skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hualp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic
Menu
sluit
Hualp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic

De klok luiden zonder klepel

Kerkklokken hadden veelal de functie om de diensten van de kerk aan te kondigen. Het hoorbaar maken van geluid gebeurde meestal met de klepel.

Bij brandalarm werd op de grote klok geklepperd, bij het Angelus werden de eerste negen slagen met een kleine klok geklepperd en daarna geluid. In de Almanak van het Missiehuis SVD in Uden las ik een verhaal over het luiden met een stille klok.

In 1868 werd in Nederweert burgemeester Vullers benoemd tot lid van Provinciale Staten. Om de feestvreugde kracht bij te zetten was iemand op het idee gekomen om de klok te luiden zonder klepel. Men zou - om een krachtiger geluid te geven - met een hamer hard op de grootste luidklok slaan. Het bleef bij een enkele slag, want de klok brak en was daardoor onbruikbaar.

In Uden werd in 1947 de klok zonder klepel geluid, Broeder Gerardus beschrijft dat alsvolgt. De nieuwbouw van het jaar 1922/23 gaf aan het Missiehuis een royaler voorkomen en was er op berekend, zo'n 180 tot 200 studenten te kunnen huisvesten. De inwijding van het nieuwe gebouw ging met enige feestelijkheid gepaard, waarbij zich een enigszins vermakelijk incident voordeed. De nieuwbouw was ook een klokkentoren rijk waarin een klein klokje zijn vreugdetonen zou laten horen, en dat de bewoners van het Missiehuis in vervolg voor de verschillende oefeningen van de dagorde zou oproepen.

De klok was er goed en wel geïnstalleerd en na de wijding zou de klepel er in gehangen worden om het klokje voor de eerste maal zijn metalen stem te doen weergalmen. Maar helaas, de klepel was er niet! De broeder die hem daags tevoren nog had klaargelegd, merkte tot zijn schrik, dat hij verdwenen was. Overal werd gezocht maar zonder resultaat. Het klokje was gezegend, maar het bleef voorlopig stom. Enige dagen later werd de klepel gevonden… aan de andere kant van Uden. Een stelletje skèlme-kippendieven had het een handig werktuig gevonden om de deuren van kippenkooien te rammeien. Bij nachtelijke karweitjes in het dorp werden ze schijnbaar gestoord en lieten de klepel in de steek. Zodoende kon de klepel eindelijk worden gebruikt waarvoor deze ook bestemd was.

In Grave zocht ik tevergeefs bij het BHIC in Udense Couranten naar meer informatie over de diefstal en vondst van de klepel. Vader woonde op hetzelfde buurtschap en voerde materieële reparaties uit bij het klooster; toch is het grappige voorval nooit verteld. Bij het spreekwoord "De klok horen luiden maar niet weten waar de klepel hangt" was hier ten dele juist, hier was geen hoorbaar klokgelui.

Tot in de jaren vijftig was op Paaszaterdagmiddag 12 uur de 40 daagse vasten afgelopen; dat liet men luidruchtig horen. In mijn kinderjaren heb ik het geluid van de brandklok nog gehoord. Pasen zijn dagen van klokkengelui, bij het schrijven voor de website van BHIC trakteerde ik bij het 100ste verhaal met cake, nu bij het 150ste met klokgelui, maar zonder klepel blijft het stil.

Prettige Paasdagen.

 

Reacties (10)

Hanneke van der Eerden
Hanneke van der Eerden bhic zei op 8 april 2015 om 09:09
@ Rini, bedankt voor je 150e verhaal! En bedankt dat je je herinneringen weer met ons allemaal hebt willen delen. Je hebt weer op een zeer treffende manier een verdwenen tijdsbeeld neer weten te zetten.
Op naar de 200.
Rini zei op 5 mei 2015 om 11:40
De Klepel brak gisteravond op Waalsdorpervlakte, gelukkig na de officiële herdenking. Dus dat kan ook gebeuren !!
Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman bhic zei op 7 mei 2015 om 09:29
Dat is inderdaad zo Rini, het was erg stil tijdens de tocht.
Rini de Groot. zei op 10 september 2015 om 21:58
Van Gerard de Bie ontving ik een foto uit de Kath. Illustratie van 21 mei 1924. de geplaatste foto was na aanleiding van het gereedkomen van de verbouwing.
De afbeelding wil ik plaatsen bij het verhaal november a.s. ivm de aardbeving in 1932.
Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman bhic zei op 11 september 2015 om 12:23
Wij wachten in spanning je volgende verhaal af Rini !
Rini de Groot zei op 26 maart 2016 om 21:12
Ook in de dertiger jaren werd de klok zonder Klepel geluid !
De Udensche Courant van 24 maart 1934 vermeld nav.
het overlijden van Koningin Emma.
Laatstleden Woensdag voormiddag toen de groote klok van de Parochiekerk, voor H.M. de Koningin-Moeder werd geluid, vloog eensklaps de klepel uit de klok. Gelukkig dat hij niet door het gaas dat voor de galmgaten is aangebracht naar beneden vloog, want dan hadden er groote ongelukken kunnen gebeuren.
Een van de heeren Petit en Fritsen uit Aarlerixtel was op den voormiddag al hier. Hij zal zorgen dat de klok Vrijdag 24 Mrt. weer klaar is.
Voor de openbare gebouwen waait de vlag halfstok.
Lisette Kuijper
Lisette Kuijper bhic zei op 29 maart 2016 om 11:10
Bedankt Rini voor de aanvulling. Amper vijf maandjes later was het alweer raak in Uden, lees hieronder het bericht maar van de Udensche Courant uit 08-08-1934:

"— Tijdens het luiden der groote" klok by de begrafenis van den heer Lambertus Verkuijlen op Maandag 1.1. viel de klepel uit de klok met een geweldigen bons op den zolder. Dat is den tweeden keer in korten tijd. Heden Maandag plaatsten de leidekkers H; Lamers & Zonen uit Grave de fleuron weer op den toren."
Rini. zei op 29 maart 2016 om 21:43
Lisette,
bedankt wederzijds.
Was heel benieuwd of Vader de Doodskist gemaakt had.
In het (Dag)Kasboek vermeld hij, Kinderen Verkuilen gehucht Veldmolen
op 10 Aug. 1934 een Doodskist voor de prijs van fl.14.50.
(Vrijdag 10 Aug. 1934 had een Zonsverduistering)
Rini de Groot. zei op 25 december 2019 om 18:07
Ja Hanneke, dàt was het feestelijk tintje, zonder klepel, het bleef stil en na Pasen tòch te lezen. Niet te laat, misschien te vroeg om iedereen op het eind alvast, Prettige Paasdagen te wensen! Hetzelfde jaar met hèt Kerstverhaal, dàt was een jaar later te lezen. Het 250ste een muzikaal tintje? daarvóór hing de bijdrage, letter- en figuurlijk, aan een zijderups draadje.
Rini de Groot. zei op 30 augustus 2020 om 10:55
Manueel, handmatig luiden van de kerkklok-ken.
Bij het verlaten van het kerkgebouw, na de uitvaartdienst in Hilvarenbeek, keken we recentelijk uit op drie dames die krachtig aan de linkerzijde van het portaal, ten afscheid, het klokkenzeel bediende. Een mooi gebaar voor de overledene een laatste ceremonie bij het verlaten van het Godshuis.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen