De watertoren van Almkerk is relatief laat gebouwd, namelijk in 1935. Veel watertorens in Nederland dateren uit de tweede helft van de negentiende eeuw. Deze eerste toren kwam in het buurtschap Uppel te staan. Vlak voor de capitulatie van de Duitse troepen in Nederland, op 30 april 1945, bliezen de Duitsers de toren op, een lot dat de Almkerkse watertoren deelde met veel andere watertorens in West-Brabant.
De oude watertoren van Almkerk
Na de verwoesting zat Almkerk jarenlang zonder watertoren en dus ook zonder goede drinkwatervoorziening. Door schaarste van bouwmaterialen duurde het maar liefst vier jaar, voordat de verwoeste toren een opvolger kreeg.
Maar in 1949 kwam die er toch, op precies dezelfde plek als de eerste toren, iets lager en met meer inhoud. “Maar”, zeggen oudere Almkerkers, “de eerste toren was veel mooier”.
De eerste watertoren is ontworpen door Hendrik Sangster, de bekendste architect en ontwerper van watertorens in Nederland. In West-Brabant heeft hij onder meer ook de watertorens van Dongen, Gilze en Etten-Leur ontworpen.
Het ontwerp van de tweede toren is van de hand van architect C.H. de Bever, die bijvoorbeeld ook tekende voor de toren in Zevenbergen.
Zoals de meeste watertorens heeft ook de watertoren van Almkerk door het gebruik van moderne pompen tegenwoordig geen functie meer voor de drinkwatervoorziening. De eigenaar staat dan voor de keuze tussen afbraak of behoud.
De nieuwe watertoren in 1949
Om dat laatste te bereiken, wordt meestal een alternatieve functie voor het gebouw gezocht als kantoor, als woonhuis of als zendmast voor mobiele telefonie. Voor dat laatste doel wordt de watertoren van Almkerk gebruikt.
Maar de Almkerkse toren is méér dan alleen een watertoren-buiten-werking. Hij is een baken in het landschap, die bijvoorbeeld vanaf de A27 door automobilisten goed is te zien.
"Altijd als ik de Almkerkse toren zie, denk ik, 'bijna thuis'", zegt Woudrichemse wethouder Bas de Peuter. Hij woont op een steenworp afstand van de toren.
De watertoren is in 2009 gekocht door Job Beijer en Jet Meerkerk, die in de toren willen gaan wonen. Behoud lijkt voorlopig zeker gesteld.
Ik heb afgelopen zomer samen met Jet Meerkerk de watertoren van Uppel (Almkerk)gekocht van Brabant Water. Op dit moment zijn we bezig met de gemeente Woudrichem om de huidige nutsbestemming om te zetten naar een woonbestemming. Wij willen namelijk op de eerste verdieping van de toren gaan wonen. De rest van de toren willen we gebruiken als maatschappelijke/toeristische functie, in de zin van bijvoorbeeld een bed and breakfast, atelier- en expositieruimte en dat soort dingen. We staan nog open voor ideeen, want de mogelijkheden zijn enorm!
Om de 'vage' plannen verder uit te werken zijn we op zoek naar de (originele) bouwtekeningen van de watertoren. Wie weet welke aannemer de toren gebouwd heeft? En wie de architect is?
Je kunt mailen naar jobbeijer@hotmail.com of bellen naar 0618406351.
Annemarie van Geloven, namens BHIC
bhiczei op 18 november 2009 om 16:44
Beste Job en Jet, nog gefeliciteerd met de aankoop van de Almkerkse watertoren, waar jullie grootste plannen mee hebben!
Via de website van onze collega's van het Streekarchief Land van Heusden en Altena www.salha.nl vond ik de bouwvergunning van jullie 'nieuwe' watertoren in 1947. In de studiezaal in Heusden kun je de tekeningen inzien. Vraagt u daar ook even of er zich in het archief van het gemeentebestuur van Almkerk ook nog stukken over de watertoren bevinden.
U kunt ook nog even informeren bij de N.V. Waterleidingmaatschappij Noord-West-Brabant te Breda voor meer informatie over de watertoren.
Succes!
Inventaris nummer 1947 010
Jaar 1947
Sectie D 0984
Adres Uppelsedijk
Plaats Almkerk
Gemeente Almkerk
Aanvrager Waterleiding "Noord-West Brabant"
Woonplaats Oudenbosch
Omschrijving Watertoren
Hoofdgemeente Woudrichem
Toegang 0235
