Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er boven Nederland zo’n 6.000 militaire vliegtuigen neergestort. Ruim 1.000 daarvan zijn er in Noord-Brabant terecht gekomen. Dan gaat het zowel om geallieerde (Britse, Amerikaanse en Canadese vliegtuigen met bemanningen die uit nog veel meer nationaliteiten bestonden) als Duitse vliegtuigen.
De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd).
Wij gaan proberen de verhalen achter al deze crashes te achterhalen met behulp van iedereen die ofwel zélf nog herinneringen heeft of de verhalen gehoord heeft van eerdere generaties. Soms is er al veel bekend, soms wat minder.
Ook in Andel is tijdens de oorlog een vliegtuig neergestort. Dat gebeurde op 31 juli 1942. Het ging om een Duitse jager/bommenwerper, een Messerschmitt Me 210A-1, gevlogen door Uffz. H. Bolten. Dit Duitse toestel was na een lange ontwikkelingstijd (vanaf 1937) begin 1942 in productie genomen. De eerste exemplaren werden in april 1942 geleverd. Het vliegtuig was niet populair onder piloten: het had slechte vliegeigenschappen. Na 90 exemplaren stokte de productie. Een van die weinige vliegtuigen (van het Erprobungskommando/210, dus wellicht ging het om een testvlucht) kwam dus in Andel terecht.
Wiebe B. de Ringh heeft op zijn website meer gegevens bij elkaar gekregen: het blijkt te gaan om Uffz Hermann Bolten die vanaf vliegveld Soesterberg was opgestegen. Waarschijnlijk was er geen tweede bemanningslid aan boord. In zijn vliegboek meldde Bolten achteraf dat hij die dag rond 11.15 uur in de buurt van Neer-Andel motorproblemen kreeg en een noodlanding moest maken in de Helenapolder. Daar ligt nu een rotonde op de kruising van de Neer-Andelseweg in Andel en de N267 tussen Giessen en Heusden. Het vliegtuig kwam neer op het weiland van Huib de Lorm, waarbij drie koeien werden gedood.
Bolten zelf raakte gewond en zijn vliegtuig was total loss. Joost Verwijs was toen rond de tien jaar oud en is met enkele vriendjes naar het vliegtuigwrak gaan kijken, kort nadat het was neergekomen. Zij werden al snel weggestuurd door de daar aanwezige Duitsers, maar hij herinnert zich nog dat een gewond bemanningslid werd afgevoerd in de vrachtwagen van Wim Versteeg, een meelhandelaar uit de directe omgeving.
Joost werpt nog de vraag op of er niet ook nog een tweede vliegtuig in Andel is neergekomen. Wellicht zijn er mensen in of uit Andel die daarover meer informatie hebben? Dat was de vraag, maar uit de laatste reactie hieronder van Joost, blijkt dat het antwoord nee moet zijn: deze Duitse Messerschmitt is het enige vliegtuig dat tijdens de Tweede Wereldoorlog in Andel is neergestort.
Volgens mij is er in Andel nog een Duits vliegtuig neergekomen in de polder ten zuiden van de Burgemeester van der Schansstraat dichtbij de Steeg.In dat geval zou het een motorstoring zijn geweest. Ik herinner mij nog dat ik daarheen ging met enkele vriendjes.Graag zou ik willen weten wie daarbij waren. Het was volgens mij een Junker 52. Wel weet ik nog dat we door de Duitsers werden weggestuurd toen ze het vliegtuig gingen opladen op een lange trailer.
Mariët Bruggeman, namens BHIC
bhiczei op 18 september 2012 om 13:26
Beste Joost,
hartelijk dank voor je reactie. Ik hoop dat de bezoekers van onze website op je oproep reageren om er zo achter te komen wie er nog meer van dit verhaal afweten.
Met vriendelijke groeten,
Wiebe B. de Ringh
zei op 30 oktober 2012 om 12:44
Wat ik weet van deze crash heb ik opgenomen op de website van de Wilhelminasluis in Andel, www.wilhelminasluis.nl.
Joost Verwijs
zei op 13 november 2012 om 13:30
Vandaag las ik het verhaal van Wiebe de Ringh onder Oorlog in de regio van Wilhelminasluis. Voor mij is het nu duidelijk dat we er vanuit kunnen gaan dat het neergekomen vliegtuig aan de Steeg in Andel de Messersschmitt 210 moet zijn geweest. Het was op de plaats juist voorbij de griend die daar toen was. Dus kort in de buurt van de rotonde die daar nu is. Wat de gewonde vlieger betreft kan ik thans ook bevestigen dat die werd afgevoerd door Wim Versteeg in zijn vrachtwagen. Hij was toen meelhandelaar en had zijn bedrijf ook aan de Steeg. Twee van mijn vriendjes zijn er toen achteraan gerend en wij werden ter plaatse door de Duitsers weggejaagd. Dat het wellicht moeilijk is om nu nog vast te stellen om welk type vliegtuig het gaat mag worden gezien in het feit dat we toen allemaal rond de tien jaar oud waren. Maar gezien dit verhaal dient zich nog een verhaal aan en dat is dat er ook in de polder van het zogenaamde Boveneind ook een vliegtuig zou zijn neergekomen hetgeen is bevestigd door enkele getuigen. De vraag is dus om welk vliegtuig gaat het in dat geval. Temeer omdat daarvan niets wordt vermeld in de opgave van het SGLO. Daarom doe ik een oproep aan oud Andelaren die zich dat nog kunnen herinneren.
Rien Wols, namens BHIC
bhiczei op 14 november 2012 om 09:11
@Joost en @Wiebe: hartelijk dank voor jullie reacties. Ik heb het een en ander in het verhaal verwerkt, zoals jullie zien. Dank dat jullie je kennis met ons wilden delen.
Joost Verwijs
zei op 31 januari 2013 om 11:11
Uit verder onderzoek in deze zaak is mij na enige korrespondentie gebleken dat het Duitse vliegtuig is neergekomen op het weiland van Huib de Lorm, wonende aan de Burgemeester van der Schansstraat,waarbij van hem drie koeien werden gedood. Dit alles werd bevestigd door Kees Verwijs, ( thans 86 jaar), die bij Huib de Lorm werkzaam is geweest.De locatie werd eerder door mij doorgegeven en werd bevstigd door het SGLO dat eerder het onderzoek in heel Nederland heeft gedaan. Daaruit is ook gebleken dat er in Andel geen ander vliegtuig is neergekomen.
De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd). 
