Dank voor je aanvulling Jos , appreciate , Franka

Omdat zowel Franka als Louise het over 'het geld' wat commentaar hebben gegeven bij deze wat extra info hoe de financiële vork in de steel zat voor de congregaties ( zoals JMJ , opgericht in de 19e eeuw) en kloosterordes ( die hebben hun wortels in de middeleeuwen....). Inkomsten bestonden inderdaad uit giften, legaten, erfenissen en erfdelen van zusters....maar voor de zusters die les gaven was de voornaamste inkomstenbron de Nederlandse Staat. Sinds de Onderwijswet ( begin 20ste eeuw ) kregen 'bijzondere scholen' ( o.a. RK ) evenveel geld van het rijk als openbare scholen maar... zonder de personeelslasten ( de zusters werkten immers 'gratis'). En dat is dan ook de reden dat er flink gebouwd kon worden vanaf ongeveer 1910 tot aan WW2. Na WW2 nam het % leken onderwijzers/personeel snel toe ...maar was er na de krimpvan de congregaties vanaf de late 60'er tot vandaag de dag voldoende vastgoed voorhanden om bij verkoop flink vermogen op te bouwen.

Hoi Franka,
Die minder fraaie ervaringen slaan - behalve wat ik hierboven beschreven heb over je wil breken niet op deze zusterorde, maar over paters van een orde waarvan ik de naam vergeten ben en die hun handen niet thuis konden houden bij de jongens op het internet; verder op hartvochtige houding van een kapelaan, dus deze incidenten horen hier niet bij deze rubriek, denk ik...
Groet, Louise

Bedankt Louise ,
Ik heb het vervolg van je verhaal met aandacht en herkenning gelezen .

Mooiste gedeelte ?...... Je opa , zo blij met de thuiskomst van zijn dochter , jouw moeder !
Groet Franka

Hoi Franka,
De uitleg wil ik je best geven, hoor.
Mijn moeder is een tijdje novice geweest. Van een van haar zusters heb ik daar de volgende details over gehoord: het ging er in de eerste maanden om, dat je wil gebroken werd en dat je nederig werd. zo moestje aan de Soeur : "omwille van de genade Gods" om een maandverband vragen, als je dat nodig had.
Vriendschappen tussen de novices werden ontmoedigd, Ik denk dat ze bang waren voor lesbische relaties. Er werd dan gesuggereerd dat het goed was, om 's avonds in de conversatiezaal eens naast iemand te gaan zitten die je niet aardig vond. Maar die jonge meiden waren wel slim. "Ik vind jou niet leuk, dus ga ik vanavond naast jou zitten" zeiden ze dan tegen anderen die ze juist wel aardig vonden.
Omdat alles met elkaar op dat complex met lange gangen verbonden was, zagen haar jongere broers en zusje mijn moeder wel eens in de verte lopen en riepen dan naar haar; maar zij mocht niet naar hen toe.
O.a. vanwege heimwee is mijn moeder weer terug naar huis gegaan, tot grote vreugde van mijn opa, die trots met haar, zijn oudste dochter door Den Bosch paradeerde; hij had haar weer terug in zijn gezin .
Mijn oma was minder blij; haar tak van de familie leverde n.l. diverse leden aan diverse ordes...

Mooie afsluiter van Jos ,

In hun ogen zijn wij nu een beetje een missieland .
Ja , sinds 2020 zijn er enkele zusters uit Indonesië naar Leiden vertrokken .
Zij wonen en werken hier aan het opzetten van hun eigen toko , dit tbv onze medemens .
Ze zijn er dus weer.

Louise ,
Dank voor je reactie en uitleg mbt onderwijs , huisvesting en geld verdienen . Wat je zegt is waar.
Het was dan ook niet heel makkelijk om hier binnen te geraken .
Was je lager geschoold en dus niet inzetbaar om les te geven ,
dan mocht je in je handen knijpen wanneer je toch mocht intreden .
Men kreeg dan vaak een baan in de kloosterkeuken of huishouding ,
zwaar werk dus .
De zusters stonden per regel hun erfenis af aan de congregatie iets wat zeker heeft bijgedragen aan het bezit .
Louise , wat jammer om te lezen dat jouw familie wellicht ook minder fraaie dingen heeft meegemaakt .
Je geeft hier verder geen uitleg over en misschien wil je dat ook niet?
Dat is oké ....

Groet Franka

Mooie afsluiter van Jos ,

In hun ogen zijn wij nu een beetje een missieland .
Ja , sinds 2020 zijn er enkele zusters uit Indonesië naar Leiden vertrokken .
Zij wonen en werken hier aan het opzetten van hun eigen toko , dit tbv onze medemens .
Ze zijn er dus weer :-)

Louise ,
Dank voor je reactie en uitleg mbt onderwijs , huisvesting en geld verdienen , wat je zegt is waar.
Het was dan ook niet heel makkelijk om hier binnen te geraken .
Was je lager geschoold en dus niet inzetbaar om les te geven ,
dan mocht je in je handen knijpen wanneer je toch mocht intreden .
Men kreeg dan vaak een baan in de kloosterkeuken of huishouding ,
zwaar werk dus .
De zusters stonden per regel hun erfenis af aan de congregatie iets wat zeker heeft bijgedragen aan het bezit .
Louise , wat jammer om te lezen dat jouw familie wellicht ook minder fraaie dingen heeft meegemaakt .
Je geeft hier verder geen uitleg over en misschien wil je dat ook niet ?
Dat is oké .....!

Groet Franka

War Franka op 8 januari schreef over de rijkdom van Mariënburg, kan ik
verduidelijken en aanvullen: die kloosterorde was rijk, want er werd geld verdiend door de nonnen die les gaven op de kleuterschool, lagere school, mulo en kweekschool, letterlijk en figuurlijk aan elkaar en het klooster verbonden.
In de oorlog schijnen ze armere ordes vlakbij niet echt geholpen te hebben.
Tja, helaas ken ik diverse, niet zo fraaie verhalen over deze orde, omdat leden van mijn moeders familie erdeel van uit gemaakt hebben en mijn moeder bijna...

Hallo Jos, leuk om weer een reactie van je te lezen. Dank voor weer een mooie aanvulling van de pagina voor wat betreft de tussengelegen panden, en voor je hulp aan Jolanda. Goede tip ook, die luchtfoto's op de site Aviodrome. Voor hogere resoluties zal contact met ze kunnen worden opgenomen. Die cijfers die je noemt zijn wel veelzeggend, niet alleen voor deze congregatie maar in het algemeen ook markeren ze hoe in betrekkelijk korte tijd, met ingang van de 19e eeuw, religieuze instituten echt in het hele land uit de grond schoten en invloed kregen op het onderwijs, de zorg, et cetera. Echte mega-instellingen. En dan later in de twintigste eeuw vrij abrupt de neergang, bijzondere geschiedenis!

Beste Thijs,

Nog wat extra informatie over het kloostercomplex. Vorig jaar vroeg Jolanda M. om meer informatie over de gebouwen tussen het huidige complex en de Postelstraat. Dat was het eerste moederhuis en huisvesting voor o.a. kleuterschool (gemengd!) en de lagere school voor meisjes. Een fraaie luchtfoto uit de 30'er jaren is te vinden via de website http://www.aviodrome.info/Home/Home/, vul Marienburg in het zoekvenster en de oogst is 3 foto's.

Nog wat wetenswaardigs over de zusters: net zoals andere congregaties waren ze actief op vele locaties in het land. Om een idee te geven : in 1920 ging het om ongeveer 36000 kinderen, 70 locaties en 2000 zusters...Vooruitstrevend in type onderwijs, o.a. Montessori en de eerste MMS in Nederland !(Nijmegen).Tegenwoordig is de hoofdzetel van JMJ verplaatst naar Azië ( Sulawesi ) en zijn wij in hun ogen weer missieland :-)

Blijft een bijzonder verhaal, dank Franka dat je nog wat meer wilde vertellen over die hechte band met de zusters, echt tot op het laatst ook.

Hallo Thijs ,
Vught is Huize Theresia geweest . Ik praat dan over midden jaren tachtig tot en met enige jaren voor de sluiting van klooster.

In Huize Theresia werden retraites voor zowel zusters en leken gehouden .
Dit o.a naar de leer van Ignatius de Loyola ( Inigo Lopez , Spanje ) , iets wat ik als jong meisje wel opving maar eigenlijk nog niks van snapte .
Nu inmiddels wel !
Mijn familie leerde de zusters in de jaren tachtig kennen .
De zusters woonden inmiddels niet meer in het klooster maar in de wijk en tussen de "gewone" burger .
En zo werden vriendschappen gesloten ,soms vanuit de kerk en soms vanuit een vrijwillige vorm van hulpverlening aan een gezin of gezinnen .
Deze gezinnen waren vaak beslast met sociaal maatschappelijk problemen .

Ikzelf heb de mooie herinneringen eerder hierboven al gedeeld. Maar er waren zeker ook moeilijke momenten :
Het verschil in leeftijd met de zusters was groot , zij waren van een heel andere generatie ; geboren midden jaren 20 en ik 50 jaar later .
Dit zorgde toch nog weleens voor onbegrip en botsing mbt tot denken en doen .
Ook heb het zo op de voorgrond staan van het geloof niet altijd als prettig ervaren , te veel en te vaak .
Al met al een bijzondere belevenis met een band die tot enige jaren terug heeft bestaan , de zusters zijn inmiddels overleden .

Groet Franka

Bedankt Franka voor je bijdrage over klooster Mariënburg en de bijzondere band die jullie ermee hadden. Met plezier gelezen. Het zijn dus ook plaatsen geweest (je noemt ook een klooster in Vught?) die bij jou veel vragen opriepen over religie. Over welke jaren hebben we het eigenlijk? Vertel nog eens verder als je wilt. Hartelijke groet,

De Marienburg het moederhuis van de zusters ,

Ik ben van jongs af aan vaak meegenomen naar het klooster .
Wij vertrokken dan naar Den Bosch vaak voor recepties en jubilea vieringen.
Dit soort dagen waren altijd voorzien van heerlijk en vers eten.
Ik vond de Marienburg een heel imposant gebouw heb vaak van beneden tot boven over de gangen lopen dwalen ( vooral tijdens de kerkmis) , de enorme zolders en de kelders maakte op mij de meeste indruk . Wat een bouwwerk echt heel indrukwekkend !
Alles was zo groot ! De keukens , de kapel en binnentuin .
Wat een ... rijkdom !
Het kwam in mijn beleving alleen niet helemaal overeen met leven in eenvoud en soberheid.
Maar misschien begreep / begrijp ik die boodschap wel verkeerd :-)

Ik zie Vught ook al in het rijtje staan en daar ben ik ook vaak geweest.
Herinner mij het grote landgoed en de kassen. Er was een aardige tuinman indienst die jaarrond de groenten voor de dames kweekte . Wij kregen vaak van dit lekkers mee naar huis .

Buiten was er ook nog een enorme moes en bloementuin .
Alles werd zo ingedeeld dat het ene gewas het andere beschermde, vrij van bestrijdingsmiddelen .
En in de grote keuken werd alles bereidt en houdbaar gemaakt dmv wecken , jam , sauzen , soep en bessensap .
Ja, de zusters wisten het wel . Zelfvoorzienend !

Toch vond ik het ook altijd wel een beetje apart.
Zoveel vrouwen die samen in zo'n gemeenschap leven en waarbij religie zo duidelijk aanwezig is .
Niet voor iedereen weggelegd denk ik dan maar .
Ook was er nog een groot landhuis in jaren dertig stijl.
Dit was een vakantiehuis ( Huize de Woestijn ) midden in de bossen waar de zusters vaak tesamen met hun familie vakantie vierden .
Echter niet gelegen in Brabant maar Gelderland , dus past hier dan eigenlijk niet tussen .

Hartelijke groet en ik vind dit een heel mooie site !
Franka

Hallo,
Wat ik mis in de verhalen over het klooster de Marienburg het volgende;
Aan de achterkant van de Marienburg was vroeger een stuk aangebouwd tot aan de Postelstraat. Daar was een ingang voor de kleuterschool bij de nonnen. We liepen dan door een gebouw en kwamen uit op een binnenplaats waar nu de stadstuin is. Vooraan rechts is nog steeds de deur waar we naar binnen gingen voor de kleuterschool. Buitenspelen deden we op een gedeelte van de huidige tuin. Ik ben geboren in 1965 dus het zal eind jaren 60 zijn geweest. Al vrij snel, jaren 70 wellicht, is dat gedeelte van het klooster afgebroken. Ik kan me nog herinneren dat daar lang een open plek is geweest. Misschien speelde dat ook in de tijd dat men de Binnendieze wilde dempen en dat het even duurde voor er definitieve plannen kwamen voor dat gedeelte. Uiteindelijk zijn er appartementen gebouwd aan de Postelstraat.
Er zullen vast nog foto's of andere bescheiden zijn in het archief. Daar ben ik ook wel benieuwd naar.
Met vriendelijke groet,
Jolanda Marcé

Dank Jos, dan zijn we weer helemaal bij de tijd!

Aanvulling en correctie op mijn vorige update :
- Het Generaal Bestuur is inmiddels vertrokken uit het voormalige 'Van Lanschot Stichting' en verhuisd naar de Vughterstraat 93. Ook dit gebouw zal na renovatie onderdeel worden van de 'Campus Mariënburg' en onderdak bieden aan ICT bedrijven.
- de voormalige woonvleugel bevat 76 huur appartementen plus een appartement voor de beheerder ( en dus niet 32....)

Bedankt voor deze actualisatie, Jos. Hou je ons op de hoogte, mochten zich nieuwe ontwikkelingen voordoen? Dat stellen we zeer op prijs!

De laatste alinea vraagt om een update. Op 28 mei 2015 zijn de laatste 10 zusters vertrokken. Vervolgens is het complex overgedragen aan de nieuwe eigenaar . Het Generaal Bestuur zetelt in het 'Van Lanschot' gebouw aan de St. Janssingel - ook dat pand zal binnenkort worden overgedragen aan voornoemde eigenaar. Het Provinciaal bestuur heeft zijn kantoor aan het voormalige rectorshuis aan de Vughterstraat 93.Vermeldenswaard is dat na grondige renovatie in 2016-2018het complex ( nu 'Campus Mariënburg' genaamd ) nu ruimte biedt aan een andere bevolking met een 'roeping'.... in 'Big Data'. Op de locatie zijn ( 300+ nu ) studenten , onderzoekers en tientallen ICT bedrijven werkzaam. In de voormalige woonvleugel van de zusters zijn 32 appartementen gebouwd voor studenten en anderen.