Baron Hendrik Hop of baron Anne van Dopff?

In het artikel “Het Huis De Nobelaer” in het tijdschrift Taxandria, van 01-01-1941 jaargang 48, schreef historicus pastoor G.C.A. Juten hierover het volgende: “Uit een brief van 7 februari 1790 blijkt dat het kasteel tot 30 april van dat jaar bewoond werd door baron d’Hopf.” Verder schreef hij: “Hendrik baron Hop, was geboren te Breda 27 October 1723. Van 1782 tot 1792 was hij gezant te Brussel. Hij overleed ongehuwd te ’s-Gravenhage 29 April 1808. De Haagsche hopjes hebben hun naam aan hem te danken.”

Klopt dit wel, wat Juten schreef? Zonder enige toelichting veranderde hij de in de brief genoemde naam d’Hopf in Hop. Bij raadpleging van de website Wiewaswie blijkt dat er in die tijd in Nederland helemaal geen familienaam d’Hopf voorkomt. Maar wie woonde er in die tijd dan wel in het kasteel De Nobelaer?

De werkelijke bewoner: baron Anne van Dopff

Een notariële akte in het Stadsarchief van Breda geeft uitsluitsel. Op 2 april 1784 werd bij notaris J.F. Mirandolle te Breda een huurovereenkomst geregistreerd tussen vrouwe Johanna Florentina van Campen, vrouwe van Kerkwerve, douairière van wijlen Theodorus Christoforis Diert, eigenaresse van Huis De Nobelaer en Anne baron van Dopff. In de akte staat dat de weduwe het kasteel van 1 mei 1784 tot 1 mei 1790 aan de baron verhuurt voor een huursom van 400 gulden per jaar.

Dat Van Dopff met zijn gezin daadwerkelijk in Huis De Nobelaer heeft gewoond, bewijzen de gemaallijsten (belastingboeken) van Etten-Leur, waarin zij tussen 1784 en 1790 vermeld staan. Nadat het gezin in 1790 Etten-Leur had verlaten, vestigde het zich in de Katerstraat in Breda.

Anne baron van Dopff stamde uit een van oorsprong Duitse familie, waarvan de leden sinds 1814 tot de Nederlandse adel behoorden en dat sinds 1922 is uitgestorven. Hij werd op 30 november 1755 in Maastricht geboren als zoon van zijne excellentie Willem Jacob Frederic van Dopff en vrouwe Sijna Anne Elisabeth Borsselen, baronesse van Borsele. Anne was generaal-majoor in Staatsdienst en generaal kwartiermeester bij de infanterie. Verder was hij heer van Udenhout en lid van het ridderschap van Noord-Brabant. Op 11 juli 1780 trouwde hij in Breda met Sophie Julie Bouquet, dochter van Louis Bouquet en Sophie Marie Bergier. Anne overleed op 6 september 1808 in Breda en Sophie op 17 maart 1822 eveneens in Breda.

De kinderen Van Dopff

Het gezin kreeg drie kinderen. De oudste, Willem Frederik Lodewijk Anne, werd op 24 maart 1781 in Breda geboren. Hij was luitenant in Franse dienst. Hij trok met Napoleon op naar Moskou en overleed in Neustadt op 14 augustus 1813.

Willem was getrouwd met Cornelia Jacoba Krayenhof, die op 17 maart 1808 in Etten-Leur was overleden. Het gezin woonde in Etten-Leur. Het tweede kind Lodewijk werd op 12 juli 1782 in Breda geboren en overleed kort na de geboorte.

Tenslotte dochter Sophia Maria Seyna Louisa, zij werd op 1 maart 1784 in Breda geboren. Zij was getrouwd met Frederich Anthon Wilhelm Musculus, geb. in Mecklenburg, kapitein in Pruisische dienst.

Hendrik baron Hop en Etten-Leur

Toch was Hendrik baron Hop, van de Haagse hopjes, geen onbekende in Etten-Leur. In 1779 besloot het college van schout en schepenen van de Vrijheid Etten, Leur en Sprundel de weg tussen Etten en Leur, in de volksmond het Leursestraatje, te verharden met Belgische kasseien. Voor de import van deze kasseien uit België was een vergunning nodig. Deze vergunning liet echter lang op zich wachten. Het college van schout en schepenen stuurde daarop een brief naar baron Hop, die gezant was in Brussel. In de brief vroeg men hem zijn invloed aan te wenden om de afgifte van de vergunning te bespoedigen.

Geraadpleegde bronnen

Stadsarchief Breda, genealogische gegevens
West-Brabants Archief, genealogische gegevens
Nederlands Adelboek, jrg. 39, 1941, blz. 250 t/m 253.
H.G.C. Buijks, 430.000 Belse kasseien voor het Leursestraatje, in: Rondom “Schenkkan” te Leur, Heemkundekring Jan uten Houte, Etten-Leur, 1981.