Beluister alle podcast afleveringen
Beluister hier de bonusaflevering
Van Fez naar Veghel: gastarbeiders in Brabant
Werken bij Mars in Veghel of Jansen de Wit in Schijndel: in de jaren zestig kwamen de eerste 'knappe mannen met donkerkrul haar' naar Brabant. Deze gastarbeiders uit onder meer Marokko, Turkije en Italie kregen een warm welkom en voelden zich winnaar, vertelt expert Nadia Bouras. Hoe het kwam dat dit gevoel omsloeg, hoor je in deze aflevering. En meer over een zeldzame foto', handgeschreven taalcursus en Duits dienstmeisje.
In deze aflevering belichten we verschillende aspecten van en over gastarbeiders.
Archiefstukken
Benieuwd naar de archiefstukken die besproken zijn in aflevering 10? Hieronder vind je ze allemaal met links naar nog meer verhalen en archiefmateriaal.
Vondst van de Maand
Margot vertelt over de taalcursus, een vondst in het archief van de Stichting Welzijn Buitenlandse Werknemers Oost-Brabant, opgericht op 4 juni 1973. Deze stichting zorgt ervoor dat buitenlandse werknemers en hun gezinnen het naar hun zin hadden in ons land. Ze verzorgden ook taalcursussen, met handgeschreven cursusbladen voor gevorderden met Nederlandse zinnetjes die vertaald moesten worden.
Toegangsnummer 7373, inventarisnummer 66
BrabantinBeelden
Gastarbeiders: we hebben er opvallend weinig foto’s van. Werden ze niet gemaakt of werden ze niet bewaard? Misschien, omdat de buitenlandse arbeiders, als gast door bedrijven naar Brabant gehaald, slechts tijdelijk zouden blijven? En we nu, achteraf, pas inzien dat hun verblijf, hun invloed, blijvend was? Mathilde vertelt over deze foto.
Stem uit het Verleden
Begin jaren ’60 werkten al enkele honderden buitenlandse werknemers, gastarbeiders, bij bedrijven in Oss. Het betrof voornamelijk Spanjaarden, Turken, Italianen en Grieken bij bedrijven als Bergoss, Hartog en Zwanenberg. Eind jaren ’60 zou hun aantal ruimschoots zijn verdubbeld. In januari 1965 werd daarom de Stichting Begeleiding Buitenlandse Werknemers Oss opgericht, om de belangen van deze werknemers te behartigen. De stichting zette zich daarnaast ook in voor geestelijke verzorging, maatschappelijke bijstand, voorlichting en ontspanning. Nog datzelfde jaar werd al een ontmoetingscentrum geopend.
De stichting adviseerde en begeleidde werknemers ook bij het verkrijgen van geschikte woonruimte. Vaak ging het om kamers in particuliere pensions. In het archief van de stichting zitten vele verzoekschriften en adviezen aan onder andere de chef van het gemeentelijk woningbureau en de hoofdinspecteur van politie. Samen geven ze een indruk van de problematiek rond het vinden van woningruimte door Turkse gastarbeiders en hereniging met hun gezinnen.
De archieven zijn openbaar, maar omdat de in de brieven, daterend uit 1969 en 1970, genoemde personen nog in leven kunnen zijn, zijn vanwege privacy hun namen geanonimiseerd en verdere personalia en huisnummers weggelaten.
Noah Olderink en Floris Molenaar, studenten aan de Koningstheateracademie in 's-Hertogenbosch, geven de verzoekschriften een stem.
Op het podium
Nadia Bouras, expert op het gebied van migratie en integratie van Marokkanen in Nederland staat Op het podium. Zij is universitair docent voor de opleidingen Geschiedenis en Urban Studies. Daarnaast is Nadia Bouras vertegenwoordiger van het Nederlands Instituut in Marokko (NIMAR). In dit gesprek geeft ze de komst en de ontwikkelingen rond Marokkaanse migratie meer context.
Old case, cold case
We stuiten op een film die van de rechtszaak over Marietje Kessels is gemaakt in 1901. Althans, op de beschrijving ervan. Waar is die film gebleven? En als we die niet meer hebben, hoe krijgen we dan een beeld wat er tijdens die rechtszaak echt is gebeurd? Christian en Marilou duiken in de archieven.
Bron:
Toegangsnummer: 23, Pels Rijcken, ambtelijke en advocaatsstukken, 1536 - 1851
en zoek op Kessels
Uit de krant
De Vughtse dienstbodenregisters uit de periode 1921-1934 vind je hier.
Blik uit het BHIC
Het boek Heimat in Holland van Barbara Henkes is hier digitaal in te zien.
Bonus
Nadia Bouras, universitair docent geschiedenis en expert op het gebied van migratie en integratie van Marokkanen in Nederland, wist al heel jong: geschiedenis, dat zou haar studie worden. Over de liefde voor de historie, het belang van vertellen van verhalen en verrassend onderzoek dat je je eigen beeld laat bijstellen. Luister hier naar haar bevlogen verhaal.
Laat hieronder weten wat je vindt van deze aflevering, we zijn heel benieuwd!
Beluister alle podcast afleveringen
