Pi-Dag en de Dendrometer

Op ‘De Druivelaar’, een Belgische dagkalender van uitgever Strobbe, ontdekte ik op 14 maart 2008 dat die dag Pi-dag wordt genoemd. En vandaag is het weer zover. Op Wikipedia vond ik er uitgebreide informatie over. Pi-dag wordt op verschillende manieren gehouden.

Op grond van de notatie van de datum in Angelsaksische landen (eerst de maand, dan de dag, denk aan 9/11 voor 11 september) is 14 maart (3/14) uitgeroepen tot Pi-dag. Dan wordt er in Engelssprekende gebieden ook taart (pie met zelfde uitspraak als π) gegeten.

Op scholen in Amerika en wereldwijd bij verschillende wiskundeafdelingen van universiteiten wordt feest gevierd. Het precieze Pie getal is 3,141592653589793238462643383….. In Nederland kent (bijna) niemand de π-dag, daarover heb ik met docenten van de wiskundevakken gesproken. Het symbool π is een letter uit het Griekse alfabet.

Toen ik thuis voor vader (1891) een voorwerp maakte waar de omtrekberekening aan te pas kwam, had hij het over 22/7. Ik begreep hem niet, maar het was de breuk die hij altijd hanteerde voor de berekening. Die breuk is decimaal geschreven 3,14285714, dus met een net iets andere uitkomst dan π. Hierbij een hint: wij Europanen zouden op basis van deze breuk op 22 juli - ideaal zo midden in de komkommer tijd - een speciale dag kunnen organiseren.

Dit jaar ben ik er actief mee aan de slag gegaan. Ik kocht een zak Brabantse eierkoeken introduceer hierbij mijn Pie-koek zoals die op dinsdag 14 maart in Amerika uitgedeeld worden.

Na een inkeping in de rand, zette ik eigenhandig de 28 cijfers met de komma op de koek. Ze pasten er precies allemaal op. Voor de scheurkalender wip ik al 40 jaar even de grens over, het kalenderschild geef ik telkens een andere opmaak. Voordat ik ’s s avonds de dekens over me heen sla, trek ik eerst het kalenderblaadje, lees op de achterzijde moppen of smakelijke anekdotes en ga dan ontspannen de nacht in.

Nog even over de materie van de omtrekberekening: een boom zie je niet in dikte groeien, maar wel in omtrek. De Universiteit Leuven maakte daar in 2000 gebruik van bij onderzoek naar een snelle boomgroeier voor de populierenindustrie. Een broekriem van aluminium om de boom en i.p.v. de gesp een trekveer, gekoppeld aan de band waarop jaarlijks de groei te volgen was, zoals je in het leven de broekriem wijder maakt. Boomgroeiband op Populier Uncal 7, geplant in 1973, in 2007 met een omtrek van 3,11 meter, locatie Vloeiweiden Lommel-Kolònie (B), daarbij raapte ik een blad van 30 cm lang.

Ik experimenteerde met als ‘riem’ een lamel van het Luxaflex gordijn, educatief demonstrerend geplaatst om een boom, voor natuurgroepen van jong en oud, maar er was helaas geen luisterend oor. Universiteit Wageningen experimenteerde met een Dendrometer. In plaats van een veer gebruikte men een USB-stick als datalogger, met als resultaat meer gegevens én live geregistreerd.