Notaris-, schepen- en andere akten

17 Sommige woorden zijn weggevallen vanwege de vouw in het midden der folio’s!
In dit document zijn een serie renten opgenomen waarvan de bedragen zijn toegevoegd en waarbij o.a. genoemd worden: Robbrecht van den Brohese te ’s-Hertogenbosch, Hendrick Aertssen laeckenvercooper byde Craen, het dorp van Brueckel, Joncker Heer Boecop en Aeffken van Rhynelt, drie burssen int Pauperhuijs der fraters tot sHertogenbossche.
Item dese burssen sullen genieten die naeste van onsen bloede bequame sijnde tot studeringe van mijns vaders ende oock van mijns moeders sijde; voorts noemt men de school van de Sociëteit van Jesu [lees: Jezuïeten], studie der godtheyt om als pastoor kerken te kunnen bedienen. Mocht een beurs vacant raken dan zal men zo spoedig mogelijk anderen nomineren en begiftigen waarbij jongens van Reusel Eersel en Duizel in aanmerking komen.
Wat betreft de collatie of gift van de drie beursen worden genoemd: Dirck van Esch neef van de fundateur en na de dood van Dirck zijn oudste zoon, Geerit van der Steen geestelijk wesende en drie soonen van Yken zijn nicht met advies van de toenmalige pastoor van Reusel en Eersel. Als er niemant in leven en sal syn vande voors. geestelycke persoonen om dese buerssen te confereeren sal die selve gheven die outste ende naeste van mynen bloede op der straten met die pastoiren van Reusel ende Eersel. Daarna volgt een ordonnantie voor zijn executeurs en memoreert hij aan eventuele kwesties of misvattingen in de toekomst betreffende de collatie en het onderhoud van degenen die een beurs hebben o.a. de vrienden van de fundateur en hun kinderen die voor deze beurzen zijn genomineerd waarin vermeld wordt Cornelis Wilm Joosten soon van Bladel, jongens van de Kempen en omliggende plaatsen wesende van de beste en rijcxte en noemt scholieren uit o.a. 1545, 1546 en 1547 tot 125 in getal en noemt degenen die in het mediorenshuijs gaan wonen en hun naleving van regels en statuten.

18 Alzoo Sr.Dierick van Esch wonende te Bercheijck als eenich erffgenaem ende executeur van Heer Arnden van Esch presbiter ende canonick als hy leeffde tot Utrecht van wegens sekere fundatie eener burse int seminarien der stadt ‘sHertogenbossche byden voors. Sr. Dierick van Esch gefundeert ende ut de goederen Johan de Roy ende Lucia Vink echtelieden getelt heeft in handen van den Eerwerdigen Heer ende Mr. Dierick Le Mueau presbiter ende president van het seminarien voors. de somme van acht hondert carolus gul. tot xx tich stuyvers den gulden inne gelde binnen der stadt gancbaer gereekent – Soo syn gestaen voor scepenen ondergeschreven d’Eerweerdichste Heer ende Vader in Gode Heer Nycolaes Zoesius Bisschop deser stadt sHertogenbossche als superintendent der voors. seminarium, d’Eerwerdige Heer ende Mr. Robert Swertius licenciaet inder Godtheyt ende plebaen deser voors. stadt ende Heer Leonart van Bornbergen presbiter canonick der selver stadt als provisoren desselfs seminarium, hebben opentlick midts desen beleden ende bekent de voors. somme van acht hondert gulden ontfangen te hebben tot behoeff van de voors. bursse int seminarium voorn. gefundeert ende dat dezelve somme voor ontfanck is gebrocht by den voorscreven Heer Le Mueau in syn ierste reekeninghe der voors. seminarium, geloven oversulcx midts desen die voors. Eerw.ste Heeren scepenen ende Eerwerdigen heeren provisoiren voorn. te geven ende te betalen ten behoeve van de voorn. bursse eene jaerlicke ende erfflicke rente van vyfftich carolus gulden tot twintich stuyvers goet gancbaers gelts gerekent alle jair erffelyck nativitate baptiste ende voor den iersten termyn de betalinge nativitate baptiste naest commende ende binnen dese stadt vry van alle beden ons Heeren des Hertochs, exactien subnatien (?) soo thienste twintichste honderste als andere meerdere ende mindere penninghen …… scallingen ende lasten, ordinarisse extraordinarisse innegestelt ofte by avonturen naermaels innegestelt wordden,

19 Rekest van Franchois Aelberts Bailliou burger en notaris te ’s-Hertogenbosch mbt. een zekere college genaamd collegium bonorum infantium (?) bestaande uit een regent of rentmeester en 11 arme studenten ingeboren burgerkinderen die binnen dat college in de kost en drank zijn vuur en licht gebruiken slapen wassen en wringen en werden onderhouden, de Latijnse School moesten bezoeken en in de kerk helpen zingen. Inmiddels was het zo dat na het overgaan van de stad een zekere paap die regent van het college was uit de stad is vertrokken en de arme studenten heeft meegenomen naar een dorp. Hij had binnen de Meierij diverse goederen liggen die aan het college toebehoorden. Het ging om studenten die resp. naar Leuven Antwerpen Brussel Mechelen of elders zouden gaan. De gevluchte paap heeft intussen de arme studenten overgegeven aan een zekere Peter de Leeuw die de inkomsten van die goederen geniet. De suppliant verwacht van de rentmeester een rekening van alle kosten van onderhoud t.b.v. de magistraat van ’s-Hertogenbosch. Daarna volgt een nadere beschouwing die hieronder staat getranscribeerd: “Ende dewijle de vs. verloopen studenten contrarie de placcaten deser landen heure studien in vyantlicke steden sijn vervolgende dat deselve binnen een maent off anderen corten tijt, naer dat hun sulcx sal wesen genotificeert off publicatie daeraff tot ‘sHertogenbosch gedaen wesen, sich wederom binnen t’t voors. collegie bonorum infantium hebben in te scryven (? ) ende vervoegen frequenterende de Latijnsche Schoole ende gereformeerde kercke, off dat sij bij gebreecke van dyen daeraff sullen syn versteecken ende haere pla[etsen?] aen andere arme borgers kinderen van de gereformeerde religie wesende worden geconfereert, opdat als ’t voors. collegie wederom in effe (?) mach comen ende d’íncompsten van dyen werden geemployeert daer toe deselve syn gefondeert verwachtende den suppliant hierop U Ed: favorabele resolutie,

20 Verschenen zijn voor de openbare notaris secretaris en griffier van de stad ’s-Hertogenbosch en getuigen de Eerwaarde Heer Cornelis Cornelissen van Oisterwyck prior van het Convent van de Bazeldonck, Heer ende Mr. Cornelis van der Starren kanunnik van de kathedrale kerk van deze stad scriptoir capittali ende Heer en Mr. Jacob van Balen licentiaat in beide rechten laatst afgegane president der stad Mr. en Rector van de Tafel van de H.Geest in kwaliteit als provisoren van de arme scholieren genaamd Bonifanten der fundatie van wijlen Heer Hendrick Buck kanunnik der voorschreven kerk in de stad van ’s-Hertogenbosch. En hebben openlijk beleden en bekend van de eerbare Jouffrouwe Catalijn dochter van Jan Gielis van Bergeijk wonende te Utrecht ontvangen te hebben een som van 700 Carolusgulden tot fundatie van 19 beurzen voor een scholier in het Bonifantenhuis om aldaar kost en drank en onderwijs en lering te genieten. De scholieren dienen zich te houden aan de bestaande regels en statuten. Genoemde Jouffrouwe Catharina zal gedurende haar leven de collatie hebben van deze beurs en na haar dood zullen de provisoren een ander bloedverwant voordragen. De scholieren krijgen 20 gl. voor een bed en andere huisraad. Later worden nog genoemd de H.Geesttafel, Heer Jacob Melchiors priester en beneficiaat van de Sint Janskerk Cornelis Janssen Rijder en Heer Aert van de Wiel als getuigen. De notaris was Gijsbertus van de Velde secretaris en griffier van de stad ’s-Hertogenbosch. Het document accordeert met het origineel. Onderaan staat openbaar notaris Dirck van de Velde en diens attestatie dd. 13 oktober 1633.