skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Stef Uijens
Stef Uijens RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Stef Uijens
Stef Uijens RA Tilburg

Van melaatse-verblijf tot p(r)achtboerderij: De Armenhof

“Het huis waar de Lazarus placht te wonen”. Zo omschrijft heer Coenraad van Malsum in 1530 enigszins cryptisch deze woning in Schaijk. Want vijf eeuwen later staat er dan wel prachtige boerderij op deze plek, ooit was dit een uithoek van Schaijk waar iemand met melaatsheid woonde. Met Lazarus als symbool voor leprapatiënten.

schets van Graspeel, begin 1600

Wie de historie van het pand bestudeert, wandelt in feite door de vaderlandse geschiedenis. Dat begint in dit geval aan het einde van de Middeleeuwen. Heer Coenraad, abt van Berne, koopt in 1530 dit huis, een huisinghe met potingen [een woning met opgaand hout] van weduwe Cuilkeris. De melaatse patiënt is er niet meer en het verblijf wordt omgebouwd tot hoeve Klein Gaal. In opdracht van de abt komt er een grote hofstede bij en worden grote delen land toegevoegd. De abdij van Berne is vervolgens meer dan honderd jaar eigenaar van deze nieuwe hoeve, zoals van meer van dergelijke grote boerderijen in het gehucht Scadewijc, onder de parochie Herpen. Dat blijft lange tijd zo.

Totdat de Tachtigjarige Oorlog uitbreekt; decennia wordt bijna onafgebroken gevochten. Zowel Spaanse als Staatse troepen plunderen in de voortdurende strijd steden en dorpen op het Brabantse platteland. Totdat in 1648 eindelijk de Vrede van Munster wordt getekend. De Spaanse koning erkent De Verenigde Nederlanden als vrije staat; de Republiek mag zich als winnaar beschouwen. Dat betekent dat ook dat het protestantisme voortaan de staatsgodsdienst wordt en dat goederen van katholieke instellingen worden geconfisceerd.

Opgelucht adem

Alle goederen van de Abdij komen in handen van de Staat. De inwoners van Schaijk halen opgelucht adem dat de Berners hiermee ook vertrekken. Daarmee komt namelijk een eind aan de steeds feller wordende onenigheid tussen het land van Ravenstein en de heren van Berne. Heer Johannes van Haaf, pastoor van de parochie tussen 1746 en 1796, ziet gelegenheid de hoeve klein Gaal te kopen. De pastoor komt uit een financieel gegoede familie en beslist dat de boerderij eigendom wordt van de armen van Schaijk. De pachtsom wordt verdeeld tussen de kerkelijke en burgerlijke armen. De boerderij wordt eigendom van de Burgerlijke Arme van de gemeente Schaijk en staat al gauw te boek als De Armenhof.


In de jaren daarop wordt de boerderij verhuurd, meer een eeuw aan dezelfde familie Van den Boom. Hannes van den Boom is in 1926 de laatste pachter; hij koopt de boerderij en later neemt dochter Drieka, samen met haar man Piet van der Linden, het pand over om het op hun beurt weer te verkopen aan één van hun kinderen; Herman van der Linden. Die verkoopt De Armenhof in 1968 aan mevrouw Van Meerwijk die het doorverkoopt aan antiekhandelaar Cuijpers. Na zijn antiekzaak wordt de boerderij gekocht door een echtpaar. Tegen die tijd is Burgerlijke Arme allang opgeheven want dat gebeurt in 1964. De bezittingen die dan nog over zijn, zijn naar de gemeente Schaijk gegaan. Schaijk gaat in 1994 over in de gemeente Landerd.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen