Het Brabantse platteland in de zeventiende eeuw
Het beeld dat we hebben van het vroegmoderne platteland wordt vaak gevormd vanuit een stedelijk perspectief, terwijl toch de helft van de bevolking op het platteland woonde. De stad is steevast het uitgangspunt in historisch onderzoek en dit heeft geleid tot een onderwaardering van de agency van boeren en dorpsbewoners in deze periode. Ten onrechte, vindt historica Rosalie Versmissen, 26 jaar en afkomstig uit Eersel. Ze heeft de Research Master History afgerond aan de Universiteit Utrecht en is aan dezelfde universiteit werkzaam als onderzoeksassistent bij verschillende projecten.
Het onderwerp van haar onderzoek heeft ook een persoonlijk randje. 'Ik kom zelf uit een Brabants dorp waar vrijwel iedereen in mijn directe omgeving boer was', vertelt ze. 'Al vanaf de basisschool vroeg ik mij af waarom er zo weinig is geschreven over (Brabantse) boeren in het verleden. Deze vraag bleef mij bezighouden tijdens mijn vervolgstudies en ik hoop deze nu, als historica, zelf te kunnen beantwoorden. Ik schreef voor het eerst over de politieke participatie van boeren tijdens mijn bachelor (Universiteit Leiden) en heb mij op verschillende momenten tijdens mijn master verder verdiept in dit onderwerp.'
De politieke participatie van boeren en dorpsbewoners
Rosalie bestudeert de manieren waarop Brabantse boeren en dorpsbewoners in de zeventiende eeuw collectief invloed konden uitoefenen op het bestuur en de gemeenschap en wat dit zegt over hun relatie tot de lokale overheid en elkaar. Zochten plattelandsbewoners collectieve manieren om invloed uit te oefenen op de lokale en regionale overheid? Wat zegt dit over hun verhouding tot de overheid? Zo vraagt ze zich af. Vergeleken met andere onderzoekers hanteert ze hierbij een brede definitie van 'burgerschap'. Ze definieert dit als een reeks praktijken waarmee inwoners hun eigen leven konden vormgeven en invloed konden uitfoenen op (en deelnemen aan) de lokale overheid en het publieke leven. Ook richt zij zich op transacties tussen onderdanen en hun autoriteit. Met deze benadering, waarbinnen ook het platteland goed past, wijkt ze af van een benadering van vroegmodern burgerschap als aangelegenheid van een elitaire minderheid in de stedelijke samenleving.
Rosalie: 'Als eindproduct zou ik naast een geschreven verslag graag mijn resultaten met een breder publiek willen delen. Ik heb grote interesse in het versmallen van de grens tussen publiek, geschiedenis en erfgoed. Daarom ben ik actief binnen de erfgoedbende van Erfgoed Brabant. Aangezien mijn voorstel zich richt op de directe omgeving van ’s-Hertogenbosch zou het fantastisch zijn om dit met de inwoners te delen.'
Eindproducten
Boeren als Burgers (artikel op bhic.nl)
Eindpresentatie, 30 mrt 2023 (PowerPoint)
Eindpresentatie, 30 mrt 2023 (geluidsopname)
