Notaris-, schepen- en andere akten

38 Voor schepenen in Veghel verscheen Johanna Geertruij Zijnen, vrouw van Ulricus Eijtsing, schoolmeester en wonende in Eerde, om op verzoek van het Hoog officie van Den Bosch een verkalring af te leggen. Zij verklaart "dat op singsdag zijnde geweest den twintigsten der laatst gepasseerde maant van maart deses jaers 1700 drienvijfftig, des voormiddag tussen elff en twaelff uuren, aen haer comparantes woonhuijsinge zyn gecoomen Aart Hendrik van den Boogaert en Claas Peters van Valderen, bijde inwoonderen alhier tot Veghel, schynende ofte haer houdende dronken te weesen. Dat zij comparante teegens gemelde twee persoonen vraegde: "Wat wilt gijlieden hebben?" Dat gemelde Aart Hendrikx van den Bogaert teegens haer comp(aran)te antwoorde: "Ik wil gelt hebben," en dat absolut eijschende. Dat zij comparante vraegde aen die gemelte twee persoonen waer aff wilt gijlieden gelt van ons hebben, wij sijn ulieden immers niet schuldig." Dat Aart Hendrik van den Bogaert daer op antwoorden: "Vant meesterschap wil ik gelt hebben." Dat zy comparante al verder vraegde: "Waer zyt gijlie(den) vandaen?" Dat voors(creven) Aart Hendrik van de Boogaert zijde en voorgaff dat zijlieden van Erp, Veghel en overal vandaen waeren, en verder zijde: "dat ik gelt hebben wil." Dat zij comp(aran)te gesien heeft dat haeren voors(creven) man Ulricus Eijtsing daer op by gem(elde) persoonen is gecoomen en gehoort heeft dat denselven aen die twee persoonen vraegde: "Wel vrienden, waerom wily gijlieden gelt van mij hebben?" Dat voors(creven) Aart Hendrik van den Bogaert daer op antwoorde: "Ik wil maer gelt hebben." Verder gehoort te hebben dat haeren voors(creven) man tegens gemelde twee persoonen zijde: "Vertreckt aenstonts uijt mijn huijs." Dat den meergemelden Aart Hendrix van den Bogaert teegens haeren voors(creven) man zijde: "Wij willen nog voor u, mog voor niemant vertrecken," herhaelende sulx verschijde maelen met vloeken en sweeren,

37 "Wij onderget(ekende) Mighiel Boumans, president en gecommitteerde officier, Jan van Rybroek en Hendrik van Linden, schepenen in Veghel, quartiere van Peelandt, Meyerye van S’ Bosch, ons op dato deses ter instantie vant Hoog officie der Stadt en Meyerye S’ Bosch voors(creven), begeven hebben aan en in de huijsinge van Antonij Geelkerken, regeerend schepen, coopman in booter en inwoonder alhier, digt aan de Straat, verclaren op den eet int aanvangen onser bediening gedaan, aan deselve wooninge bevonden voor eerst in de deur van de camer op den gemeenen kerckweg uytcomende naast zijde Herman van de Laar, alwaar geseijde Antonij Geelkercken zijn ordinare slaapplaats houdt een gat ter groote van een ordinare cogel en ook seekerlijck met een cogel is doorschooten, alsoo dien kogel niet alleen is gegaan door de deur, maar selffs door de ploije vant schoorsteen cleet meer dan op twintig plaatse, en vervolgens in de meur voor bij den schoorsteen, alwaar in hij een gat heeft gemaakt van circa anserhalven duim diep, en den cogel aldaer op de muer terug gestuyt, is dien cogel ont(rent) vier voeten van dese meur geheel aan d’ een syde plat gevonden, nog aan de steijl van de selve deur, op de cant van dien stijl, naast de deur, een schuijns gat, apparent ook door een cogel gecauseert is bevonden, ont(rent) 2 ½ voet boven den onder dorpel. En compareert alhier mede Antonij Geelkercken, Elisabeth syne huysvrouwe, Maria van den Bosch, dienstmaagt, dan nog Peter van Velde, out borgem(eeste)r en Adriaentje van Wetten, woonende aan en in de selve huijsinge van geseyde Antony Geelkercken, verclaren onder zolemneelen eede ten desen behoorlyk affgelegt, dat zij heden morgen een weijnig na de clocke vyff uren eenen swaaren schoot, na gedagte met eenen snaphaan, voor de huysinge hebben hooren affgaan, en weynig tyt daar na het gat in de deur door het schoorsteencleet in de meur en de cogel bevonden.

36 "Wij Michiel Bouwmans, preesident en gecommitteerde officier, Hendricus van der Linden, Antonij van Geelkerken en Adriaen van de Ven, schepenen in Veghel, quartiere van Peelandt, Meijererije van S’ Bosch, verclaere en certificeere op den eedt int aenvangen onser bedieninge gedaen, dat voor ons in propre persoonen zijn gecompareert Elisabeth Janse, huijsvrouwe Gerit van Kilsdonk, geswoore vroetvrouw deser plaetse, Elisabeth Spierings, huijsvroue Aart Verweegen, Maria Leunissen, huiujsvrouw Jan Denissen, en Catharina, huijsvrouwe Pieter Jansen, alle vrouwe van eere en nabueren van Peter Jacob van Doorn, woonagtig alhier in de Straat, ontrent de kerke, alsmede Maria Jacob van Doorn en Maria, w(edu)e Hendrik van de Laarschot, bijde grootmoeders, soo paternel als maternel, van dit volgende schepsel, welke vroedt en andere naebuerige vrouwe hier voor gemelt onder solemneele eede behoorlyk afgelegt, hebben verclaert, dat zij gepasseerde vrijdag weesende den vijffthienden deser loopende maent december 1752 zijn versogt te comen ten huijse van voorn(oemde) Pieter Jacobs van Doorn, om desselffs huijsvrouw, met name Hendrina van Laarschot, in baerensnoot te assisteeren. Dat deselve na ontrent drie uren in arbeijdt gezeeten te hebben, en na veele pijn en smerten so als men uyt het volgende kan opmaeken uijtgestaan te hebben, egter met de hulpe des alderhoogsten, heeft ter weerelt gebragt twee aen malcanderen gewasse kinderen, hebbende twee regtschaepe hoofden, ieder twee armen en handen, egter maer twee voeten, dan nog een been ter zijde uijtgewassen, waer aen is gelijk twee voeten met neegen teenen en naegelen met midden de grooten teen aen malcanderen. Ende compareert alhier mede s(eigneu)r Pieter Schippers, m(eeste)r chirurgijn en inwoonder alhier, verclaart dat hy dit prodigieuse schepsel off misboorte, off wat naem men tselve soude moogen geeven, is versogt voor eenige puterfactie te preeserveeren, soo en gelijk na zijn beste kennis en weetenschap te hebben gedaen,

35 Adriaen van de Ven en Marten van Hooff, schepenen in Veghel, 19-11-1752 door de andere schepenen mondeling gecommitteert omme nevens den secretaris alhier 20-11-1752 te begeven op de Voort bij’t Zontvelt, en daar van Jasper van den Dungen, Peter van de Logt en Jan Anthoni Voets, informatie in te winnen aengaende de 2 nieuwe canaelen off waterloopen, onlangs door die van St. Oedenrode affcomende van de 2 bruggen bij haer in den dyk gaende van de Coevering na Lieshout geleyt, welke canaelen op den hoek van Jexschot haere lossinge hebben. Zijn gerigtelyk geciteert: opgemelte Adriaen van de Ven en Marten van Hooff, schepenen; Gerardt de Jong, secretaris; Aelbert van de Ven, vorster; Jan Antoni Voets, een der bovengenoemde drije attestanten; Peter van der Heyden; Agnees Adriaen Oppers, sijne huijsvrouw, als mede Tijs Arie Weynen, c. 30 jaar, leggen een verklaring af. die door de voorscreven secretaris ten protocolle is gebragt. Soo wiert dae op by den derde deponent als secretaris geseyt: "Jasper van den Dungen, gij bent den eerste deponent en moet eerst teekenen," ’t geene hij weijgerde, seggende: "Ik salt niet doen. Ik moet eerst mijnen rentmeester spreeken." Pogingen hem van gedachten te veranderen leverden niets op, Van den Dungen bleef persisteeren, seggende: "Ik kant wel doen en het is altemael wel, maer ik salt evenwel niet doen, sonder hem te vraegen. Ik saller, al wast morgen, nae toe gaen, off mynen jongen senden,” waarna die attestatie ten prothocolle onderteekent by de 2 andere deponenten, schepenen en secretaris en is het prothocol door den secretaris toegebonden in een reijsak gestoken en aen den 4e deponent om te draegen overgegeven en was boven allent geene in de geseyde verklaeringe van den 20e deeses vermelt alnog door Van den Dungen verhaelt deese woorden: "Ik ben selfs van schepenen van St. Oedenrode gedwongen hoewel teegen mijnen sin om die twee loopen te helpen graeven, maer ik seyde tegen schepenen van St. Oedenrode die alsdoe daer commandeerde: