Redders in de woningnood, dat waren de Osse betonwoningen. Maar ze waren ook duurzamer dan oorspronkelijk gedacht. In de zomer van 1947 is Oss al bijna drie jaar een bevrijde stad. Maar de gevolgen van de Duitse bezetting en de daaraan voorafgaande economische crisis zijn nog volop merkbaar.
Tegen de 1.000 mannen zijn werkloos. Veel dagelijkse benodigdheden zijn op de bon en luxe artikelen zijn moeilijk te verkrijgen. Ook bouwmaterialen zijn schaars; triest, want de woningnood is hoog. Voor de ruim 20.000 Ossenaren zijn 2.500 woningen beschikbaar waarvan 350 sociale huurwoningen. Echter, daarvan staan tientallen te boek als “onbewoonbaar verklaard”. En dat terwijl juist in deze periode veel jonge stellen trouwen. Kost het hen al moeite om in deze tijd van schaarste een bruilofsfeest te organiseren, eigen woonruimte zit er voor de meesten helemaal niet in. Dat wordt dus “samenwonen”.
In 1947 wordt daaronder iets anders verstaan dan in onze tijd. “Samenwonen” wil zeggen dat je met meerdere gezinnen één woning moet delen. Kort na de bevrijding telt Oss 752 woningen met twee gezinnen en 64 met drie. Er is zelfs één woning die vier gezinnen onderdak biedt.
En dan gloort er licht aan de horizon: bij de Watertoren en in de Doelenstraat zullen noodwoningen komen om althans enkele tientallen gezinnen fatsoenlijk te kunnen huisvesten. In juni 1947 gaan 70 bouwvakkers van de Firma Van Beuningen-Galjaard aan de slag nabij de Watertoren. Begin augustus leveren zij de eerste zes van het complex van in totaal 22 zogenoemde Maycrete-woningen op. De naam Maycrete is een samentrekking van de naam van de ontwerper, de Amerikaan Bernard Maybeck, en het Engelse woord “concrete” (beton).
Gewapend beton en hout zijn dan ook de belangrijkste bouwmaterialen voor deze twee-onder-één-kap-woningen, waarvan de dakbedekking uit golfplaten bestaat. Bijzonder zijn verder de handige inbouwkasten, de Bruynzeel-keuken en de tuin.
Volgens de plaatselijke krant zijn het “huisjes waarin men zich echt jeugdig, gezellig en thuis kan voelen”. Dat laatste blijkt wanneer begin jaren ’90 gedacht wordt aan sloop. Het betreft immers huizen die eigenlijk maar tien jaar hoefden mee te gaan. Maar de bewoners willen niet weg en dwingen een grote renovatiebeurt af, waardoor de status van noodwoning vervalt. In 2017 wordt “Maycrete” in Oss dus 70!
Dit verhaal verscheen eerder in Brabants Dagblad
Naar aanleiding van een vraag stuurde Willem Kruf deze foto in, van Maycretewoningen in oud-Woensdrecht (met dank aan Willem en de Heemkunde!)
foto van website van de Heemkunde Kring Zuidkwartier, werkgroep fotografie, album oud-Woensdrecht.
Ik fietste langs deze woningen naar school. Het verhaal erachter heb ik nooit gekend. Bedankt!
Hanneke van der Eerden
bhiczei op 15 augustus 2017 om 09:08
@Mathilde, zo zie je maar. Behalve in Oss zijn deze noodwoningen net na de oorlog in veel plaatsen neergezet, zoals in Eindhoven, Deurne, Tilburg, Waalwijk, Breda, Oosterhout, en Bergen op Zoom. In enkele plaatsen hebben ze zelfs de status van gemeentelijk monument gekregen. Wie had dat 70 jaar geleden kunnen vermoeden??
Jan van den Hurk
zei op 8 september 2017 om 21:19
Mijn tante Cor Wagemakers van den Hurk heeft met veel plezier nog tot haar dood in soortgelijke woningen in de Doelenstraat gewoond.
Mariët Bruggeman
bhiczei op 11 september 2017 om 19:55
Wat leuk om te horen Jan. Dat had inderdaad niemand kunnen vermoeden 70 jaar geleden, dat deze noodwoningen nog zolang aan zoveel mensen woonplezier zou geven.
Henk Biesheuvel
zei op 29 juni 2020 om 08:26
Goedemorgen.
Ik dacht,als ik het goed las in Bergen op zoom.
Zijn ze daar verdwenen.Ben nog niet gaan kijken.
Zou het erg jammer vinden.Zijn de locaties bekendt van deze woningen??
Marilou Nillesen
bhiczei op 29 juni 2020 om 19:28
Hallo Henk, bedankt voor je berichtje. De woningen in Oss staan er inderdaad nog maar hoe dat in Bergen op Zoom zit, weet ik niet. Maar ik ga eens informeren, dan wordt dit vast nog vervolgd...
Willem Kruf
zei op 29 juni 2020 om 20:34
In Bergen op Zoom zijn de woningen verdwenen, gesloopt.
Zij stonden aan de Zwarteweg (Plein 13), nu Jacob Obrechtlaan, en op 't Fort in de Van Hoogendorpstraat en de Jan de Wittstraat. Aan deze woningen is nog uitvoerig aandacht besteed in het boek Bergen in brokken, november 2018, van de Geschiedkundige Kring van Stad en Land van Bergen op Zoom.
Een rij Maycrete-woningen stond ook aan de Nieuwe Weg in Woensdrecht.
De weg van het dorp Woensdrecht naar Hoogerheide. De woningen stonden op de Brabantse Wal en keken over de polders uit naar Antwerpen.
Zij waren nodig wegens de vele kapotgeschoten huizen tijdens de Slag om Woensdrecht in september/oktober 1944. De ouders van mijn moeder woonden ook in zo'n woning. Helaas is ook deze rij verdwenen.
Een mooie foto van de rij staat op website van de Heemkunde Kring Zuidkwartier, werkgroep fotografie, album oud-Woensdrecht.
Marilou Nillesen
bhiczei op 30 juni 2020 om 09:18
Bedankt voor je snelle en inhoudelijke antwoord, Willem, daar kunnen we wel mee vooruit. Ik denk dat Henk hiermee ook wel voldoende geinformeerd is.
Willem Kruf
zei op 2 juli 2020 om 12:51
Vanmorgen vernam ik dat er Maycrete woningen stonden op Plein 13 aan de zijde van de Antwerpsestraat te Bergen op Zoom. Er stonden ook houten woningen volgens de zelfde persoon. Nu staat er een rij winkels met bovenwoningen.
Marilou Nillesen
bhiczei op 3 juli 2020 om 13:25
Ah kijk eens aan, Willem, bedankt voor je aanvulling. Zo blijven we mooi op de hoogte!
Willem Kruf
zei op 13 januari 2021 om 18:38
Maar in Bergen op Zoom (tot 1997 Woensdrecht) staat nog een maycrete woning die in gebruik is als schuur. Zie maycrete woningen in Woensdrecht.
In 1947 wordt daaronder iets anders verstaan dan in onze tijd. “Samenwonen” wil zeggen dat je met meerdere gezinnen één woning moet delen. Kort na de bevrijding telt Oss 752 woningen met twee gezinnen en 64 met drie. Er is zelfs één woning die vier gezinnen onderdak biedt.
