het gebouw had een verbandkamer, waar je als kind acuut naartoe moest, als er thuis een ongelukje gebeurd was, met een wond die te groot was voor een pleister. Het gebouw diende ook als Wit-Gele-Kruispost. En als het niet met een verbandje verholpen kon worden, werd er doorverwezen naar de huisarts buiten het dorp.

De naam linde zou zijn afgeleid van het gebruik van de bast. Het griekse tilos betekent ’bast’. De naam zou ook te maken kunnen hebben met het zachte hout, waar ook heiligenbeelden uit gesneden werden. Lindehout werd daarom lignum sacrum [=heilig hout] genoemd. Een linde kan met gemak 250 jaar oud worden.

De naam hemelboom spreekt tot de verbeelding. In sprookjes komt het wel voor dat er via een boom naar de hemel geklommen wordt. De hemelboom heeft een heel groot, geveerd blad dat wel een meter lang kan worden. Deze bladeren, met tot 25 ‘slippen’ (net als bij een varen), lijken op een ‘trapje naar de hemel’. Ze ruiken overigens onaangenaam, net als de bloemen. De hemelboom kan in minder dan twintig jaar zo’n dertig meter hoog worden. (Een echte hemelbestormer, dus).

In de loop der jaren werd Jozefzorg uitgebreid. Het oude gebouw uit 1950 is afgebroken en in 1993 begon de nieuwbouw voor een woon-zorgcentrum met dezelfde naam. Oudere mensen, in hun laatste levensfase, zullen het enorm waarderen dat een aantal bomen op dit complex behouden is.

Er wonen nu geen zusters meer in Esch. De grote kloostertuin is veranderd in een straat met de naam Het Nieuwland en een pleintje, rondom de oude hemelboom. De twee linden en de hemelboom zijn ‘beschermd dorpsgezicht’ en zullen blijvend verzorgd worden.