Na de inval van de Fransen in 1795 verviel de noodzaak van het Zuiderfrontier. In het kader van de kustverdediging tegen Engeland behielden alleen de vestingen Willemstad en Bergen op Zoom hun functie.
Stelling Hollands Diep - Volkerak
Rond Willemstad werden zelfs nog enkele nieuwe forten gebouwd. Dit nieuwe kustverdedigingswerk zou later bekend worden als de Stelling Hollands Diep en Volkerak.
Fort Buitensluis
De Stelling Hollands Diep en Volkerak kwam tot stand onder de Vestingwet van 1874, waarin Willemstad en de werken rond de vesting tot zelfstandige stelling werden verheven. De meeste van de al bestaande werken werden in de daarop volgende jaren verbeterd, met het idee dat deze stelling de Vesting Holland moest beschermen tegen een aanval via het zuiden.
In 1922 werd de stelling opgenomen in het nieuw gevormde Zuidfront van de Vesting Holland. Kort daarna werd bepaald dat de zuidgrens van het Zuidfront zou bestaan uit de noordoever van het Hollands Diep en het Haringvliet. Daarmee werden alle werken ten zuiden van die wateren opgeheven, al betekende dat toch nog niet het einde voor Willemstad als vestingstad.
Fort Buitensluis tijdens de mobilisatie in 1940
Tijdens de mobilisatie in 1939-1940 werden er in en rond Willemstad nog troepen gelegerd ter beveiliging van de overtocht van troepen die vanuit West-Brabant terug zouden trekken op de Vesting Holland. Ook was in de stad het zogenaamde inundatiestation gevestigd, van waaruit de inundaties rondom de stad werden geregeld. Maar dIt theoretische landsbelang stuitte op praktische privé-belangen...
Enkele opmerkingen:
1) Willemstad en omgeving hebben nooit deel uitgemaakt van de Zuider Waterlinie, wel van de Zuider Frontier. De Zuider Waterlinie was het restant van de Zuider Frontier dat overbleef tussen Geertruidenberg en fort Nieuw Sint Andries na het in werking treden van de vestingwet van 1874.
2) In dit verhaal mis ik de rol van Frankrijk en Napoleon bij de bouw van de forten rond Willemstad en Ooltgensplaat in de jaren 1810-1811. Dit is jammer want het bepaald nog altijd de vorm van de verschillende forten.
3) Het belangrijkste doel van Willemstad en de omliggende forten was het afsluiten van de verschillende zeegaten tegen een maritieme actie uit het westen. Daarom maakte het geheel ook een belangrijk deel uit van de kustverdediging ook al ligt het geheel een flink stuk landinwaarts. De verdediging tegen een aanval vanuit het zuiden was van secundair belang.
Annemarie van Geloven namens BHIC
bhiczei op 17 juli 2013 om 12:01
Dank voor uw deskundige opmerkingen, waarover de redactie zich nog zal buigen.
Paul Huismans (namens BHIC)
zei op 18 juli 2013 om 14:33
@David,
Ook namens de redactie hartelijk dank voor je verbeteringen.
Zoals je kunt zien is de tekst inmiddels aangepast.
Wij hebben met deze Waterkaart niet de pretentie volledig te zijn. We hopen eigenlijk ook op bijdragen van bezoekers van onze website. Dus als je je geroepen voelt om een bijdrage te leveren over de Franse rol bij de forten, dan zullen wij die graag plaatsen (hoewel Ooltgensplaat natuurlijk eigenlijk buiten het Brabantse perspectief valt...)
