Het Wit-Gele-Kruisgebouw in de Stationstraat

Op 18 augustus 1934 verzocht het bestuur van het Wit-Gele Kruis, afd. Etten, de gemeente Etten en Leur vergunning te verlenen voor “het afbreken en weder opbouwen van een gebouw ten dienste voor de wijkverpleging enz. “. Nadat die vergunning op 13 september 1934 wa verleend, kon met de bouw worden begonnen.

De geraamde bouwkosten bedroegen fl. 5.650,00 die werden gedekt door een 2,5% lening, verstrekt door het St.-Elisabeth Gasthuis. Tijdens de bouw bleek echter dat er een overschrijding was van 1.200 gulden. Dat werd gedekt door een donatie van 600 gulden door het St.-Elisabeth Gasthuis en een anonieme schenker (C. Boot naar later bleek), die eveneens 600 gulden doneerde. Reeds op 5 januari 1935 werd het gebouw officieel in gebruik genomen.

De architecten en uitvoerders van het gebouw waren de gebroeders Jan en Willem Oomen uit Oosterhout. Het gebouw is geïnspireerd op een stroming in de Nederlandse kunst die ‘De Stijl’ wordt genoemd. De bekendste architecten die tot deze kunststroming behoorden, waren Gerrit Rietveld en J.J.P. Oud.

Kenmerkend voor ‘De Stijl’ zijn de rechte lijnen en rechthoekige vormgeving. Er wordt gestreefd naar eenvoud en doelmatigheid door o.a. gebruik te maken van de primaire kleuren rood, blauw en geel, gecombineerd met zwart en wit. Uiterlijk zijn het kubistische gebouwen met platte daken. Er wordt niet naar monumentalisme gestreefd.

Het gebouw kwam in de plaats van de in 1918 verbouwde woning die ten dienste stond van de wijkverpleging en hard aan uitbreiding en modernisering toe was. Een van de belangrijkste initiatiefnemers was de Etten-Leurse huisarts Chris Mol. Een vooruitstrevend man die een belangrijke rol in de ontwikkeling van de gezondheidszorg speelde.

In de beginjaren werd het gebouw gebruikt voor wijkverpleging, tbc-bestrijding, prenatale zorg, consultatiebureau voor zuigelingen en EHBO. Later kwamen daar nog bij kinderhygiëne, peuterbureau, bejaardenzorg, reuma- en kankerbestrijding, geestelijke volksgezondheid, inentingen, ziekentriduüm en kinderuitzending. Als gevolg van de groei van de gemeente werd in 1964 aan de Kerkwerve een tweede wijkgebouw geopend. Een groot deel van de patiënten ging naar dit moderne gebouw over.

In de daarop volgende jaren werden steeds meer taken van de Stationsstraat overgeheveld naar de Kerkwerve, het geen resulteerde in de sluiting en verkoop van het wijkgebouw.

Op 21 december 1995 werd het pand aangekocht door C. Bastiaansen. Deze restaureerde het pand en verbouwde het tot drie appartementen. Bij de verbouwing is getracht de originele staat van het gebouw zo veel mogelijk te behouden. Slechts enkele muren zijn doorgebroken. Aan de achterzijde is een schuifpui geplaatst.

Er kwam een voordeur bij, die qua afmeting en uitlijning overeen komt met het glas-in-lood raam daar boven. Het genoemde raam, waarin afgebeeld een wit-geel kruis, werd deskundig gerestaureerd. Het buitenschilderwerk werd uitgevoerd in de originele kleuren. Het pand is tegenwoordig een gemeentelijk monument.