Notaris-, schepen- en andere akten

28 Testament van Heer Cornelius Aertss. van Eersel priester en beneficiaat in de kathedrale kerk van de St.Jan in ’s-Hertogenbosch die een legaat t.b.v. twee studenten of beurzen van 100 gl. op de universiteiten van Leuven of Douai [lees: Doornik] voor welke fundatie zijn benoemd als provisor en collateur de Eerwaarde prior der Predikheren in ’s-Hertogenbosch en de rector van de Bossche H.Geesttafel; gemeld worden eventuele ‘questien ende duijsternissen’ rond de fundatie of de collatie ervan; als executeurs zijn genomineerd Heer Leonart van Bombergen priester en kanunnik en Jannen Thomassen van Turnhout, Heer Cornelis Aertsse van Eersel, grondeigendommen onder Eersel en diverse renten cijnzen etc. en voorts worden genoemd: Eerwaarde Heer en Broeder Matthijs van Hees[….] van het Convent der Predikheren, van Balen tegenwoordig president te ’s-Hertogenbosch, de rector van de H.Geesttafel, advies van Mr. Rogier van Grinsven, Mr. Jan van de Velde raadsheer te ’s-Hertogenbosch, Mr. Jan Costerius licenciaat in de rechten, het dorp Gestel bij Herlaer, renten en cijnzen met hun betaaldag uit: huis hof en kamer in de Waterstraet tegenover de St.Jacobstraet, Hendrick Sanders, een kamp land te Haaren [dubieus] bij de Demer, onderpanden te Berkel bij Oisterwijk, onderpanden te Hilvarenbeek, onderpanden te Berlicum, te Oirschot in de Notelen, in de parochie Son, in Oisterwijk en Udenhout, onderpanden in Sint-Oedenrode, in het dorp Steensel, een erf op de hoek van de Verwerstraet te ’s-Hertogenbosch, een huis in de Verwerstraet naest den Blinden Spiegel, onderpanden in de parochie Nuland, een huis en erf achter de St.Janskerk, onderpanden te Eindhoven, onderpanden opten Dungen, onderpanden te Oss, onderpanden te Geldrop, op de drie staten van het land van Brabant verzegeld Elisabeth dochter Matthijs Peters van Wel, testes Segers en Tielmans ondertekend door Ruijs.

17 Sommige woorden zijn weggevallen vanwege de vouw in het midden der folio’s!
In dit document zijn een serie renten opgenomen waarvan de bedragen zijn toegevoegd en waarbij o.a. genoemd worden: Robbrecht van den Brohese te ’s-Hertogenbosch, Hendrick Aertssen laeckenvercooper byde Craen, het dorp van Brueckel, Joncker Heer Boecop en Aeffken van Rhynelt, drie burssen int Pauperhuijs der fraters tot sHertogenbossche.
Item dese burssen sullen genieten die naeste van onsen bloede bequame sijnde tot studeringe van mijns vaders ende oock van mijns moeders sijde; voorts noemt men de school van de Sociëteit van Jesu [lees: Jezuïeten], studie der godtheyt om als pastoor kerken te kunnen bedienen. Mocht een beurs vacant raken dan zal men zo spoedig mogelijk anderen nomineren en begiftigen waarbij jongens van Reusel Eersel en Duizel in aanmerking komen.
Wat betreft de collatie of gift van de drie beursen worden genoemd: Dirck van Esch neef van de fundateur en na de dood van Dirck zijn oudste zoon, Geerit van der Steen geestelijk wesende en drie soonen van Yken zijn nicht met advies van de toenmalige pastoor van Reusel en Eersel. Als er niemant in leven en sal syn vande voors. geestelycke persoonen om dese buerssen te confereeren sal die selve gheven die outste ende naeste van mynen bloede op der straten met die pastoiren van Reusel ende Eersel. Daarna volgt een ordonnantie voor zijn executeurs en memoreert hij aan eventuele kwesties of misvattingen in de toekomst betreffende de collatie en het onderhoud van degenen die een beurs hebben o.a. de vrienden van de fundateur en hun kinderen die voor deze beurzen zijn genomineerd waarin vermeld wordt Cornelis Wilm Joosten soon van Bladel, jongens van de Kempen en omliggende plaatsen wesende van de beste en rijcxte en noemt scholieren uit o.a. 1545, 1546 en 1547 tot 125 in getal en noemt degenen die in het mediorenshuijs gaan wonen en hun naleving van regels en statuten.

14 In dit document worden een aantal brieven beschreven berustende onder Joffrouwe Jacomijn van den Broeck waarvan de administratie werd gevoerd door Laureijns van Lommel. Steeds wordt een onderpand genoemd met degene die een bedrag verschuldigd was. De huis- en persoonsnamen zijn hieronder opgenomen en de geldbedragen kan men in het originele stuk raadplegen. Aan het Ortheneind in de stad noemt men een huisje tegenover de Sint Peterskerk, Jan Reijnders Raijmakers, een huisje achter de Sint Peterskerk, de dochter van Mester Jan Laurentius nu weduwe van Mester Jan Mannarts, nog een huisje bij de Sint Peterskerk, Jan Diericssen, de Postelstraet, huis en achterhuis genoemd Nieuw Herlaer, de weduwe Jans van den Borch, de Weversplaets, Mester Henrick Molengraeffs, aan Loeffsbrugske, een huis aldaar, Mester Robbert Poel [dubieus], Den Dungen, een kamp land int Wout, Willem Jan Lamberts wonende te Middelroij, Enschot, Ariaen Aert Wouters, Leende, Peeter Willekens, Henrick en Jacop kinderen van Wouter Berchmans. Mierlo, Peeter Willekens, Bergeijk op den Weebosch, Vught, de weduwe en kinderen van Jacop van Cessel, Jacquemijn van den Broek, Eerssel, Peter Adriaen Dielen, achter Mandemakers, de genoemde betaaldagen zijn achtereenvolgens: Sint Jans Baptist, Bamis, Sint Jans Baptisten gebo[o]rtendach, Lichtmisse, den ersten september, op Onser Lieven Vrouwen gebo[o]rtendaghen, op Nieuwjaersdaghen, Sint Jans Baptistendaghen, Sint Jans, op Sint Pauwels beckeringedagh [lees: bekering].

151 Missive van ontvanger Van Huffel als bericht op een rekest van de regenten van Eersel in kwartier Kempenland te kennen gevende dat zij supplianten door de erfgenamen van wijlen ontvanger Booij zijn gegijzeld tot betaling van een som van 547:3:0 als ook nog door de ontvanger Van Huffel tot voldoening van een som van 870:0:0 zodat de ontvangers dreigen alle regenten in gijzeling te zetten op de gevangenpoort te ’s-Hertogenbosch en hun effecten te verkopen tot voldoening van dat bedrag, waarop de supplianten hun overgrote armoede in acht genomen, om remissie verzoeken