skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

Watertoren Breda (Speelhuislaan)

De jongste van de twee Bredase watertorens staat aan de Speelhuislaan in de wijk Belcrum. Hij is gebouwd in 1934 en officieel geopend op 29 augustus 1935. De imposante toren droeg ooit het grootste waterreservoir (565 m3) van Nederland. Van daaruit werd de drukregeling op de waterleiding in de oude binnenstad van Breda verzorgd. De toren is als zodanig in bedrijf geweest tot eind 1994.

Twee mannen zijn verantwoordelijk geweest voor de bouw van de toren. De constructie is van de hand van Ir. J.H.J. Op den Oord, civiel ingenieur bij de Dienst Openbare Werken van Breda. Ir. P.A.H. Hornix, directeur van diezelfde Dienst, ontwierp de architectonische vormgeving. Hornix noemde zichzelf liever stadsbouwmeester en beschouwde de toren als één van zijn belangrijkste werken.

De watertoren moest middenin de Crisistijd gebouwd worden, en er werd in de gemeenteraad dan ook zwaar gediscussieerd over de uitvoering, die zo sober mogelijk zou moeten zijn. Ir. Hornix pleitte echter voor een meer karakteristieke vormgeving, die zou aansluiten bij de nieuwe wijk Belcrum, die hij mede had ontworpen. En hij kreeg zijn zin. Dat leidde tot een stevige betonconstructie met daaromheen een schil van handgevormde roodbruine baksteen, versierd met verschillende ornamenten van de hand van de Bredase beeldhouwer Gerard van Aalst.

Voor de verschillende bouwelementen werd Zweeds graniet, staal en koper gebruikt. De toren is een voorbeeld van bouwen in de stijl van de Amsterdamse School. Het credo van deze stijlrichting, “vorm volgt functie”, zie je ook in deze toren terug: de practische functie van de watertoren wordt onderstreept door de robuuste, strakke vormgeving, terwijl het elegante aangebouwde trappenhuis een heel eigen sfeer aan het gebouw geeft.

Als stadsbouwmeester had Hornix ook oog voor de invloed van zo’n bouwwerk op de omringende ruimte. Uitdrukkelijk werd de plaats waar de toren werd gebouwd, zo gekozen dat “het silhouet van de toren geen afbreuk aan het algehele silhouet van de stad zal doen”.

Wat de versieringen van de hand van Gerard van Aalst betreft: boven de ingang zit een gedenksteen met daarop een engel met lauwerkrans, Mozes die water uit de rots slaat, en verwijzingen naar de manier waarop men vroeger aan drinkwater kwam: een vrouw met een vaas die water haalt bij een put en een vrouw met juk en twee emmers bij een pomp. Verder zien we de gemeentewapens van Breda en Oosterhout (omdat in die laatste gemeente het water werd opgepompt). Dan is er nog een beeld van de H. Barbara, patrones van torens en brandweerlieden.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft de toren gediend als uitzichtpost voor de luchtbeschermingsdienst. In die tijd is de koperen dakbedekking van de lantaarn gesloopt en vervangen door een groen geschilderd betonnen dak.

In 1998 was er nog even een plan voor de inrichting van de toren als themarestaurant, met als voor de hand liggend thema “water”. Maar dat plan bleek niet levensvatbaar. Sinds 2001 heeft het adviesbureau voor woning en leefomgeving SOAB de toren als zijn hoofdkantoor in gebruik.

Bekijk ook

Watertorens in Brabant

Water in Brabant

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.