Notaris-, schepen- en andere akten

89 Corstiaen Gysberts, 'jonghman', wonende te Veghel, oud ongeveer 26 jaren, legt voor schepenen van Veghel een verklaring af. Hij verklaart dat hij op 14 juni 1659 'is comen varen van Den Bosch optten Dungen comende, alwaer hem deponent is ontmoet, off bij hem comende, eenen persoon die welcke Matijs Henrick Tyssen was noemende Jacob Denis, inwoonder tot Schyndel.
Verclaert hij deponent gesien te hebben dat den voorschreven Jacob was springende ende sittende op enen kerre die geladen was. En met hem comende van Den Bosch toecomende joncker Aelvert Prouningh, seggende Anthonis Henrick Willem Aerts dienstknecht van den voorschreven joncker: "Gaet van de kerre," dewelck hij niet wilde doen, seggende den voorschreven Tonis: "Gaet daer aff off ick treck u daer aff". Opt lest door veel woorden ende weder woorden daer aff gaende, kijvende ende prutelende gaende bij sijn eijgen kerre, ledich varende, ende aen een huijs still houdende, hebben syn houweel op synen hals ende in syn handt nemenden dreijgende die voorschreven Anthonis met de houweel te slaen, waer op den deponent was seggende: "Ick denck wel dat gij sullicx wel sult laten," hem deponent dien oock sulcke gelaet thonende dat hij deponent genootsaeckt was hem de houweel aff te nemen.
Ende affgenomen hebbende de selve gelangent aen Matijs Peters, president tot Veghel, die welck oock aldaer passeerden op syn eygen kerre sittende. Ende dat vuyt reden dat den voorschreven Jacob daer niemanden mede ende soude quetsen, willende de houweel van hem deponent wederom hebben, waer op Matijs Peters was antwoordende: "De houweel en sal u niet ontvreemptt wordden, als wij sijn scheydende, sal u de houweel wederom geven."

90 Matijs Peters 'tegenwoordich president tot Veghel', oud ongeveer 50 jaren, verklaart voor schepenen van Veghel 'dat hij deponent op den 14en junij 1659 is comen varen van Den Bos comende op Den Dungen alwaer bij hem deponent is comen een met name Jacob Denis, inwoonder tot Schyndel. Verclaart hij deponent gehoort te hebben dat den knecht van den heere stadtholder ende den voorschreven Jacob waren woorden hebbende, dat den voorschreven Jacob van syn kerre soude gaen, comende achter hem deponent aenvaren.
Verclaert hij deponent gesien te hebben dat den voorschreven Jacob voor bij syns deponentts kerre was gaende, ende doen vorts comende, staende den voorschreven Jacob bij sijn eijgen kerre wachtende, hebbende een houweel in de hant, gelatende oft hij Corstiaen Gysberts off den jonckers knecht wilden smytten, welcke houweel hem ontnemende, hem deponent op de kerre langende. Vorts comende hem de houweel wederom nemende, springende tegens wil ende danck op syn deponentts kerre daer hij niet en wilde affgaen, off men most hem daer aff stooten. Siende hij deponent dat Corstiaen Gysberts den voorschreven jonckers knechts den meergenoempden Jacob waren nae lopende, ende tegens hem seggende: "Gy schelm, soudtt gij de leyns van de kerre trecken."
Ende doen hij deponent naer ’t rudtt kijckende, siende dat de leyns van de kerre was brengende den jonckers knecht de leyns die hij wederom voor de kerre was steeckende. Verclaart oock waerachtich te wesen dat den voorschreven Jacob doenmaels was vattende sijns deponents vaerlyndtt vant pert, tselve optreckende dat den wech niet ende cost gebruycken, treckende het peert vuytten wech, seggende: "Ick soude wel eenen op den cop smytten die de minsten op dencken soude," dreygende met de houweel in de hant hebbende, alsoo de kerre genukende, oversulcx joncker Johan Prouningh op de kerre sittende neffen juffrou van Gerwen ende hem deponent met sijn rappier hem genootsaeckt was hem te keeren.'

91 Joncker Johan Prouningh, 'tegenwoordich residerende tot Vechel, vendrich onder de capeteyn Lanschorren ten dienste van de geeunieerde provincen', heeft verklaard 'dat hij op den 14en junij 1659 is comen varen van Den Bos met Tijs Peters kerre, ende aldaer op Den Dungen heeft gesien int passeren van den wech de moetwillicheyt van eenen die wordden genoemt Jacob Denis, waer over syn eede door voorleesingen heeft gehoort, de depositie van Matijs Peters die welcke hij verclaart oock alsoo waerachtich te wesen.'
Getuigen: G. Roeffs, Melijs Gerijts van Dijperbeeck en Peter van Valderen, schepenen

92 'Alsoo by de heeren regerderen des dorps Vechell tot naerder polecie offte vuyttelycke regeringhe hebben goetgevonden ter gewoonelycke publicatie nemen tot setteren Geraert Aert Gerlingsen ende Henrick Dirck Jacobssen om de dorps leggers te suyveren, te weten den geenen daerinne bevonden wordden den dorpe niet profeijtelycke te roijeren ende den geenen soo henne persoon ofte anderen goederen mochte sijn geomitteert te hoogh ofte leegh de selve den op ende affstellen ner deligentie, soo sy des sullen bevynden te behooren, sonder iemanden daerinne te verschoonen, sonder aensien van persoon voor welcke suijveringe ende settinge den voorschreven Geraert ende Henrick tsamentlyck eens sullen hebben ende profiteren vyftien guldens op hennen eygen cost.'
Getuigen: Matijs Peters, Melijs Gerijts van Dijeperbeeck, G. Roeffs, Jan Jan Dierckx, Lambert van der Straten en Aert Gerit Henrickx, schepenen