In de bronnen is Wouter Withagen te vinden als deserteur! Hoe dat kwam? Hij vertrok naar Amerika. Zijn verhaal is een mooi voorbeeld van hoe die emigraties verliepen.
Wouter (ook: Walter) Withagen werd geboren op 13 november 1886 in Bergen op Zoom, als zoon van een hovenier. Voor zijn dienstplicht werd hij ingedeeld bij het 3e Regiment Infanterie in zijn woonplaats Bergen op Zoom. In 1909 ging hij met groot verlof en in 1914 hij vertrok naar Amerika. En dat mocht niet, want je moest nog beschikbaar blijven voor nieuwe oproepen voor de dienst. Walter vertrok in mei, nog voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. En daarmee stond hij te boek als deserteur!
Echtpaar Withagen-Buijsen (bron: dhr. en mevr. McCarthy, Wisconsin)
Vanuit Rotterdam vertrok hij met het schip de ‘Noordam’ naar Ellis Island, waar hij op 30 mei 1914 aankwam. Van hem werd geregistreerd dat hij 26 jaar was, landbouwer van beroep, dat hij ongehuwd was, kon lezen en schrijven, van Nederlandse ethniciteit was en ook de Nederlandse nationaliteit had, en dat hij laatst woonde te Bergen op Zoom. Hij reisde door naar Reynolds (Noord Dakota), waar zijn zuster en zwager al woonden.
In 1915 was hij blijkbaar weer terug in Bergen op Zoom, zo blijkt uit de dienstplichtregisters. Wouter trouwde op 15 februari 1917 in Steenbergen met Anna Maria Buijzen. Ze gaan wonen op de Welberg en daar wordt op 7 november hun dochter Laurina Maria geboren. Het gezin verhuisde nog eens heen en weer naar Bergen op Zoom en kreeg in Steenbergen nog een tweede dochter: Maria Leonardus.
In 1920 vertrok Wouter opnieuw naar de VS, maar nu met zijn gezin, zijn zwager Leonard Buijzen en zijn schoonmoeder Laurina Buijsen-Dekkers. Niet naar Reynolds dit keer, ze kwamen terecht in Hillsboro, ook in Noord-Dakota en zo’n 32 km. van Reynolds. Later dat jaar reisde zijn schoonvader, Leendert Buijsen, hen achterna.
Maar Noord-Dakota was nog niet het eindstation. Bovendien was Wouter Withagen niet de enige: meer Bergenaren deden dezelfde stap. Jim Bernaards beschrijft de avonturen van Wouter Withagen en zijn plaatsgenoten veel uitgebreider. Geïnteresseerd?
Veel dank voor dit verhaal, Jim, en de mooie foto's! Het onderstreept maar weer eens hoe belangrijk het is om de juiste context te weten, zeker als het om begrippen als desertie gaat.
