Notaris-, schepen- en andere akten

126 Voor schepenen van Helvoirt Daniël Franchois van Dompzelaar en Willem Aarts Smolders zijn verschenen Adriaan Aarts van Vught uit Haaren, ca. 50 jaren oud en Cornelis Aarts van Vught uit Esch, ca. 48 jaren oud. Op verzoek van Cornelis Segbroek, secretaris van Haaren uit Oisterwijk verklaren zij onder ede dat zij op zaterdag 8 maart in namiddag om ongeveer 14.00 uur ter secretarie van Oisterwijk transportakte hebben laten opmaken met betrekking tot akker in Haaren dat eerstgenoemde comparant aan tweede had verkocht. Nadat dit transport even na 3 uur was geregistreerd zijn zij beide naar Haaren gegaan om ten overstaan van schepenen aldaar deze akte te laten passeren. Een van de schepenen genaamd Stephanus van der Henst was naar woning van Cornelis Segbroek gekomen en na enige tijd wachten een tweede schepen genaamd Adriaan Bol die hen antwoordde: “ik zal uit respect voor secretaris wel meegaan maar niet zonder de stadhouder”. Geruime tijd later is Stephanus van der Henst opgeroepen om bij de stadhouder Verster te verschijnen in woning van Cornelis van de Wiel, herbergier te Oisterwijk. De 2 comparanten zijn na enige tijd gewacht te hebben naar voornoemde herberg gegaan en weer uit naam van Cornelis Segbroek schepenen gevraagd naar secretarie te komen om eerdergenoemde transportakte te passeren. Zij antwoordden daarop dat zij zonder stadhouder niet wilde komen zodat comparanten tegen de avond onverrichterzake zijn vertrokken. Gisteren op maandag de 10e zijn zij om ca. 9 uur naar woning van Cornelis Segbroek te Oisterwijk gegaan om te vragen ten overstaan van wie transportakte dan wel kan worden gepasseerd omdat schepenen niet willen komen zonder verzoek van stadhouder. Aanstonds zijn comparanten naar de woning van stadhouder gegaan om hem te vragen voornoemde transportakte te laten passeren maar omdat het hem niet gelegen kwam heeft hij klein meisje een briefje laten brengen naar schepen Jacobus Sers om in zijn plaats als stadhouder op te treden.

124 Voor schepenen van Helvoirt Daniël Franchois van Dompzelaar en Johannes Mastenbroek zijn verschenen Thomas van Hulten, Jan Ivens en Antonij van Loon, alle wonend in heerlijkheid Drunen en op een tot handelen bevoegde leeftijd. Zij hebben op eis van Adriaan de Groot, molenaar op ’s-lands molen te Drunen, onder ede afgelegd bij de eerstgenoemde schepen, verklaard dat zij zich op donderdag 20 februari jongstleden in namiddag in huis bevonden van eiser en dat zij bij die gelegenheid hebben gehoord dat eiser vroeg aan de molenaarsknecht Thomas Hamilton of hij hem opgedragen heeft meer te scheppen dan hem toekomt. De molenaarsknecht antwoordde daarop met ‘nee baas’. Voorts vroeg hij zijn knecht: ‘heb ik u niet steeds gezegd dat te doen wat juist is’? Daarop antwoordde de knecht met ‘ja baas, dat is waar’. Tenslotte heeft eiser aan voornoemde Thomas Hamilton gevraagd: ‘als ik zelf zakken in ’t kaer heb leeggegooid, heb ik u dan niet opgedragen te scheppen en op te passen dat niemand benadeeld wordt’ waarop zij de knecht hebben horen antwoorden: ‘ja baas, dat is waar’. Na voorlezing hebben getuigen volhard in verklaring en hebben zij dit proces-verbaal met bovengenoemde schepenen naar waarheid ondertekend.

123 Voor schepenen van Helvoirt Daniël Franchois van Dompzelaar en Johannes Mastenbroek is verschenen gedaagde, Thomas Hamilton geboren in Schiedam en ca. 23 jaren oud. Hij woonde als molenaarsknecht bij Adriaan de Groot, molenaar op ’s-lands molen te Drunen. Hij verklaarde op eis van voornoemde Adriaan de Groot onder ede dat hij nu ca. 10 maanden bij hem als knecht heeft gewerkt en gedurend die periode de molen heeft bediend. De eiser heeft gedaagde zowel bij aanvang als gedurend die periode diverse keren opgedragen molen ten behoeve van ingezetenen te bedienen, per keer met één soort graan (niet meerdere granen te scheppen). De gedaagde verklaarde dat hij gedurende die periode, zelfs als eiser aanwezig was, alleen met de pan op de molen (?) heeft geschept en zich daarmee heeft gedragen zoals gebruikelijk bij andere molens zonder iemand te benadelen of tekort te doen. Voorts verklaarde gedaagde dat hij niet weet of gedurende zijn verblijf als molenaarsknecht door eiser ooit is geschept maar dat hij wel weet dat eiser bij zijn aanwezigheid op molen altijd heeft opgedragen koren te scheppen. Na voorlezing heeft gedaagde volhard in zijn verklaring en heeft hij dit proces-verbaal met bovengenoemde schepenen naar waarheid ondertekend.

112 Voor schepenen van Helvoirt Daniël Franchois van Dompzelaar en Willem Aarts Smolders zijn verschenen Johannes Mastenbroek, regerend schepen en Leendert van Gogh, herbergier alhier. Zij hebben op vordering van Abraham Justus Verster volgende onder ede verklaard. Eerste comparant verklaarde dat in maand februari jongstleden een boer uit Haaren Carel Karmans, zeer vuil en beslijkt en ook dronken in zijn huis heeft binnengelaten, welke nadat hij eerst enige kannen bier en daarna 2 flessen wijn had besteld en geconsumeerd, een 3e fles bestelde waarna eerste comparant hem naar geld vroeg, Hij zei ‘ik zal u alles betalen, geef maar wijn waarop eerste comparant antwoordde ‘ik geef u geen wijn zonder betaling, ga naar bed, ik zie wel dat u geen geld hebt’. ’s-Morgens is hij na gewekt te zijn door eerste comparant naar keuken gekomen en kort daarna zonder iets te zeggen wilde vertrekken. Toen comparant dit gewaar werd zei hij ‘dit is geen manier van doen, gij moet eerst betalen en dan pas vertrekken’, waarop de heer Karmans zei geen geld te hebben maar ik ga het lenen bij pastoor alhier. Hierop antwoordde eerste comparant dat hij bij de pastoor geen geld zal krijgen en dat hij direct moest betalen of anders zijn kleding moet uittrekken, ik wil niet door u bedonderd worden of woorden van gelijke strekking. Na enig protest trekt hij zijn vest uit. Eerste comparant voegt hieraan toe dat hij dit na betaling terug kan krijgen. Naderhand heeft eerste comparant geconstateerd dat bed waarin de heer Karmans had geslapen zeer bevuild was. De tweede comparant verklaarde dat de heer Karmans op dezelfde dag naar zijn huis is gekomen met verzoek te mogen logeren waarin hij toestemde. De volgende dag is hij heimelijk zonder iets te zeggen vertrokken waarna tweede comparant vaststelde dat matras, de kussens en laken waarop de heer Karmans had geslapen, zodanig bevuild waren dat vuiligheid door matras was gelopen.