Prins Maurits zou meer geïnteresseerd zijn in de vestingwerken van Den Bosch dan dat hij de stad echt zou willen veroveren, schrijft Maurits Huygens – wat naïef - in juli 1622 aan broer Constantijn. Maar ook over alle perikelen om het hart van de mooie Susanne van Baerle te veroveren, doet Maurits uitgebreid verslag. Deze brieven - uit de collectie Cuypers van Velthoven van het BHIC - zijn opgenomen in een speciaal project van het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis (Huygens ING-KNAW).
Constantijn Huygens (1596-1687) is dichter, diplomaat, wetenschapper, componist en één van de intelligentste schrijvers uit de gouden zeventiende eeuw in Nederland. Maar in 1620 is hij gewoon 24-jarige jongeling die – tot vrezen van zijn vader - nog zonder ‘passende betrekking’ is. Om te ontdekken of hij geschikt is voor de diplomatie, gaat hij op reis gaan naar Venetië, samen met gezant Van Aerssen.
Jassen en meisjes
Dat blijkt een goede keus want Van Aerssen is zo onder de indruk van de jongeman dat hij hem al snel tot secretaris benoemd. In die functie gaat Constantijn - tussen 1621 en 1624 - drie keer voor langere tijd naar Engeland. Uit die tijdspanne hebben we brieven die zijn broer Maurits aan de één jaar jongere Constantijn schrijft. Over politiek, militaire gebeurtenissen maar ook over jassen en meisjes. Gelukkig maar.
In totaal zijn het 15 brieven, handelend over uiteenlopende onderwerpen. Soms blijkt Maurits de plank mis te slaan. “Tout le monde le veult avoir à force voor den Bosch; je croy qu'il y va, mais rien que pour veoir les fortifications des nouveaux forts que nous y faisons, car pour un siège, non venit in me; le morceau n'est pas si tender”, schrijft hij, terwijl Prins Maurits binnen een maand een vergeefse poging onderneemt de stad Den Bosch wél in handen te krijgen. Maar ook meer huiselijke zaken komen aan de orde: Maurits zal de stof van zijn jas – die Constantijn heeft aangeschaft – bij terugkeer terugbetalen. En het gaat over de liefde...
(lees hieronder verder over het liefdesverdriet van Maurits en hoe je broer opeens je concurrent kan zijn)
Mislukte liefde?
De indrukwekkende verslagen van de jongemannen geven een mooi inkijkje in de 17de eeuw, ook op het gebied van de liefde bijvoorbeeld. In de zomer van 1622 krijgt Maurits een oogje op een rijke Amsterdamse Susanna van Baerle. De hele familie Huygens bemoeit zich met de mogelijke relatie. Het is wel duidelijk dat een huwelijk in die tijd niet zozeer een aangelegenheid is van twee mensen maar meer van twee families. Maar Susanna wijst Maurits af, tot zijn groot verdriet. Saillant detail: vijf jaar later trouwt Susanna wél, met… broer Constantijn.
Het BHIC heeft deze brieven dankzij de collectie Cuypers van Velthoven. Onderzoeker Prosper Cuypers (1803-1882) heeft vrijwel zijn hele leven alles verzameld wat van belang kan zijn voor de geschiedenis van Noord-Brabant. Zo heeft hij ook de brieven uit de Briefwisseling van Constantijn Huygens (1608-1687) overgeschreven, en op die manier bewaard.
Constantijn Huygens (1596-1687) is dichter, diplomaat, wetenschapper, componist en één van de intelligentste schrijvers uit de gouden zeventiende eeuw in Nederland. Maar in 1620 is hij gewoon 24-jarige jongeling die – tot vrezen van zijn vader - nog zonder ‘passende betrekking’ is. Om te ontdekken of hij geschikt is voor de diplomatie, gaat hij op reis gaan naar Venetië, samen met gezant Van Aerssen.
