Notaris-, schepen- en andere akten

182 Testament van de Eerwaarde en Godvruchtige Heer de Heer Leonart Plas Pauwelssone geboren te Neerpelt in het land van Luik [Luijdick], priester en beneficiaat van de kathedrale kerk te ’s-Herogenbosch waarna de gebruikelijke tekst volgt aan het begin van elk testament uit die periode waarna de legaten volgen; hij beveelt zijn ziel aan aan God Almachtig en Moeder Maria en alle hemelde gezelschappen; vermaakt aan de politane kerk van het bisdom een gulden eens na zijn overlijden te betalen; vermaakt aan de arme mensen van Neerpelt een mud rogge na zijn dood uit te reiken in brood; disponeert over zijn tijdelijke goederen; ondersteunt de studie van twee jonge scholieren ten minste oud wezende 8 jaar en bekwaam om ins een latijnse katholieke school te studeren ‘in de rudimenten, etimologoe of syntaxis’ waarvoor hij legateert twee renten verzegeld op de Staten van Brabant in het kwartier van ’s-Hertogenbosch van 75 gl. per jaar volgens Bossche schepenbrieven dd. 20 januari 1599 en januari 1637 en 15 mei 1620 [dubieus], [658r] de pastoor en de oudste kerkmeester van de parochiekerk van Neerpelt en de rentmeester van Overpelt; enige scholieren van den naaste bloede van wijlen Henrick Plas naar het keizerlijke recht in gradu bestaande zullen daarin voordeel hebben en zal de oudste de voorkeur hebben [geprefereert]; de genoemde pastoor zal in geval van vacatie van de beurs, t’eclcker reijsen oft male sondaeghs mondelinge opden predickstoel tot Neerpelt onder het sermoon ende oijck [659] schriftelijck op de kerckdeuren aldaer moeten publiceren ende ierst den dertichsten dach naer d’leste geboth die voors. vacante burssen mogen confereren ende sullen borsiers voor elcke van den selve collatie aen den voors. pastoor voor sijne moijten schuldich sijn te geven vier en twintich st. eens ende aen den voors. kerckmeester ende rentmr. elcken sesthien stuijvers eens ende iongevalle nae dusdanige publicatie van twee sondaeghen geduerende als voor gedaen ende naerden dertichsten dagh

180b [VERVOLG AKTE] de welcke sij jaerlycx heeft ende heft op sekere weijden geheeten dat Crauwelsgrosse gelegen omtrent Breda binnen de plaetse ter Heijden ende selve Catharina geeft hij ende maeckt hij sijnen besten tabbaert ende aen deselve Catharina geeft hij ende maeckt hij veertich ellen lynen laken – Item geeft ende maeckt hij aen Hr. Zeger Soenkens sijnen neve sijnen tweeden beste tabbaert – Daerenboven allen de reste van sijnen huijsraet van sijn huijs geeft hij ende maeckt hij aen de selve Hr. Zege rende aen de selve Catharina voors., salvo dat de selve Catharina heeft haeren vrijen keuse in alles te weten ist datter vier bedden sullen wesen, soo mach sij kiesen de twee beste van dese vier end eist datter vier slaepcoetsen sullen sijn geweest, soo mach sij kiesen de twe beste ende soo volgende in allen anderen huijsraet – Daenboven maeckt hij aende selve negenenveerticg rijnsgl. lijfpensien tot hunlieden leven gecocht, gelijckt blijckt inde brieven daer over gemaeckt, deijlende onder hunlieden elck de helft op sulcken wedt ende conditie dat den voors. Hr. Zeger sal besorgen allen jaeren de betalinge te doen doen aen sijnen voors. nichte Catharina, op pene van gepuneert te worden van sijn legaet – Den selven testateur maeckt ende wilt dat gegeven worden de naeste weke naer sijnen doodt aen de armen en desolate persoonen binnen Loven door sdijne executeurs hier naer genoempt hondert rijnsgl. eens op dat sij voor sijne ziele getrouwelyck by den bermhertichsten Godt bidden – Hij maeckt aen Hr. Joseph cantor van Ste. Peters tot Loven eenen gouden philippe eens – Daerenboven den selven testateur maeckt ut sijne goede gratie ende faveur aen den ntaris van sijnen tegenwoordigh testamente ses rijnsgl. eens – Inde reste van sijne achtergelaten goederen soo meubelen als schulden heeft ingestelt ende genoempt sijne erffgenamen die de welcke souden gesuccedeert hebben sonder testament in drij deelen van sijne achtergelaten goederen ende den armen Godts het vierde deel,

180a [VERVOLG AKTE] moeten die collateurs oft gevers van de verseyde bursen vergoeden het geldt van de intresten te vermeerderen den jaerlicxen intrest van de voorgaende fundatie soo dikwils als dit selve sal gebeuren totten tijt toe datter eenen bequaem sullen gevonden wordenop de voors. maniere – Item tot collateurs oft gevers van dese twee scholieren of studenten heeft hij gestelt ende genoempt de twee outste mannen van sijnen naesten bloede hier toe gequalificeert ende de twee kerckmeesters van de parochiekercke van St.Jan Evangelist in den dorpe van Hoogenmierde plaetse van sijne geboorte, gevende ende latende tot alle toecomende tijden de collatie ofte ….ende dispensatie van dese twee scholieren ofte studenten hen gevende volle macht ende actie van ewich te geven ende wederom te ontnemen ist dattet van noode is. Ende ist dat de incomsten van de voors. fundatie naermaels wierde afgeleyt ofte gequeten, soo sullen de voors. collateurs ofte gevers op een nieuw …..welyck ende soude bedroch moeten aenleggen de capitaele penninghen totten intrest van den selvn natuere soo dicwils als dit sal geschieden. Daerenboven geeft ende maeckt den selven testateur eene jaerlycse …..van vyftich rijnsgl. de welck hij alle jaeren heeft ende heft op de helft van een stede gelegen in het dorp Vessem [gelijck blijckt door de brieven voor het celebreren van eene dagelijcxse misse ende selve te celebreren in de parochiale kercke van Hoogemierdt door eenen priester van sijnen naeste bloede, wesende suijver eerlijck ende geenen dronckaert welcken ist dat hij daer nae bevonden wordt niet suijverlijck ende eerlyck maer schandeleuselyck te leven alsulcken priester sal afgeset worden van sijne officie van de voors. misse door den voors. vier collateurs oft geves van de voors. beursiers ofte scholieren – Ende ist bij soo verre datter niemant bevonden en wordt van sijnen bloede bequaem te sijn om alsulcken dagelijxse misse te celebreren, soo wilt den voors. Hr. testateur

180 Op genoemde datum in het eerste jaar van het pausdom van de H.Vader in Christus Julius III door de goddelijke voorzienigheid Paus van Rome is verschenen voor de notaris en getuigen in eigen persoon de eerwaarde voorzichtige Heer Jacop Zegers kanunnik van de collegiale kerk van St.Pieter te Leuven ‘gesont ende wel te pas, door de gratie Godts sijn sinnen over al wel machtich zijnde, nu hier nu daer gaende opter aerden voor oogen hebbende de doodt, ende datter niet[s] sekerder en is aen de sterfelijcke mensch als de selve ende niet onsekerder als de … selve ende dat de selve is comende als eenen dieff inden nacht, niet wetende wanneer, willende daeromme de selve voorcomen op dat hij van deser werelt niet scheijden en soude sonder ierst van sijne tijdelijcke goederen gedisponeert te hebben aen hen van Godt den Heer hier opter aerden verleent, tot loff van Godt almachtich ende zijnder zielen solaes ende verlichtinge heeft gemaeckt, geordineert ende gesloten dit tegenwoordich testament ofte ordinantie van sijnen uterste wille inder formen naebeschreven, de welck hij heeft begeert dat stadt sal grijpen ende zijn volcomen effect sorteren, ’t sij bij forme van testament codicille gifte ofte maeckinge ter saecken van de doodt oft op eenige andere manieren, niet tegenstaende dat alle de solemniteyten van rechts wegen gerequireert, hierinne niet onderhouden ende gereserveert en waere, revocerende ende casserende ofte te niet doende alle testamenten ende codicillen als hij eenichsints voor den dach van heden datum van desen gemaeckt ende gesloten heeft – Soo dan inden iersten beveelt den voors. Hr. testateur sijne ziele aen de bermherticheit Godts almachtich den welcken de selve geschapen heeft ende met sijn bloet verlost ende aen H. moeder godts ende aen alle HH vrienden Godts, soo wanneer de selve van zijnen lichaem scheyden sal, ende sijn doode lichaem de gewijder aerden, d’welck hij begeert begraven te worden inde kercke tot Ste Peters tot Loven voor de sacristije