De Zusters van Liefde van Tilburg begonnen in 1838 onder erbarmelijke omstandigheden met een armenschool in de fabriek van Van Amelsfoort. Ze mochten wonen in de fabrikantenwoning. Daar werden enkele kamers ingericht voor demente en depressieve vrouwen. In 1842 kwam er een nieuw gebouw: het eerste centrum voor sociale dienstverlening van de stad.
Tilburg, voormalig klooster St. Ignatius. Foto: Collectie Jan Smits
Oorspronkelijk was het alleen bestemd voor armlastige oude mannen, later ook voor vrouwen. Aannemer-architect P. Blomjous kreeg de opdracht van het kerkbestuur voor een nieuw gebouw. Op 11 augustus 1842 legde pastoor W. van der Ven de eerste steen. De zusters gingen ook de bewaarschool, de taalschool, de naaischool en de handwerkschool verzorgen. Ze gaven lager en voortgezet onderwijs, verzorgden bejaarden en armen en baatten patronaten uit.
Door de uitbreiding met twee vleugels aan de westkant in 1855 ontstond een open hof aan de straatzijde. In de linkervleugel bevond zich de kapel. In 1911 vergrootte architect C. van Meerendonk het gebouw met twee oostvleugels, waardoor het gebouw zijn huidige vorm kreeg. Het klooster is in 1961 opgeheven.
Het huis aan de Goirkestraat 72-74, inmiddels Huize Goirke genoemd, werd in de jaren tachtig voor studenten verbouwd. Het is sinds 1980 gemeentelijk monument en sinds 2001 rijksmonument. Het pand leed zware schade door een brand in 2000. Architect Van der Geld uit Tilburg heeft het gebouw medio 2008 hersteld en er appartementen in gerealiseerd.
Het tweelaagse, in neoclassicistische stijl gebouwde complex heeft een U-vormige plattegrond met de voorhof aan de straat. De voormalige kapel is eenbeukig, met op het dak een houten klokkenstoel. De kloostertuin rondom de oude notenboom werd gehandhaafd.
Bron: Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.
In de jaren 50 kwam van de vorige eeuw kwam ik regelmatig in de toenmalige kapel van het klooster. Er was dan om 07.00 uur een H. Mis voor de nonnen, en daar was ik actief als misdienaar. Je ging de sacristie binnen door een klein zijdeurtje aan het schoolplein van de naastgelegen meisjesschool. Hier lag dan de liturgische kleding klaar voor een wisselende pater en voor de misdienaars. Het staat mij nog helder voor de geest, dat we (2 misdienaars) na de mis naar een kleine ruimte moesten (grote kast). Na een minuut of 5 verscheen de zuster kosteres met 2 ontbijtbordjes en daarop 2 dubbele boterhammen meestal belegd met worst.
Ook 2 bekers warme melk, waar zij ter plaatse 2 theelepels suiker in deed. Die suiker zat in een blikken doosje dat ze ergens vanaf een kastplank te voorschijn toverde. Ik hoor de suiker nog kraken in het scharnier van dat blikje. Maar je kreeg absoluut niet de kans om zelf suiker te scheppen!!
Het was allemaal wel erg vroeg, maar op deze manier hoefde je in ieder geval niet meer naar de vroegmis in de kerk (genoteerd op school!), en je had ook nog eens ontbeten. Iets waarvan ik denk dat het voor onze ouders ook meegenomen was, want we hadden het niet breed.
Marilou Nillesen
bhiczei op 18 maart 2019 om 09:57
Wat prachtig beschreven, A. van Rooij! Het is duidelijk dat alle details je nog enorm scherp voor de geest staan. Het geeft tegelijkertijd ook aan welke impact dit alles op je heeft gehad.
Veel dank voor je bijdrage.
Bart
zei op 28 april 2022 om 11:58
Leuk om te lezen van deze zusters,ik ben zelf misdienaar in de gewone parochie!
Thijs de Leeuw
bhiczei op 26 mei 2022 om 06:57
Dank voor het reageren Bart, in welke jaren was dit? Heb je nog veel mooie herinneringen aan deze tijd als misdienaar? Vertel hier nog eens verder als je wilt.
