skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Saskia Green
Saskia Green Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Saskia Green
Saskia Green Bhic

Van Oude naar Nieuwe Gasthuishoeve

De Sint-Paulusgasthuishoeve was verbonden met de Sint-Paulusgasthuisjes. Deze gasthuisjes stonden en staan nu nog in het centrum van Sint-Oedenrode. De pacht die de huurder van de hoeve jaarlijks moest opbrengen (hoofdzakelijk in natura), diende om de zeven arme vrouwen die in die huisjes woonden van een naar de eisen van die tijd onbezorgd bestaan te verzekeren.

Adriaan Brock (1775–1834) beschrijft de hoeve als ‘gelegen in Agter-bosch in de buurt van het Kremselaar. Deze hoek of gehucht genaamd Genen-bosch bestond oudtijds in Agterbosch en Hulst’. Die beschrijving is online hier te zien (ga naar scan 117 en 118).

In de registers van de ‘verpondingen’ (een vorm van onroerendgoedbelasting) die in Sint-Oedenrode vanaf circa 1650 tot 1800 bewaard zijn gebleven, kunnen we zien dat de Gasthuishoeve van Sint-Paulus jaarlijks aan verpondingen hetzelfde bedrag moest betalen. Pachters in die tijd waren o.a. Willem Habraken, Mathijs Thijssen van de Heuvel, Evert Peeter Hurx, Jan Peeter Steevens, Tomas van de Meeracker.

Betaling door de Gasthuishoeve uit de verpondingsboeken 1720-1721

Tot de latere pachters vanaf 1800 behoorde o.a. Annemie Stevens, de weduw van Tomas van de Meerakker. De huurster moest jaarlijks aan de zeven arme vrouwtjes leveren: o.a. takkenbossen, hei, turf, rogge en boekweit, alles in ‘Rooise maten zuiver en schoongemaakt’ (dat waren de lokale maten die te Sint-Oedenrode in oude tijden werden gehanteerd)

De volgende pachter was Thomas van de Biggelaar, in 1867 gehuwd met Anna Maria van de Meerakker. Na het overlijden van Thomas van den Biggelaar werd de hoef verhuurt aan Wilhelmus Antonius van Wichen voor zeshonderd gulden jaarlijks.

Ook Willem Hurks Janzoon was een van de volgende pachters, gehuwd met Johanna Maria van Lankvelt. De pachter daarna was Johannes van Lankveld.

Adrianus van Dijk en Maria van der Heijden werden in 1916 de volgende huurders voor jaarlijks 560 gulden. Na het overlijden van Adrianus in 1935 werd zijn zoon Albertus de pachter op de oude Gasthuishoeve, Bus 6 (De Bus heette voorheen het Schuppenstraatje).

Hij en zijn vrouw met zeven kinderen werden op het einde van de Tweede Wereldoorlog zwaar getroffen. Op de oude boerderij en stal kwamen granaten terecht. Vee ging verloren en de schuur met daarin enkele landbouwwerktuigen brandde af.

Wederopbouw oude Gasthuishoeve

Anna, ook een dochter van Adrianus van Dijk, huwde in 1935 met Joannes van de Meerakker en samen pachtten ze de nieuwe boerderij aan de Liempdseweg 31. Deze door de Stichting van het Sint-Paulus Gasthuis gebouwde boerderij kreeg de naam ‘Nieuwe Gasthuishoef’ op de voorgevel.

Bouw van de nieuwe Gasthuishoeve voor de oorlog Wat later zijn er luiken aangebracht
Wederopbouw nieuwe boerderij

Ook de ‘Nieuwe Gasthuishoef’ ontkwam september 1944 niet aan het oorlogsgeweld en werd zwaar getroffen. De Stichting Sint Paulus-Gasthuis verkocht de herbouwde Oude Gasthuishoeve in 1954 aan Albertus van Dijk.

Toen de stichting ophield te bestaan, werd de herbouwde ‘Nieuwe Gasthuishoeve’ overgedragen aan de gemeente. Deze verkocht de boerderij circa 1982 aan de zoon van Johannes van de Meerakker

Met vriendelijke dank aan Eric van den Hurk

Bronnen
BHIC, Gemeentebestuur Sint-Oedenrode, 1934-1969, toegang 7635.
BHIC, Dorpsbestuur Sint-Oedenrode (1232) 1315-1811, toegang 7633.
BHIC, Gemeentelijk kadaster Sint-Oedenrode 1832-1971.
BHIC, Bouwvergunningen Sint-Oedenrode 1934- 1969, toegang 1504.

Reacties (1)

Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 8 oktober 2018 om 16:01
Mooie bijdrage Willie, en opnieuw veel geleerd - zoals over de ‘Rooise maten zuiver en schoongemaakt’! Bijzondere lezenswaardige geschiedenis.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen