Beter boeren in Den Dungen

Dit lijkt me het podium in de oude zaal van HRC Boer Goossens. Deze zaal is eind jaren '60 afgebroken en vervangen door de huidige zaal.

Bedankt voor je reactie, Mark. Dan vullen we de gegevens van deze foto aan met jouw informatie.

Op een gegeven moment begin je mensen te herkennen van andere foto's terwijl je ze zelf nooit hebt ontmoet. Voorste rij, derde van rechts: Hoofdonderwijzer Kustermans van de jongensschool (later, of toen al, de Sint-Jozefschool). Ter vergelijk: https://www.bhic.nl/memorix/images/search/?mode=gallery&view=horizontal&page=1&fq%5B%5D=search_s_plaats:%22Den%20Dungen%22&reverse=0&q=kustermans

De verzuiling in één foto: geen enkele vereniging zonder een priester en onderwijzer van een Katholieke school in het bestuur.

Voorste rij, uiterst rechts lijkt (maar ik ben niet zeker) op boer Schakenraad van de Bosscheweg. In 1974/75 zat ik op de kleuterschool en was bevriend met zijn zoon John (die zijn vaders bedrijf heeft overgenomen in de jaren '90). Dus qua leeftijd klopt dit wel. Ik was toen als vierjarige bij John op zijn verjaardagsfeestje. Iemand stelde voor om ons de "beer" te laten zien. De "beer" bleek een enorm mannelijk varken dat in een speciale schuur in zijn eigen hok stond, waar, zo was duidelijk, hij al regelmatig uit was gebroken, gezien de vele reparaties aan het hok. Ik was pas vier dus alles lijkt groter, maar ben het moment nooit vergeten. Moment? Ja, ik ben hooguit drie seconden binnen geweest uit pure angst.

Ha, mooi en fascinerend verschijnsel, Mark, dat herkennen van onbekenden :) Het toont tegelijkertijd jouw betrokkenheid, en je veelomvattende kennis van Den Dungen. Dank dat je die met ons wil delen!

En zo'n beer, ik kan me voorstellen wat voor indruk die moet hebben gemaakt. Sommige exemplaren hebben werkelijk zo'n enorme omvang dat je denkt dat er geen eind aan komt. Angstaanjagend, zeker als je dan beseft dat zo'n dier alleen maar uit dat hok wil breken.

Dat is inderdaad die oude zaal bij Boer Goossens. Vergelijk: https://www.bhic.nl/memorix/images/search/detail/c1a5b96a-45f9-11e3-87c1-57267c4802f0/media/28fbc599-d7fd-cdad-2bc8-062697012d49

Zie lampen en schuine hoeken in (hoe heet zo iets?) de omlijsting van het podium.

Ik herken de volgende personen:
1e rij vlnr Toon Raaijmakers, Piet Raaijmakers, Ad Sleutjes, kapelaan v.d. Meijden, Geert v.d. Aa, Onderwijzer Kustermans, onbekend en Harrie Schakenraad.
2e rij: Frans Sleutjes, Harrie vd Brand, onbekend, Broeren, v.d. Ven, v.d. Steen, v.d. Aa, Mies Sleutjes, Theo Raaijmakers, v.d. Steen, Pijnappels.
3e rij: onbekend, Wim Rijkers, van Gestel, van Vught, Christ Vissers, Harrie Schakenraad, Wim van Gestel, Wim van Grinsven, v.d. Steen en Gerard Donkers.
4e rij: Bart Pijnappels, Pijnappels, Jan Pijnappels, Adrie Pijnappels, Theo v.d. Ven, Henk Sanders, Broer v.d. Steen, Rien Sleutjes, Ad Smits, Toon Sleutjes, Janus van Gestel en Pijnappels.

Zo Hans, jij helpt ons enorm hiermee! Veel dank daarvoor! Ben je zelf betrokken (geweest) bij de Boerenstand dat je zo goed op de hoogte bent?

In een kleine gemeenschap ken je zoals in die tijd de grotere gezinnen en dus ook veel dorpsgenoten. Bovendien ben ik al vroeg in het verenigingsleven terecht gekomen waardoor je ook de nodige mensen leert kennen.

Ah, dat verklaart het, Hans. Wij zijn in ieder geval heel blij met al deze namen, nogmaals dank.

Boer Schakenraad had ik dus goed uiterst rechts op voorste rij.

Bovenste rij zesde van rechts is inderdaad Broer van de Steen. Ik heb hem elders op deze site al een paar keer geïdentificeerd op zijn paard. ("Broer" moet een bijnaam zijn maar wat zijn echte naam is?)

Verder herken ik veel namen die Hans van Lieshout hier meldt maar herken ik de personen hier niet.

Ja, dat had je goed gezien Mark. Wat betreft die naam 'Broer', ik dacht dat dat een Brabants fenomeen was maar het Meertens Instituut leert mij iets anders:
https://www.meertens.knaw.nl/nvb/verklaring/naam/Broer

Overigens weet ik dan nog niet wat de echte naam moet zijn geweest maar mogelijk kan iemand hier mij wijzer maken? Ik hoor het graag!

Ik heb van mijn 9de - 16de paard gereden en heb zo een hoop van die Dungense boeren leren kennen. Broer van de Steen was 1 van mijn instructeurs. Mijn eerste instructeur in Den Dungen was "Broer" Smits, en die heette "Vincent". Nooit geweten dat dat een aanduiding voor de jongste in de familie was. Zoiets als "Benjamin" dus.

Die link heeft het over een parallel gebruik van "zuster". Nou kom je in Brabant inderdaad vaak "ons Zus" tegen, maar ik dacht dat dat meestal van "Francisca" kwam - "Cisca', "Cis, 'Zus'. Wellicht is dat allebei het geval en ben ik er altijd van uitgegaan dat het van Cisca kwam.

Goede vraag, Mark, zou de bijnaam Broer ook gekoppeld zijn aan oudste/jongste in een gezin? Wat betreft de naam van Zus, voor zover ik kan nagaan, kan de oorspronkelijke naam daar helemaal van los staan. Maar een snelle zoektocht online levert me nu geen bruikbare informatie op.

Mogelijk kan iemand hier ons verder helpen?

Ik ken twee voorbeelden in de familie, het gaat om de enige zoon in het gezin. De rest zijn dochters. Ik ken de naam als "breur" (Limburgs).
Dan zus, wordt niet afgeleid van Francisca.

In mijn familie komt het gebruik van zus meermaals voor. Ik had zelf twee oudere halfzussen Jo en Tilly. De jongste werd altijd zus genoemt of ons zus.

Ik had ook een tante Lies die zus werd genoemd. Zij kwam uit een gezin van 12 kinderen. Zij was van de 3 dochters de middelste. Bij de jongens heette de zevende Lodewijk. Het was ook een gebruik om de zevende zoon Louis of Lodewijk te noemen, maar dat is een ander verhaal.

De zus was niet altijd de jongste. In mijn familie ook een gezin van drie, een meisje tussen twee jongens werd hier ook zus genoemd. En nog een voorbeeld van twee dochters tussen vijf jongens waar de oudste dochter zus werd genoemd.

Het gebruik van de naam zus is dus niet zo eenduidig voor de oudste of de jongste in een gezin. Dat kan natuurlijk ook te maken hebben met de soms grote gezinnen, waarin een dochter al zus werd genoemd voordat er nog meer dochters werden geboren.

Het gebruik van "broer" komt in mijn familie minder voor. Ik heb wel een achternicht en achterneef (zus en broer) die met een broer en zus Janssen zijn getrouwd die ook broer en zus werden genoemd. Ik weet niet uit welke gezinssituatie zij komen. Ik dacht altijd dat hier Broer de voornaam was omdat in hetzelfde dorp ook mannen die Ambrosius heten "Broer" werden genoemd. Ambrosius = Bruisten = Broer.

Ja da's een goeie: met die grote gezinnen weet je lang niet wie de jongste zal zijn.

Bedankt Egbert en Norah voor het meedenken, mooi om te lezen hoe die vernoemingen zijn gegaan. Het blijkt lastig echt eenduidigheid in te ontdekken, of zou die er gewoon niet zijn? Niet zoals bij Lodewijk/Louis?

Via de mail verneem ik overigens dat de originele naam van Broer van der Steen Tinie is. Dat maakt de theorie wanneer nu de naam Broer of Zus precies wordt gebruikt niet duidelijker maar we zijn toch wel weer ietsje wijzer geworden...

Dat zal kloppen. Zijn dochter heet Tineke.