Willem Hoffman (1908-1991)

"Helvoirt is een van de mooiste Zuid-Nederlandse dorpen: nabij de lange rijksweg ligt het nabij de brede eikendreef, die van Tilburg naar Vught gaat. Een oude kruiskerk van rode baksteen met een zware toren, uitlopend in een slanke spits, staat temidden van haar zachtgolvend land, waarin de Lei kronkelt tussen weiden en akkers, tussen dennen- en loofbosssen.

Langs het water rijzen de hoge canada’s, langs de wegen de beuken en eiken, die met hun zware loof een koele schaduw spreiden.

Het was in dit dorp, in dit land, dat ik de beelden en gestalten terugzag uit de schetsen die ik kende van mijn oom. (…) In dit land had hij geleefd, had hij de eenvoudige boerenmensen leren kennen, had hij gezworven tussen Cromvoirt en Haaren, tussen Vught en Udenhout.

Langs het huis over de brede keiweg zag hij hen voorbij gaan: de oude dokter in het rijtuig, zich spoedend naar het Hoogeind en naar het Laageind; Simon de Zog, laveloos sukkelend van de ene berm naar de andere berm.

Van achter het venster oogde hij hen na: Netje, de dochter van Peer-Oome; Todde Mie, de toverheks, langzaam voortsloffend met haar todden en botten. (…) Hij had hun taal gesproken, het dialect van de streek, als klein kind geleerd van schoolkameraadjes, van meiden en knechts in het ouderlijk huis.

Op het late middaguur had hij gezeten voor de lage herberg aan de viersprong, in "De Zwarte Leeuw" en opnieuw drongen de dorpstypen om hem heen: Nölleke de klompenmaker had met het geestige hoofdje hem toegeknikt vanaf de overkant; Peerke van Esch had hem gegroet, toen hij fluitend met zijn dokkerende kar voorbij trok.

Zo had ik als kind mij het leven van mijn oom Antoon gedacht."