Notaris-, schepen- en andere akten

13 Voor schepenen in veghel verschenen Louwerens Janse Bredenrode, oud ongeveer 26 jaren, Willem Lamb(ert) van den Tillaer, oud ongeveer 24 jaren, Peter Tomas Sleuwens, oud 26 jaren, Adriaen Cornelis Olijslagers, "nagtroeper alhier", en Hendrik Tanson, oud ongeveer 21 jaren, "staender ter goeder naem en faem", en inwoners van Veghel, om op verzoek van stadhouder W. J. Gualtherij een verklaring af te leggen. De drie eerste deponente verklaren "dat op sondag den sesentwintigsten april 1750 zyn geweest ten huijse in de herberge van Daniel van Uden, staende alhier in de Straat. Dat aldaer hebben gesien Arnoldus van den Hurk en Hendrik Tanson, bijde woonende alhier, dat zij gehoort en gesien hebben, dat de twee voorn(oemd)e persoonen na eenige questieuse woordewisselinge malcanderen hebben met vuijsten geslage en in den gront gesmeeten. Dat zy dep(onen)ten savonts ont(rent) de clokke elff uuren met en beneffens den voorn(oemde) Hendrik Tanson uyt voors(creven) herberge zyn gegaen. Dat zy gecoomen zijnde op de Straat ontrent de woonhuijsing van Poulus van Orten aldaer, is gecoomen seekeren persoon bij hun vermits de duijsternis onbekent. Dat denselven op Hendrik Tanson aenvallende, zy dep(onen)ten hebben gehoort dat den voorn(oemde) onbekenden persoon Hendrik Tanson voors(creven) een slag off sneede toebragt. Verder gehoort dat Hendrik Tanson daer op tot hen dep(onen)ten riep: "Ik neem u heeden tot getuijgen dat hij mij door mijn backus snijdt." Eijndelijk verclaeren zij deponenten gesien te hebben dat den voorn(oemd)e Hendrik Tanson in zyn aengesigt gewont was en bloijde. Den vierden in ordine dep(onen)t, Adriaen Cornelis Olijslaegers, nagtroeper alhier, verclaert savonts ontrent de clokke elff uure (tijd voors(creven)) gecoomen te zijn aen off ont(rent) de voors(reven) huijsinge van Poulus van Orten. Dat hij heeft gehoort dat Hendrik Tanson riep: "Daer snyt hy mij door mijn backus." Verder verclaerende gesien te hebben dat hij in het aengesigt gewont was en bloijde.

14 President en schepen in Veghel verclaren "ons op heden dato ondergeschreeven des nademiddag de vlokke drie uuren te hebben begeeven ont(rent) de woonhuijsinge van Jacobus van Hooff, staende binnen deesen dorpe aen den Heuvel, en aldaer niet verre van voors(creven) huijsinge met de voeten int water vinden leggen het doodt lichaemtje van Anthonij soon Lambert Jans den Jongen, out soo syde drie jareen. En welk lichaemtje daer uyt gehaelt zynde in onse presentie ter instantie van den Hoog Ed(ele) Welgeb(oren) Heer Grave van Regteren, Vrijheer van Gramsbergen, Hoog en Laagschout der Stadt en Meijerije van S’ Bosch, is gedaen doen visiteeren door Peters Schippers, chirurgijn alhier. Edog aen voors(creven) lichaemtje geene de minste wonde quetsuure off blauwe placken gevonden, maer alleen dat het was opgeswollen vant water, waer door de leevende geesten zyn vervlogen, en alsoo notoir doort water de doodt is gevolgt."

15 Gerard de Jong, secretaris van Veghel, Hendrik van Dieperbeek, woonende alhier opt Ven, zijn buurvrouw Maria, vrouw van Aart Tijsse van Berkel, Gerit van de Leemput en zijn vrouw Johanna, en Joachiem van den Tillaer, leggen een verklaring af. Gerard de Jong verklaart dat op vrijdag 7-8-1750 ontrent twee ure namiddag aan zijn woonhuijsinge, staande alhier in de Straat, zijn gecoomen twee manspersoonen, vraagende om aalmoese, tot lossingen van slaaven, en permissie om ook door ’t dorp daar voor te mogen gaan bedelen, vertoonende gedrukte passen en papierkens. Dat de langste en outste van die twee nu aan hebbende een bruijnagtig cleet en bruijn sleijk hair en den cortse witagtig cleet, swart bruijn van weesen. Op 22 april joncxtleden waren deze personen ook al aan zijn huis geweest. Dog den ouden langsten was alsdoen witagtig gecleet, op hebbende een witte paruyck, maar aan den corte persoon geen veranderinge gesien. Zij hadden toe hetzelfde verzoek gedaan, hetgeen hij hen had geweigerd. Verders segt hy dat soo vermeent den langste van dese twee persoonen voor ontrent twee jaren onbegrepen vergeselt met nog twee andere manspersoonen, waar onder eene was met een soogenaamde slaaven eijsere ketting oft schaakel, hier te hebben gesien en langs de deuren sien gaan, aparent ook gebeedelt. Dat hij deponent daar uijt opmaakte onnutte en assurante leediggangers te wesen, te meer alsoo den langsten van dese twee seer sterk tegensprak noijt meer hier te hebben geweest, dese twee persoonen heeft gevangen genoomen en nog de selven dag na de stadt S’ Bosch heeft laten transporteeren. De 2e en 3e deponenten verclaeren dat op vrijdag voorscreven ontrent des middags twaelff uuren aen haere huijsinge zijn koomen beedelen twee manspersoonen, zijnde den eenen reedelijk lank en den anderen kort van postuur, gekleedt soo als den eersten deponent heeft verclaert, en na alle gedagten deselve persoonen hier voorgenoemt zyn geweest. Dat door den 2e deponents huijsvrouw aen haer tot een aalmoes

16 Voor schepenen in Veghel verscheen Maria Huijbers, weduwe van Aart van de Pol, inwoonster van Veghel aant Heeselaer, om op verzoek va het Hoog officie in Den Bosch een verklaring af te leggen. Zij verklaart "dat op sondag zynde den 12 july jongstleden des smorgens ont(rent) tussen vijff en ses uuren van haer wooning is gegaen met intentie om haer Roomsen Godsdienst in haere kerk te offeren, en weesende op den gemeene padt, niet verre van haere huijsinge en ontrent de erffenisse van eenen Peter van Valderen voort land genaemt den Crommenacker, dat zij alsdoen heeft gesien dat Claes, soon van voors(creven) Peter van Valderen, coomende uyt de woonhuijsinge van eenen Hendrik Hendrik Snellers, staende teegenover de huijsinge van voorsijde Peter van Valeren, haer deponente op den gesegde padt tegemoet quam. Dat denselven Claes Peters van Valderen haer deponent aenstonts, sonder eenige woorden off reedenen waeromme heeft geattaqueert en haer met zyne voeten op haer lichaem gestooten en gestampt, dat differente blauwe placken had, en niet alleen op het dik van haer beenen, maer selfs ontrent haere schamelhijdt daer door was gequetst, soodaenig dat zij eenigen tyt daer naer nauwelyijkx heeft konnen gaen en tot nog toe geen gesonde uur door dit stooten veroorsaakt heeft gehadt, daer by verschyde vuijstslaagen aen haer hooft toegebragt, seggende: "Meende gij dat ik hier soo vroeg sou hebben gaen treden, soo ik op uw niet gewagt hadde." Dat na dit stooten en stampen zy deponent nog voortsukkelde, is gekoomen aen seekeren dikken boom liggende niet verre van de huijsinge van gezyde Hendrik Hendrik Snellers, toebehoorende den heer Joh. L. Versterre, alwaer zy op neder viel.