Op 27 december 1940 werden vier medewerkers van een Vughtse smederij plotseling gearresteerd door Duitse soldaten. De verbijsterde heren werden opgesloten in het filmlokaal van parochiehuis Rozenoord. Achteraf doen ze hun beklag bij de gemeentepolitie. Ze waren op zijn zachtst gezegd niet te spreken over de behandeling die ze daar hebben ondergaan.
Zuur brood
Zo lagen de mannen op de koude betonnen vloer, waarbij ze om de beurt op een overjas konden liggen die één van hen toevallig bij zich had. Af en toe kregen ze een snee droog zuur brood en slechts eenmaal werd hun warme koffie aangeboden. Van zaterdag op zondag werden ze 24 uur lang niet in de gelegenheid gesteld om hun behoefte te doen, waardoor één van de mannen hiervoor zijn klomp maar moest gebruiken.
Pietje! Kom eten!
Uiteindelijk werden de heren na vier dagen in vrijheid gesteld, zonder enige uitleg over de reden van hun gevangenschap. Via een getuigenverklaring van een buurman komen we achter de vermoedelijke reden van de arrestatie. Deze buurman zou driemaal zijn zevenjarige kleinzoontje hebben geroepen: ‘Pietje! Kom eten!’ De Duitse militairen hadden dit kennelijk opgevat als een belediging en hielden de medewerkers van de smederij hiervoor verantwoordelijk. Niemand heeft echter iets vanuit de smederij horen roepen. ‘Ik denk dat een en ander op een vergissing berust,’ concludeert één van de getuigen.
Geheime archieven geven gezicht aan oorlogsjaar 1944
Dit verhaal is geschreven in het kader van de Openbaarheidsmaand 2020. Het betreffende dossier (toegangsnummer 5109, inventarisnummer 222) bevat documenten uit de periode 1940-1944 en is vanaf 1 januari 2020 openbaar geworden.
Van een moordaanslag door het verzet, tot in de problemen komen omdat je mof zegt. De archieven van 1944 – na 75 jaar openbaar - laten voelen hoe moeilijk dat oorlogsjaar moet zijn geweest. Het BHIC toont je deze maand opzienbarende, ontroerende en angstaanjagende archiefstukken, die na al die jaren nu mogen worden ingezien. Benieuwd welke archieven nog meer openbaar worden? Hier vind je een Overzicht van archiefstukken die in 2020 openbaar zijn geworden.
