Middeleeuwen
Het stadje, dat tevens de hoofdplaats was van het omringende Land van Altena, heeft een veelbewogen historie achter de rug. In 1356 krijgt Woudrichem, ook wel Woerkum genoemd, stadsrecht. Stad en Land van Altena behoorde tot het gewest Holland, en maakt pas sinds 1815 deel uit van Noord-Brabant. Tijdens de Arkelse oorlog in 1405, de Tachtigjarige oorlog en de oorlogen met Frankrijk in 1672 en 1794/95 had het stadje, dat op het einde van de 16e eeuw werd uitgebouwd tot een belangrijke Hollandse vesting, veel te lijden van de belegeringen en plunderingen. Behalve door oorlogsgeweld werd het stadje ook regelmatig geteisterd door branden en overstromingen en in 1556 heerste de pest in de stad.
Bloeitijd en achteruitgang
Haar grote bloeitijd kende Woudrichem tussen 1580 tot 1680. Het aanleggen en instandhouden van de vestingwerken alsmede het op oorlogssterkte houden van het garnizoen trok vele bouwvakkers, handwerkslieden en kooplui en was daardoor een impuls voor de bedrijvigheid. Na 1680 nam het oorlogsgevaar af, werd het garnizoen kleiner en daarmee verminderde tevens de welvaart. Het ontnemen van de vestingstatus van het stadje in 1816, betekende de economische doodsteek waardoor de verpaupering om zich heen greep. Het is dan ook geen wonder dat de socialistische beweging in Woudrichem al vroeg een solide aanhang had.
Visserij en andere middelen van bestaan
De visserij, die reeds vanaf de Middeleeuwen voor werkgelegenheid zorgde, was in de 19e en het begin van de 20e eeuw de kurk waarop de Woercumse economie dreef. Zo lezen we in het gemeentelijk jaarverslag over 1875 dat ‘vooruitgang in den toestand van de behoeftige klasse’ het gevolg was van de ‘verbeterde vischvangst’. Pas in de vijftiger jaren van de vorige eeuw verloor de visserij door overbevissing en de vervuiling van Maas en Merwede aan betekenis.
De overige sectoren waren verhoudingsgewijs van weinig belang voor de stedelijke economie. In de landbouw op het omringende platteland werden voornamelijk aardappelen, suikerbieten, haver en rogge verbouwd. Gewassen als vlas, gerst en peulvruchten waren additief. In de veeteelt overheerste de melkveehouderij. Het stadje kende geen industriële nijverheid, enkel traditionele ambachten als slagerijen, bakkerijen, smederijen, timmerlieden, schilders, metselaars, klompenmakers en een enkele mandenmaker. Dit waren vrijwel allemaal kleine bedrijfjes met hooguit een of twee knechten.
Bevolking
Was er in de negentiende eeuw aanvankelijk een bevolkingstoename, na 1900 zette zich definitief een daling van het bevolkingsaantal in die het kwakkelende bestaan van de stedelijke economie treffend illustreert. Deze teruggang kwam vooral op gang door een vertrekoverschot dat eerder door een fors geboorteoverschot werd gecamoufleerd. Pas na 1950 begon de bevolking opnieuw te groeien.
Toerisme
Door de restauratie van de vesting, het toerisme en de nieuwbouw buiten de wallen, kreeg de oude stad vanaf ongeveer 1970 nieuwe impulsen om te overleven. Momenteel probeert de gemeente het toerisme verder te bevorderen.
