Dokter Hoek, die in 1902 als gemeente arts in Helvoirt begon, zag bij vele gezinnen de armoede aan en besloot te kijken of hij hier iets aan kon veranderen.
Dr. Hoek
Plannen
Hij besprak dit met zijn sociëteitsgenoten, De Lioniers. Deze vrienden, onder wie de jonkheren Jan en Gijs de Jonge en notaris Van Vlijmen, zien wel iets in het plan van dokter Hoek om het Helvoirts Broek te ontginnen. Vele Helvoirtenaren zouden hier aan hun boterham kunnen verdienen en er uiteindelijk vruchtbare landbouwgrond en weiland aan overhouden. Dit gebied bestond uit biezen en riet en leverde alleen maar riet en wat strooisel op dat, gemengd met de mest uit de potstal werd gebruikt om akkers en weilanden te verbeteren. Ook de Cromvoirtse Put overstroomde elke winter, waardoor de begroeiing elk jaar de veenlaag daar dikker maakte.
Dokter Hoek Sloot
Schetskaart, links de Dr. Hoek Sloot
Zoals je op deze schets kan zien is de sloot van dokter Hoek in het verlengde van de Broekleij aangesloten, zodat het meeste water uit de Broekleij gedwongen werd rechtdoor te gaan, waardoor het waterniveau in het broek verlaagde en na ontginning tot landbouwgrond verwerkt kon worden. Vanaf de aansluiting op de Broekleij naar het afwateringskanaal is ongeveer 3 km.
De Broekleij zelf werd ook onderhanden genomen en over zijn gehele lengte uitgediept en gekanaliseerd. Dit bevorderde ook weer een snellere doorstroming van het water en het waterpeil verlaagde.
Dokter Hoek (met lange jas) staat trots voor zijn enorme frees. Basje van de Bruggen is de bestuurder ervan en uitvoerder Driek den Otter staat links van de frees
In de zomer hierna zag men het waterpeil al zakken en bereidde men zich voor om het vrijgekomen lage gedeelte te gaan ontginnen. Maar alvorens men daaraan kon beginnen moest eerst het hele gebied worden opgekocht. Dat was in handen van meerdere eigenaren, die overgehaald moesten worden om hun eigendom te verkopen. Na de verkaveling ervan ieder kon die interesse had een gedeelte terugkopen.
Voor de ontginning had men deze grote frees aangeschaft, die niets ontzag en al wat er groeide tot wel 25 cm diep fijnmaalde en de grond kon drogen.
Schuur
De gerestaureerde schuur (foto: Gerard Veltman, 2022)
Tijdens het graven, kanaliseren en ontginnen hebben er wel 125 grondarbeiders aan het kanaal van Dokter Hoek gewerkt. De meeste gravers kwamen uit Helvoirt en omliggende plaatsen. Wie ver weg woonde kon in een woonschuur, die men daarvoor gebouwd had, overnachten. Deze schuur, uit hout opgetrokken, is verbouwd en gerestaureerd en staat nu nog langs de N65 in Helvoirt.
Bron: Familie en Helvoirtenaren die er in het verleden gewerkt hebben en nu nog grond in beheer hebben.
