Notaris-, schepen- en andere akten

1 Verklaring opgemaakt door Willem van Loon president en Wijnand van den Heuvel, schepenen van de heerlijkheid Heeswijk, kwartier Maasland Meijerij van ’s-Hertogenbosch. Zij hebben in verband met de afpersing van f 200,-- onder ede verhoord ter requisitie van G. Westerhouwen van Meeteren drossaard van de Heerlijkheid Heeswijk en Dinther en ten overstaan van de schepenen van Heeswijk: Ariaan Heijmens Verhagen, 77 jaar; Anneke Dirckx Verkuijlen gehuwd met Ariaan voornoemd, 68 jaar; Lambertus zoon van Ariaan, 23 jaar; Willemijn dochter van Ariaan, 36 jaar; Teuniske dochter van Ariaan,24 jaar; Willem Janse van den Bogert, naaste buurman, 74 jaar en Hendrik Rombouts, naaste buurman, 27 jaar, allen wonend te Heeswijk op Caathoven, doende boerenwerk. Het verhoor betreft 29 vragen. De 5 eerste comparanten hebben op 09-09-1776 ’s-morgens tussen 5 en 6 uur op de dorpel van hun huis gevonden een schrift of briefje waarop stond: “Zeer groote boer Adriaan Hiemis, gij moet maken datter een dinsdag een avond moet liggen twee honderd gulden in dat kulie (kuiltje) bij de galliegh (galg) op de Heii, soos al gij dat niet en doudt, soo sal u huijs in tijd van vier dagen geloig in den brand staan”.

2 Voor schepenen van heerlijkheid Heeswijk verklaren Willem van Loon, president schepen, Andries Peter Weele, vorster, Johannis Helligers en Johannis Frensen, beiden dienaren der justitie onder ede dat zij op dinsdagavond 10 september tussen licht en donker zich met drossaard G. Westerouwen van Meeteren hebben begeven op de heide ter plaatse alwaar de galg heeft gestaan om wacht te houden op een zakje geld dat in een kuiltje lag of het door iemand zou worden weggehaald. Er was niemand gekomen en de drossaard heeft zakje geld weer meegenomen.

3 Schepenen van heerlijkheid Heeswijk verklaren heden ter requisitie van G. Westerhouwen van Meeteren drossaard van Heerlijkheid Heeswijk, het woonhuis van de weduwe Hendrik van der Sanden het gat te hebben geïnspecteerd wegens een inbraak aan de zuid-westzijde van het huisje. Zo groot dat er een mens door kon kruipen. Ook heeft de weduwe hen de kist aangewezen waarop zondag den 24e onder de eerste kerkdienst volgens verklaring van de weduwe f 40,-- is gestolen.

4 Voor schepenen van heerlijkheid Heeswijk verklaren Jan van der Donk en zijn vrouw Petronella Raijmakers wonend te Heeswijk, dat op woensdag 18 februari bij hen thuis waren Hendrik Adriaan Smulders en diens moeder. Daar zijn toen Johannes van der Sanden, de gebroeders Peter, Willem en Marten van de Verdonk binnengekomen. De drie eerste wonend te Heeswijk en de laatste te Berlicum. Tweede comparante verklaart dat haar man naar achter was gegaan en dat Johannes van der Sanden, Hendrik Adriaan Smulders en een van de drie personen hiervoor genoemd, zonder dat zij weet wie het was, aan het vechten zijn gegaan met vuistslagen terwijl het licht in het huis uit ging. Dat zij onder het aansteken van het licht Johannes van der Sanden hoorde roepen ik heb het al genoeg. Iedereen was nog binnen en ook haar man kwam op het geroep af. 1e comparant heeft in bijzijn van Wouter Pijnenborg welke op het geroep binnen was gekomen, Johannes van der Sanden geholpen zijn kleren uit te trekken, hij had een steek onder het schouderblad en een op het hoofd dat bloedde. Johannes van der Sanden niet wilde zeggen maar na aandringen gezegd dat door Hendrik Adriaan Smulders gezegd is als jij zegt dat ik gestoken heb dat zul je aanstonds moeten sterven of ik, waarop Johannes van der Sanden had geantwoord dat kun je wel doen, want ik ben al half dood.