Te Sint-Oedenrode wordt op 3 januari 1874 in het raadhuis voor Arnoldus van der Vleuten, oudste wethouder van de gemeente Sint-Oedenrode, bij afwezigheid van de burgemeester, door de veldwachter Van den Berg de elfjarige Arnoldus van de Bersselaar binnengebracht.
De bekentenis
Arnoldus is ouderloos en door het Algemeen Armbestuur de laatste keer in de kost besteed bij de ventster Johanna Maria de Schot, weduwe van Joannes Moreau, die woont in het gehucht Nijnsel. Hij heeft zijn kosthuis verlaten om in de gemeente rond te dwalen.
Tijdens zijn ondervraging bekent hij bij de weduwe van Willem Klerkx, winkelierster in de Kerkstraat, maar inmiddels overleden, een tarwebrood genaamd mik gehaald te hebben. Bij de kinderen Jacobus Maas, winkelier wonende in dezelfde straat haalde hij losse bruine suiker. Beide producten kocht hij op naam van de weduwe Moreau.
De mik en suiker heeft hij met twee honden die hij bij zich had opgegeten. Een van die honden behoort toe aan zijn vroegere kostbaas Hendrik van Hoof, de andere aan Cornelis Roche landbouwer, beide wonende in het gehucht Olland.
Volgens Jo van der Kaaij v.l.n.r. Harrie Clerkx uit de Kerkstraat, broer van Jantje en Miet
De getuigen
Verschillende inwoners van het Kerkstraat geven hun verklaring van het gebeurde o.a. Maria Theresia (Miet) Clerkx, 21 jaar, dochter van Hendrica van Gennip, sinds 1858 weduwe van Willem Clerkx. Maria verklaart dat de verdachte in de avond van zaterdag 20 december ten huize van haar moeder was gekomen, om op naam van de voornoemde weduwe Moreau een mik te halen. Het brood was nog niet gebakken, daarom is hij later om een uur in de nacht teruggekomen. Omdat haar moeder op haar uiterste lag (overleden 22 december 1873) was de deur nog niet gesloten en heeft zij hem de gevraagde mik van dertig cent, zonder betaling te vragen ter hand gesteld, welke mik hij volgens informatie niet bij de weduwe Moreau heeft gebracht.
Vervolgens doet Christina Maas, 39 jaar een van de kinderen van Jacobus Maas haar verklaring. Dat de verdachte op voornoemde 20 december, losse bruine suiker heeft gehaald zonder betaling, op naam van meergenoemde weduwe Moreau.
Veldwachter Josephus Franciscus van den Berg, 58 jaren, verklaart dat de weduwe Moreau ziek en bedlegerig was en aan hem heeft bekend dat zij de verdachte opdracht heeft gegeven om de bedoelde mik en suiker te halen. Maar Arnoldus heeft die eetwaren niet bij haar gebracht.
Het proces-verbaal wordt door de wethouder opgemaakt en gezonden naar de Arrondissementsrechtbank in ’s-Hertogenbosch.
En… vrijspraak!
Arnoldus wordt op 3 maart 1874 voor de rechtbank beschuldigd van valsheid en bedrieglijkheid. De rechtbank oordeelt dat de beschuldigingen onbewezen waren en spreekt de beschuldigde Arnoldus vrij. De kosten zouden ten lasten van de Staat komen. De weduwe Moreau overlijdt 12 maart 1873.
De herberg van Willem Klerkx
De herberg waar Willem Klerkx met zijn gezin woonde in het Kerkstraatje behoorde toen het kadaster in 1832 werd ingevoerd aan Willem van de Mosselaer, touwslager, en Anna Maria van der Hagen. Rond 2000 is een groot gedeelte van het straatje gesloopt voor de bouw van appartementen.
Jos van Aarle, Sint-Oedenrode
zei op 4 februari 2023 om 09:30
Mooi en aangrijpend verhaal Willie. Van winkel open en sluitingstijden was in de negentiende eeuw nog weinig sprake. Veel verkrotting armoede en honger, bijna in heel Europa.
Gelukkig ook begrip en humaniteit door de jongen vrij te spreken.
Bedankt voor jou zorgvuldig uitgewerkte verhaal.
De herberg waar Willem Klerkx met zijn gezin woonde in het Kerkstraatje behoorde toen het kadaster in 1832 werd ingevoerd aan Willem van de Mosselaer, touwslager, en Anna Maria van der Hagen. Rond 2000 is een groot gedeelte van het straatje gesloopt voor de bouw van appartementen. 
